Trung Quốc: Bụi than biến nhiều đô thị thành "thành phố ma"
Thành phố Hàm Đan, tỉnh Hà Bắc, là nơi sinh của Tần Thủy Hoàng, vị hoàng đế đầu tiên của Trung Quốc. Lịch sử huy hoàng thời đó đến nay đã không còn rõ nét nữa.
![]() |
Sương khói bao trùm Hình Đài, thuộc phía nam tỉnh Hà Bắc, Trung Quốc |
Dân số thì già hóa, các nhà máy thép sử dụng than đá hoạt động tại đây đang phủ những lớp bụi bẩn lên thành phố 1 triệu dân này. Hà Bắc giờ trở thành một trong 10 thành phố ô nhiễm nhất ở Trung Quốc.
![]() |
Xe tải chở than đang xếp hàng dài chờ tại một nhà máy điện giữa Hàm Đan và Hình Đài, 2 thành phố ô nhiễm nhất tại Trung Quốc |
Nằm rải rác ở khu trung tâm thành phố, nhiều tòa nhà cao tầng đang xây dựng dở dang, là tàn tích của bong bóng bất động sản hơn 5 năm trước. Tuy nhiên, mùa hè năm ngoái, chúng đã bị vỡ sau khi chính phủ quyết định cắt giảm tín dụng và chủ nhà thầu không có khả năng trả nợ. Người mua mất tiền trong các khoản đầu tư bất động sản.
![]() |
Khu dân cư cạnh nhà máy đã đóng cửa |
Sự sụp đổ của thị trường bất động sản chỉ là một trong nhiều vấn đề của Hàm Đan. Hà Bắc là tỉnh công nghiệp nặng, và ở Trung Quốc, công nghiệp nặng đồng nghĩa với ô nhiễm.
Các khí độc lưu huỳnh dioxit, nitơ dioxit và khói bụi từ các nhà máy công nghiệp thậm chí đã vươn xa bao trùm cả thủ đô Bắc Kinh. Bắc Kinh trở nên ngạt thở và chính phủ muốn thay đổi bầu không khí tại thủ đô. Và giải pháp duy nhất là dừng hoạt động tại Hà Bắc.
![]() |
Khu dân cư cạnh nhà máy đã đóng cửa |
Năm 2014, Hà Bắc là một trong những tỉnh thành có tốc độ tăng trưởng kinh tế thấp nhất Trung Quốc, chỉ tăng trưởng 6,5% , thấp hơn so với mục tiêu 8%.
Sản lượng thép của Hà Bắc chiếm 25% trong tổng sản lượng 800 tấn của Trung Quốc. Ngoài ra, Hà Bắc còn là một trong những tỉnh sản xuất xi măng và kính xây dựng lớn nhất Trung Quốc. Cả 3 ngành này đều đang đối mặt với tình trạng thừa cung.
![]() |
Dấu hiệu của bong bóng bất động sản: tòa nhà cao tầng xây dựng dở dang ở Hình Đài |
Hiện nay, các nhà máy sản xuất thép của Trung Quốc đang hoạt động với 72% công suất. Trong khi đó, một nhà máy thép thường phải vận hành 80% công suất mới có lãi.
Trước yêu cầu của chính phủ, chính quyền tỉnh Hà Bắc cam kết sẽ cắt giảm 60 triệu tấn sản lượng tại mỗi nhà máy thép và xi măng vào năm 2017 và giảm 40 triệu tấn than đá sử dụng.
![]() |
Người dân mổ thịt lợn bên ngoài một nhà máy phân đạm |
Hàng ngàn nhà máy phải đóng cửa, hàng ngàn nơi khác phải chịu chung số phận. Wang Lihe, tài xế taxi với 5 năm kinh nghiệm, cho biết: "Kinh tế ngày càng khó khăn, chúng ta đang phải đối mặt với một cuộc khủng khoảng".
Anh cũng cho hay thu nhập hàng tháng của bản thân đã giảm từ 5.000 nhân dân tệ (800 USD) mùa hè năm ngoái xuống còn 3.000 đến 4.000 nhân dân tệ hiện nay.
Ủy ban Cải cách và Phát triển Hà Bắc cho biết, đến khi Hà Bắc hoàn tất việc tái cơ cấu các ngành công nghiệp, khoảng 200.000 công nhân ngành thép mất việc làm.
![]() |
Các nhà lãnh đạo Trung Quốc đang cố gắng tìm cách thúc đẩy tăng trưởng kinh tế tại Hồ Bắc thông qua những kế hoạch phát triển đường xá và tàu cao tốc cho cả Bắc Kinh, Hà Bắc, Thiên Tân.
Một số ý kiến khác cho rằng các chợ đầu mối quần áo và hàng gia dụng sẽ được di dời từ Bắc Kinh sang Hồ Bắc để giảm tình trạng quá tải ở thủ đô và tạo ra nhiều công ăn việc làm cho người dân địa phương.
Tuy nhiên, việc đóng cửa các nhà máy gây ô nhiễm tại Trung Quốc gặp phải sự phản đối từ chính quyền nhiều địa phương, do lo ngại mất việc làm và giảm thu từ thuế.
Nội dung được thực hiện qua thảm khảo nguồn tin từ Bloomberg News. Bloomberg News cùng tờ BusinessWeek là hai chuyên trang về kinh tế, phân tích tài chính và cung cấp dữ liệu cho các đối tác doanh nghiệp của Tập đoàn truyền thông Bloomberg.