TP.HCM “cấm” heo không đeo vòng: Vỡ trận, lại chấp nhận cả "heo bẩn"

Xả trạm vì thương lái phản ứng dữ dội

Buổi ra quân siết chặt quản lý thịt heo không có thông tin truy xuất nguồn gốc vào hai chợ đầu mối Bình Điền và Hóc Môn diễn ra đêm 15 rạng sáng 16/10 của Sở Công thương TP.HCM đã thất bại hoàn toàn. Thương lái phản ứng dữ dội khi thịt heo của họ bị cơ quan chức năng không cho vào chợ vì không đáp ứng yêu cầu về truy xuất nguồn gốc.

Tại chợ Bình Điền, nhiều thương lái gây áp lực, phản ứng mạnh mẽ khi bị ngăn không cho đưa thịt heo vào chợ. Chỉ có khoảng 400 con heo được nhập chợ vì có thông tin truy xuất.

Trong khi đó, tại chợ đầu mối Hóc Môn, nhiều xe nhập heo về, mặc dù có vòng truy xuất nhưng cơ quan chức năng soi thì không thấy có thông tin.

Có mặt tại chợ đầu mối Bình Điền, ông Nguyễn Ngọc Hoà, Phó Giám đốc Sở Công thương TP.HCM, đã trực tiếp đứng ra đối thoại với các thương lái. Cuối cùng, ông Hoà cũng phải để các thương lái đưa heo vào chợ kinh doanh, kèm theo lời hứa sau khi xin ý kiến chỉ đạo của Thành phố sẽ trả lời cho thương lái được rõ.

Nhiều bất cập trong việc thực hiện truy xuất nguồn gốc thịt heo được thương lái chỉ ra.

Chương trình truy xuất nguồn gốc thịt heo đang triển khai tại TP.HCM được đông đảo người tiêu dùng đánh giá cao, giúp người mua biết rõ nguồn gốc thịt, đồng thời góp phần đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Như vậy, vì lý do gì nhiều thương lái không thực hiện hoặc nếu có chỉ làm theo kiểu đối phó?

Dù có những doanh nghiệp chăn nuôi quy mô lớn trên địa bàn, thế nhưng mỗi ngày TP.HCM vẫn phải nhập lượng lớn thịt heo từ các tỉnh lân cận và miền Tây Nam bộ. Nguồn thịt được nhập về từ khắp nơi nên việc triển khai chương trình nhận diện, truy xuất nguồn gốc gặp nhiều khó khăn.

Ngay cả các hộ chăn nuôi ở tỉnh muốn mua vòng truy xuất nguồn gốc cũng không phải là chuyện dễ. Theo ông Hà Văn T. (ngụ tỉnh Tiền Giang), người nuôi heo phải đóng các khoản thuế, phí liên quan lên đến cả triệu đồng thì cơ quan chức năng mới bán cho vòng truy xuất. Vì không muốn tốn thêm các khoản này nên nhiều hộ nuôi chấp nhận bán rẻ hơn từ 2 đến 3 giá so với thị trường.

“Dù chấp nhận bán giá thấp hơn nhưng các thương lái vẫn không mua, họ đòi phải có vòng truy xuất. Chăn nuôi nhỏ lẻ mà phải tốn nhiều khoản thuế phí mới mua được vòng truy xuất thì còn lời lãi bao nhiêu”, ông T. chia sẻ.

Nhiều bất cập, gian lận trong quá trình gắn vòng truy xuất nguồn gốc

Trong khi đó, theo thương lái Nguyễn Tiến H. (quê Đồng Nai), hiện nhiều hộ chăn nuôi nhỏ lẻ vẫn chưa ý thức và hiểu rõ về việc gắn vòng truy xuất nguồn gốc cho heo. Nhiều trường hợp heo có vòng nhưng không có thông tin là do hộ chăn nuôi, cơ quan thú y và thậm chí là lò mổ không tích hợp thông tin.

Theo ông H, thành phố siết chặt quản lý thịt heo bằng cách ngăn heo không có thông tin truy xuất vào chợ thời điểm này là chưa thoả đáng. Bởi cho đến nay, quy trình kiểm soát thịt heo từ trang trại đến bàn ăn vẫn còn nhiều kẻ hở, như vụ hàng ngàn con heo bị chích thuốc an thần chờ giết mổ mới đây, trong đó có không ít con heo vẫn đang đeo vòng truy xuất. 

Ông H. cho rằng, thịt heo về đến chợ là như chuyện đã rồi, kiểm soát phải làm từ khâu từ trang trại đến lò mổ. Còn heo đã mổ và vận chuyển về tới chợ mới ngăn cản thì thương lái biết tiêu thụ cho ai?

Chưa kể, thịt từ lò mổ đến tay người tiêu dùng còn qua nhiều khâu trung gian, nếu có gian lận trong quá trình này thì cơ quan quản lý cũng khó phát hiện ra. Chưa kể, nhiều thương lái đối phó bằng cách trang bị vòng nhận diện nhưng lại không có thông tin khi truy xuất.

Theo đề án quản lý, nhận diện và truy xuất nguồn gốc thịt heo của TP.HCM, từ ngày 31/7/2017 thịt heo về hai chợ đầu mối lớn nhất là Bình Điền và Hóc Môn phải đeo vòng nhận diện. Tuy vậy, thực tế hằng ngày nhiều lô thịt không có thông tin truy xuất nguồn gốc vẫn vô tư nhập về hai chợ này.

Theo ông Văn Đức Mười, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Việt Nam kỹ nghệ súc sản (Vissan), cách thực hiện chương trình này dường như đang trao quyền kiểm soát nguồn gốc, chất lượng thịt cho người tiêu dùng trong khi đây là chuyện của cơ quan quản lý. Những thông tin khi truy xuất trên tem không thể đảm bảo người mua được dùng thịt sạch.

Ông Mười cho rằng, chương trình truy xuất nguồn gốc thịt heo chỉ khả thi khi thực hiện đồng bộ từ khâu chăn nuôi đến giết mổ, bán lẻ. Việc giết mổ phải thực hiện tập trung tại các lò mổ công nghiệp quy trình hiện đại. 

Trao đổi với PV Infonet chiều 17/10, ông Nguyễn Ngọc Hoà, Phó Giám đốc Sở Công thương TP.HCM, cho biết, vào sáng mai 18/10, Sở Công thương sẽ tổ chức họp báo công bố thông tin chi tiết về công tác triển khai truy xuất nguồn gốc thịt heo tại hai chợ đầu mối Bình Điền và Hóc Môn trong thời gian tới.