Sai lầm nhiều cha mẹ mắc phải khiến trẻ tiêu chảy nguy kịch

Virus rota có khả năng sống lâu trong môi trường nước nên khả năng lây nhiễm rất cao. Chúng tấn công nhanh vào hệ tiêu hóa còn non nớt của trẻ, gây tiêu chảy nặng, mất nước và tử vong nếu không điều trị kịp thời...

Giám đốc Trung tâm Nhi khoa, Bệnh viện Bạch Mai – TS. BS Nguyễn Thành Nam cho biết, thời điểm giao mùa là lúc các bệnh đường hô hấp, tiêu hoá “tấn công” trẻ em.

Tại Trung tâm đã bắt đầu ghi nhận bệnh nhi mắc các bệnh này với các mức độ khác nhau. Trong đó, đã ghi nhận nhiều trẻ mắc bệnh tiêu chảy mùa đông đến khám. Trẻ đến viện với biểu hiện tiêu chảy, nôn trớ, mất nước... xét nghiệm cho kết quả dương tính với Rota virus.

Tiêu chảy cấp do Rotavirus, hay còn gọi là nhiễm trùng ruột do Rotavirus, là nguyên nhân phổ biến nhất gây tiêu chảy nặng ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

Virus Rota là một chủng virus dạng vòng, có 7 nhóm A, B, C, D, E, F và G, trong đó chỉ có nhóm A, B, C gây bệnh cho người. Nhóm A hay gặp nhất, gây ra hầu hết các vụ dịch tiêu chảy nặng ở trẻ em, nhóm B và C thường gây các vụ dịch lẻ tẻ, hay gặp ở trẻ lớn và người trưởng thành.

Bắt đầu ghi nhận trẻ mắc tiêu chảy do Rotavirus nhập viện với biểu hiện mất nước nặng

TS. BS Thành Nam cho biết, đây là bệnh… theo mùa. Năm nào cũng vậy, đến “hẹn” lại lên nên quan điểm của các bác sĩ là làm sao để hạn chế tình trạng biến chứng nặng khi các cháu mắc bệnh.

Theo đó, để phòng bệnh thì các cháu nên vệ sinh ăn uống, tay chân. Tăng cường dinh dưỡng, cải thiện thể trạng các cháu để nếu có nhiễm bệnh thì cũng sẽ nhẹ hơn.

“Với những cháu nghi ngờ (ho sốt, tiêu chảy) nên ở nhà theo dõi các con. Phụ huynh nên tách các cháu ra khỏi cộng đồng nhà trẻ, hoặc trường học để tránh lây lan cho các cháu khác”, TS. BS Nguyễn Thành Nam cho biết.

Bởi theo các bác sĩ, virus Rota có khả năng sống lâu trong môi trường nước nên khả năng lây nhiễm rất cao. Chúng tấn công nhanh vào hệ tiêu hóa còn non nớt của trẻ, gây tiêu chảy nặng, mất nước và tử vong nếu không điều trị kịp thời.

Giám đốc Trung tâm Nhi khoa cho rằng phòng bệnh lý tưởng nhất vẫn là vắc xin Rotavirus. Do đây là bệnh gặp khá nhiều ở giai đoạn này, do đó, BS Nam nhấn mạnh biện pháp phòng hiệu quả tiếp theo là đảm bảo vệ sinh ăn uống cho trẻ.

Trong trường hợp con đã mắc bệnh thì việc bù dịch đúng cách theo TS. BS Nam là “cực kỳ quan trọng”.

Theo đó, bù dung dịch orezol theo đúng tiêu chuẩn là thuốc chứ không phải các loại nước, gói bột pha với các hương vị khác nhau được bán tràn lan trên MXH, các hàng thuốc.

TS. BS Nguyễn Thành Nam, Giám đốc Trung tâm Nhi khoa, Bệnh viện Bạch Mai

Việc theo dõi mất nước ở trẻ tiêu chảy theo BS Nam là rất quan trọng. Bởi vậy bố mẹ cần lưu ý các lần đi ngoài của con. Nếu tốc độ ỉa chảy quá lớn hoặc trẻ nôn nhiều mà bù nước không kịp, không đủ… thì phải đưa ngay trẻ đến viện.

“Có những gia đình lại bù dịch cho con sai cách. Có những nhà cho con uống theo nhu cầu- uống bao nhiêu pha bấy nhiêu, hay uống sai loại thuốc orezol… Những điều này khiến cho tình trạng trẻ nặng lên”, TS. BS Thành Nam cho hay.

Triệu chứng của bệnh tiêu chảy cấp do Rotavirus thông thường có thời gian ủ bệnh khoảng 2 ngày trước khi các triệu chứng rõ ràng xuất hiện.

Các triệu chứng của tiêu chảy cấp do Rotavirus bao gồm:

Nôn mửa: Đây là dấu hiệu đầu tiên, trẻ nôn mửa rất nhiều trước tiêu chảy khoảng 6-12 giờ và có thể kéo dài 2-3 ngày, triệu chứng này sẽ giảm dần trước khi tiêu chảy xuất hiện.

Tiêu chảy: Phân lỏng toàn nước, có thể có màu xanh, đờm nhớt nhưng không có máu. Trẻ có thể đi tiêu phân lỏng hơn 20 lần trong ngày.

Mất nước: Các biểu hiện của mất nước bao gồm khát nước, môi khô, lưỡi khô, da khô, tiểu ít, quấy khóc, mắt trũng, khóc không có nước mắt.

“Nếu cháu nào nhỏ thóp trũng cũng là dấu hiệu mất nước. Hay trẻ kích thích, vật vã… cũng là những dấu hiệu cảnh báo mất nước. Bố mẹ cần phải cho cháu đến viện ngay. Bởi mất nước là biến chứng trầm trọng và nguy hiểm nhất của tiêu chảy cấp do Rotavirus, có thể dẫn đến khô kiệt do mất nước và mất muối, trụy mạch và tử vong nếu không bù nước kịp thời”, TS. BS Thành Nam nhấn mạnh.

Qua các trường hợp đến viện gần đây, TS. BS Thành Nam khuyến cáo, các gia đình có con nhỏ nếu thấy dấu hiệu mệt mỏi, đái ít, không uống được nên đi kiểm tra tránh để tình trạng mất nước nhiều quá nguy hiểm tính mạng.

Tiêu chảy cấp do Rotavirus lây lan rất nhanh, chủ yếu qua con đường phân – miệng và tay – miệng. Virus Rota có thể sống trên các bề mặt tiếp xúc như đồ chơi, mặt bàn ghế, tay vịn, trong nước hoặc trên da.

Trẻ dễ bị nhiễm virus Rota khi tiếp xúc với nguồn phân của những người đang bị nhiễm. Trẻ em cũng thường bị nhiễm virus Rota qua bàn tay bị nhiễm bẩn của mình.

Khi trẻ cầm nắm đồ chơi hoặc chạm tay vào các bề mặt có virus rồi đưa tay lên miệng, virus sẽ dễ dàng xâm nhập vào đường tiêu hóa của trẻ và gây bệnh.

Tại Việt Nam, nhiều nghiên cứu đã xác định virus Rota là nguyên nhân chính gây bệnh tiêu chảy ở trẻ em. Đó là một bệnh rất phổ biến đứng thứ hai sau nhiễm trùng hô hấp cấp tính ở trẻ em.

Ở miền Bắc, bệnh thường xảy ra vào mùa thu đông kéo dài tới mùa xuân (khi thời tiết mưa, lạnh, ẩm ướt). Ở miền Nam, bệnh xảy ra quanh năm, nhiều nhất là vào tháng 3 và tháng 9.

Việt Nam có 56% số trẻ nhập viện do viêm dạ dày ruột cấp là do nhiễm virus Rota. Hàng năm, số trẻ chết do virus Rota chiếm từ 4-8% trong tổng số trẻ dưới 5 tuổi bị chết vì mọi nguyên nhân.

N. Huyền