Sẽ mất nhiều thập kỷ để châu Âu và Mỹ dọn dẹp ‘đống đổ nát’ của ông Trump

Theo CNN, chính sách của ông Donald Trump đã để lại một “đống đổ nát” ở châu Âu đến mức cả 4 năm nhiệm kỳ của ông Joe Biden có thể không đủ để điều chỉnh tình hình trong quan hệ xuyên Đại Tây Dương.

CNN cho rằng, ngay cả khi tính đến thái độ thân thiện của tổng thống mới đắc cử, châu Âu sẽ luôn nhớ đến viễn cảnh một chính trị gia như ông Trump xuất hiện trong Phòng Bầu dục, điều này sẽ buộc Mỹ phải tích cực hướng tới “quyền tự chủ chiến lược”.

Tuần này, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã hủy chuyến công du ngoại giao cuối cùng của mình, trong đó ông sẽ gặp các nhà lãnh đạo châu Âu và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Mặc dù Bộ Ngoại giao Mỹ cho rằng chuyến đi bị hủy do liên quan đến việc ông Pompeo đang chuyển giao quyền lực cho chính quyền Tổng thống đắc cử Biden, nhưng các quan chức châu Âu nghi ngờ người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ nhận ra rằng không ai muốn đến “bữa tiệc chia tay” của ông.

“Trong suốt nhiệm kỳ của ông Trump, người châu Âu đã đi một vòng quanh co, lên án các biện pháp phá hoại của nhà lãnh đạo Mỹ và cố gắng không đẩy sự việc quá xa”, CNN viết.

Phong cách ngoại giao của chính quyền Tổng thống Donald Trump đã khiến đồng minh dường như xa lánh Mỹ. (Ảnh: Reuters)

Theo một quan chức cấp cao của Liên minh châu Âu (EU), Brussels nói chung tin rằng ông Trump đã dành rất nhiều thời gian để “dần dần chôn vùi phần lớn những gì liên minh đã phấn đấu trên trường thế giới”. Đặc biệt, giới phân tích có thể lưu ý những bất đồng giữa Washington - EU về thỏa thuận hạt nhân Iran và thỏa thuận khí hậu Paris.

Trong khi đó, CNN cho biết thêm, mặc dù hầu hết các chuyên gia tin rằng dưới thời ông Biden, quan hệ giữa Mỹ và châu Âu sẽ được cải thiện, 4 năm ngoại giao trước đó đã khiến các chính trị gia châu Âu sợ hãi.

“Cách tiếp cận của châu Âu đối với Mỹ đã thay đổi và bây giờ họ sẽ bị đối xử với thái độ hoài nghi”, bà Cathryn Cluver Ashbrook, Giám đốc điều hành Dự án về châu Âu và mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương tại Trường Harvard Kennedy nói.

Bà Ashbrook cho rằng ảnh hưởng của Mỹ đối với quốc phòng, an ninh và các ưu tiên toàn cầu khác của châu Âu đang giảm đi. Điều này khiến nhiều quốc gia phải suy nghĩ nghiêm túc hơn về tương lai của họ với một nước Mỹ kém quyết đoán hơn. Mặc dù lạc quan rằng ông Biden sẽ khôi phục cách tiếp cận hợp tác đối với những ưu tiên chung, các nhà ngoại giao và quan chức châu Âu vẫn kiên quyết theo đuổi chính sách quốc phòng độc lập và sự tự chủ chiến lược quốc tế.

“Cách tiếp cận chính sách đối ngoại của ông Trump là một thời điểm đáng xấu hổ khác đối với châu Âu. Đặc biệt, chính vì lý do này mà châu Âu đã mất đi đồng minh quan trọng nhất, mà lẽ ra có thể giúp họ thực hiện các dự án ở Trung Đông và châu Phi. Điều này dẫn đến những thay đổi cấu trúc trong động lực quan hệ giữa các đồng minh”, bà Ashbrook nói thêm.

“Người châu Âu đã phải chấp nhận những vấn đề như thỏa thuận Iran và sự nóng lên toàn cầu. Một mặt, điều này có nghĩa là ông Biden sẽ có thể tiếp tục những hành động chính nghĩa của thời ông Obama. Tuy nhiên, ông Trump có thể phải thừa nhận rằng vai trò của Mỹ trong các mối quan hệ này không như trước đây”, bà Ashbrook giải thích.

Mặc dù thực tế là các quan chức châu Âu lạc quan về việc ông Biden sẽ lên nắm quyền, nhưng họ sẽ không từ bỏ phong trào hướng tới việc hình thành một chính sách quốc phòng độc lập và “quyền tự chủ chiến lược” trong các vấn đề quốc tế .

Hơn nữa, ở châu Âu có ý kiến cho rằng dù ông Biden có cư xử thân thiện đến đâu thì việc ông Trump làm cũng đã từng xảy ra một lần và điều đó có nghĩa là nó có thể xảy ra một lần nữa. Mặc dù ông Trump đã thất bại trong cuộc bầu cử, nhưng chắc chắn rằng các chính sách của ông ấy vẫn đang hoạt động.

Trong bối cảnh này, nhiều người lo ngại rằng quan hệ giữa châu Âu và Mỹ sẽ không bao giờ như cũ. Tuy nhiên, người châu Âu nhìn thấy cơ hội trong tình huống như vậy và có ý định sử dụng nó một cách tối đa.

Trước đó, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi dự kiến chuyển nghị quyết luận tội ông Trump lên Thượng viện trong tuần tới để khởi động phiên xử ông Trump tại cơ quan lập pháp này. Hạ viện do Đảng Dân chủ kiểm soát hôm 13/1 đã thông qua nghị quyết luận tội ông Trump với cáo buộc “kích động nổi dậy” sau vụ bạo loạn tại trụ sở Quốc hội Mỹ vào tuần rồi.

Theo cuộc thăm dò của Gallup công bố hôm 18/1, tỉ lệ ủng hộ Tổng thống Donald Trump đã giảm xuống 34% mức thấp nhất của một nhiệm kỳ tổng thống so với bất kỳ người tiền nhiệm nào kể từ khi cuộc khảo sát được bắt đầu vào những năm 1940. Tỉ lệ ủng hộ này, dựa trên một cuộc thăm dò bắt đầu ngay trước cuộc bạo loạn tại Quốc hội hôm 6/1, đã giảm 12% kể từ trước cuộc bầu cử ngày 3/11 năm ngoái.

Tỉ lệ ủng hộ trung bình của ông Trump trong suốt 4 năm qua là 41,1%. Đây là con số thấp nhất Gallup ghi nhận trong 13 đời tổng thống Mỹ gần đây. Tỉ lệ ủng hộ dành cho ông Trump cũng được đặc trưng bởi quan điểm trái chiều trong suốt nhiệm kỳ. Kết quả thăm dò của Gallup công bố cho thấy ông nhận được đánh giá tích cực từ 4% thành viên Dân chủ, 30% thành viên độc lập và 82% thành viên đảng Cộng hòa.