Tính mạng các nữ quan chức Afghanistan bị Taliban đe dọa

Tờ Times of India đưa tin, một trong số những nữ quan chức ở Afghanistan đã bị Taliban bắt giam ngay khi lực lượng phiến quân chiếm quyền kiểm soát đất nước.

Hôm 18/8, nhà báo Nadia Momand đã chia sẻ trên Twitter về việc bà Salima Mazari (40 tuổi), nữ Thị trưởng quận Charkint ở phía bắc Afghanistan, nơi sinh sống của hơn 30.000 người, đã bị Taliban bắt giữ.

Sau khi nắm quyền kiểm soát, Taliban truy lùng và bắt giữ các nữ quan chức Afghanistan. (Ảnh: Hindustan News Hub)

Nhà báo Momand cũng kêu gọi Taliban thả bà Mazari. Trong hàng ngũ lãnh đạo ở Afghanistan vốn do nam giới cầm quyền là chủ yếu, bà Mazari nằm trong số ít phụ nữ giữ vai trò chính trị ở quốc gia này. Đáng nói, bà Mazari đã tham gia công tác tuyển quân và huấn luyện quân chống lại Taliban kể từ năm 2019, theo Guardian.  

Bà Mazari sinh ra ở Iran vào năm 1980 khi gia đình bà chạy trốn chiến sự ở Afghanistan. Mười năm sau, cả già đình bà Mazari trở về nước.

Bà Mazari được bổ nhiệm làm Thị trưởng quận Charkint vào năm 2018 và đứng trong hàng ngũ số ít phụ nữ nắm chức Thị trưởng ở Afghanistan.

Bà Mazari đã hoạt động tích cực trong công cuộc chiến đấu chống lại phe phiến quân Hồi giáo Taliban.

“Đôi khi tôi làm việc ở văn phòng tại Charkint, nhưng có lúc lại cầm súng và tham gia chiến đấu”, bà Mazari nói với Guardian trong bài phỏng vấn hồi đầu tháng này.

Trong tuần đầu tháng Tám, một nửa diện tích quận Charkint đã rơi vào tay Taliban và bà Mazari đã chiêu mộ 600 người dân địa phương đứng lên để cùng bảo vệ an ninh ở địa phương. Theo bà Mazari, nhiều dân quân là nông dân và họ đã bán cả gia súc để mua vũ khí chống Taliban.

Với ý chí kiên cường cùng tinh thần chiến đấu quả cảm, quận Charkint là một trong những khu vực cuối cùng bị rơi vào tay Taliban, theo tờ India Times. 

Chia sẻ với AP vào ngày 14/8, bà Mazari từng nói, “sẽ không có nơi dành cho phụ nữ” dưới thời Taliban cầm quyền.

“Tại những tỉnh bị rơi vào tay Taliban, phụ nữ không còn xuất hiện trên đường phố. Họ bị nhốt giam trong chính ngôi nhà của họ”, bà Mazari cho hay.

Cũng trong ngày 14/8, bà Zarifa Ghafari, nữ Thị trưởng đầu tiên ở Afghanistan, đã nói rằng bà đang ngồi chờ Taliban tới tìm mình.

“Tôi vẫn ngồi đây để chờ Taliban tới tìm. Không ai có thể giúp tôi và gia đình tôi. Tôi ngồi ở đây cùng chồng để chờ Taliban. Chúng sẽ tới tìm những người giống như tôi và giết hại. Tôi không thể bỏ rơi gia đình mình. Vậy tôi sẽ đi đâu?”, bà Ghafari cho biết.

Việc bà Mazari bị bắt cho thấy Taliban dường như chưa hiện thực hóa được tuyên bố mà lực lượng phiến quân đưa ra trong tuần này về việc sẽ trao thêm quyền tự do cho phụ nữ Afghanistan theo luật Hồi giáo.

Trước thời điểm Mỹ tấn công Afghanistan vào năm 2001, dưới chế độ lãnh đạo của Taliban, các bé gái không được phép đi học, trong khi phụ nữ bị cấm xuất hiện ở nơi công cộng nếu như không mặc bồ đồ trùm kín từ đầu tới chân và phải có đàn ông đi hộ tống. Những người vi phạm các quy định mà Taliban đặt ra sẽ bị phạt roi ở nơi công cộng hoặc bị ném đá tới chết.

Do đó, kể từ cuối tuần trước, nhiều phụ nữ Afghanistan đã đổ xô đi mua và mặc lại trang phục truyền thống thay vì những bộ đồ phương Tây như quần jean và áo phông. Mặt hàng burqa, trang phục che phủ toàn bộ cơ thể người phụ nữ và chỉ trừ phần nhỏ ở mắt được che bằng lớp lưới mỏng, đã tăng giá nhanh chóng do nhu cầu mua tăng cao. Burqa là từng là trang phục Taliban bắt phụ nữ Afghanistan mặc trong giai đoạn cai trị từ năm 1996 - 2001. 

Thậm chí, những tấm hình quảng cáo ở thủ đô Kabul mà người mẫu trong ảnh là phụ nữ cũng đã bị xé hoặc sơn phủ kín do chủ cửa hàng lo sợ bị Taliban trả thù.

Đáng nói, dù những chuyến bay sơ tán công dân khỏi Afghanistan từ sân bay Kabul vẫn đang được quân đội Mỹ triển khai, nhưng nhiều phụ nữ Afghanistan từng cộng tác và làm việc với Mỹ trong 20 năm qua đang cố gắng hủy hết mọi thứ liên quan như xóa tài liệu bằng tiếng Anh, xóa các ứng dụng mạng xã hội và chôn điện thoại di động xuống đất.

Các quan chức và nhà hoạt động của Mỹ cho rằng, hành động của phụ nữ Afghanistan là tự tìm cách tự bảo vệ bản thân trước những mối đe dọa tiềm tàng, sau khi Taliban nắm quyền kiểm soát đất nước vào ngày 15/8. 

Hôm 19/8, Taliban đã tuyên bố thành lập Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan, chỉ sau 4 ngày chiếm được thủ đô Kabul từ tay chính phủ được phương Tây hậu thuẫn và sau 102 năm Anh từ bỏ quyền cai trị nước này.

Thông báo trên Twitter, ông Zabiullah Mujahid, phát ngôn viên chính thức của Taliban, đã tuyên bố thành lập nhà nước mới mang tên Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan. Hình ảnh lá cờ và quốc huy của nhà nước mới cũng xuất hiện trong tuyên bố của ông Mujahid.

Đáng nói, vào tối ngày 17/8, người đồng sáng lập lực lượng Taliban Mullah Abdul Ghani Baradar đã trở về Afghanistan sau thời gian sống lưu vong ở thủ đô Doha của Qatar. Nhiều khả năng Baradar sẽ là Tổng thống tiếp theo của Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan. 

Rùng mình nhiều người Afghanistan cười đùa, đu bám vào máy bay Mỹ sắp cất cánh

Đoạn video cho thấy ít nhất 8 người đàn ông vui vẻ cười đùa khi bám bên ngoài chiếc C-17 của Mỹ đang chạy đà để cất cánh khỏi sân bay Kabul. 

Minh Thu (lược dịch)