Thấp thỏm đón kỳ nghỉ Tết dài

DN nào có chính sách đãi ngộ lao động tốt thì người lao động sẽ làm việc hăng hái trở lại sau Tết

Nghỉ dài thì phải làm bù 

Theo Bộ LĐ-TB&XH, trong kỳ nghỉ Tết Nguyên đán 2013, cán bộ, công nhân viên chức sẽ có 9 ngày nghỉ liên tục thay vì ngắt quãng. Kỳ nghỉ Tết sẽ bắt đầu từ ngày 9 – 17/2/2013 (tức 29 tháng Chạp đến ngày 8 tháng Giêng Tết Quý Tỵ). Đây là vấn đề liên quan đến hàng triệu người lao động trong cả nước và nhiều câu hỏi được đặt ra, liệu nghỉ đến 9 ngày có quá nhiều, làm ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh của DN và tạo ra sức ì cho công nhân?

Trao đổi với PV báo điện tử Infonet, ông Phạm Xuân Hồng, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần may Sài Gòn 3 cho rằng, một năm bận rộn làm việc, ngày Tết mới được nghỉ nên công nhân rất mong ngóng trở về quê ăn Tết. Đối với những công nhân ở các tỉnh miền Bắc, miền Trung thì nghỉ 9 ngày không phải là nhiều. Nên nếu công ty cho họ dư dả thời gian nghỉ Tết và không gây áp lực thì công nhân sẽ quay lại làm việc có tinh thần hơn.

"Hơn nữa, việc nghỉ Tết lần này cũng không ảnh hưởng gì đến sản xuất kinh doanh của DN vì càng đến những tháng nghỉ Tết thì tiến độ làm việc của công nhân càng phải thúc mạnh, nhịp độ càng được thực hiện khẩn trương hơn để giải quyết hết đơn hàng cũ. Còn sang đến năm mới khi công nhân quay trở lại làm việc sẽ có đơn hàng mới và vẫn thực hiện theo đúng tiến độ”, ông Hồng lý giải.

Qua ghi nhận tại những công ty ở các KCX – KCN trên địa bàn TP.HCM, hầu hết các DN đều cho biết, dù đơn hàng sản xuất rất nhiều nhưng sẽ cho lao động nghỉ Tết theo đúng thời gian quy định của Bộ LĐ-TB&XH. DN cũng không ép lao động làm việc sớm như những năm trước, do bài học từ Tết Nhâm Thìn đã để lại nhiều kinh nghiệm xương máu cho DN. Bởi nếu DN nào dù có lên kế hoạch sản xuất sớm đi chăng nữa thì công nhân cũng không thể rời quê vào làm việc theo đúng lịch do kẹt tàu xe. Đó là chưa kể, do ép quá nên nhiều DN đã thiếu lao động trầm trọng sau Tết do không giữ chân được người lao động.

Quy định nghỉ 9 ngày Tết, ít  nhiều ảnh hưởng đến việc sản xuất, kinh doanh của các DN, đặc biệt là các DN tư nhân.  Tuy nhiên, mỗi đối tượng lại có một cách điều chỉnh để phù hợp với kế hoạch, ít gây ảnh hưởng đến công việc, đối tác, khách hàng…

Trao đổi với PV Infonet, anh Tiến Đạt, đại diện doanh nghiệp Hợp Thành, trên địa bàn quận Hà Đông cho rằng, việc nghỉ Tết âm dài ngày cũng ít nhiều ảnh hưởng đến kế hoạch sản xuất của công ty chúng tôi.

Theo anh Đạt, công ty chuyên gia công mặt hàng may mặc xuất khẩu, vì vậy, việc nghỉ Tết dài ngày chúng tôi lại phải tính lại thời gian hoàn thành đơn đặt hàng của đối tác, và cân đối lại mặt hàng xuất khẩu… Vì là đối tác người nước ngoài, họ không có khái niệm nghỉ Tết âm như ở VN.

Vì vậy, những đơn hàng đặt kéo dài đến giáp ngày Tết, thậm chí những ngày Tết, nếu công nhân muốn nghỉ Tết bắt buộc công ty phải điều chỉnh làm tăng ca từ 10 đến 14 tiếng/ngày. Hoặc chúng tôi đưa ra chính sách công nhân tự nguyện đăng ký làm mấy ngày nghỉ Tết, hay tất cả công nhân trở lại làm việc sớm hơn so với thời gian nghỉ theo quy định. Tuy nhiên, thù lao theo công nhật được tính tăng gấp đôi, gấp ba công nhật ngày thường….

Theo tìm hiểu của PV, khá nhiều DN chưa thực sự ủng hộ kế  hoạch nghỉ Tết dài ngày, chính vì vậy, để không bị ảnh hưởng, họ đều đưa ra kế hoạch sản xuất bằng cách tăng ca, hoặc đưa ra chính sách công nhân tự nguyện đăng ký làm thêm…  tuy nhiên, lương được trả cao gấp đôi, gấp ba ngày thường… Ngoài việc các DN hỗ trợ một khoản nhất định để công nhân về quê ăn Tết, tùy thuộc vào kết quả doanh thu trong năm. Đối với DN có nhiều đơn đặt hàng, việc nhiều… thì tự điều chỉnh kế hoạch sản xuất, còn với các DN nhỏ, ít đơn đặt hàng, vẫn có chủ trương tăng ca, rồi cho công nhân nghỉ Tết đúng ngày…

Tuy nhiên, với các DN một số ngành như BĐS, việc nghỉ Tết dài ngày được coi là chuyện đương nhiên, vì "không quy định thì các sàn cũng cho nghỉ dài bởi tình hình thị trường bi bết", lời một nhân viên kinh doanh BĐS. 

Đối với công nhân quanh năm ở trong xưởng, nghỉ Tết dài ngày là cơ hội cho họ đi du lịch đây đó

Riêng đối với những công ty thuộc ngành thép, luyện kim, cơ khí… nếu máy ngừng vận hành, DN sẽ không thể chuyển giao sản phẩm hay cung cấp dịch vụ đúng hẹn. Kèm theo đó là hàng loạt thiệt hại nghiêm trọng sẽ phát sinh như có thể thiệt hại từ 200 – 700 USD/máy/giờ. Song, chủ một công ty chuyên về cơ khí, luyện kim cho biết, để giải bài toán tiến độ vào dịp Tết thì công ty phải linh hoạt, chủ yếu là động viên công nhân về kinh tế. Vì vậy, luôn có lao động túc trực theo ca và những lao động nào ở lại trực Tết sẽ được thưởng lương gấp 5 – 6 lần so với ngày thường.

Công nhân thích nghỉ dài

Chị Nguyễn Thị Tâm, một công nhân lao động tại DN may xuất khẩu trên địa bàn huyện Đông Anh (Hà Nội) cho biết, em rất phấn khởi và đồng tình với quy định nghỉ 9 ngày Tết. Như vậy em cảm thấy rất phù hợp thời gian nghỉ ngơi, vì làm việc tại một DN tư nhân, cả năm chúng em làm quần quật, thậm chí có tháng ngày thứ 7, Chủ nhật cũng không được nghỉ ngơi… Thậm chí, những tháng cuối năm, công nhân chúng em phải làm tăng ca tới 12 tiếng/ngày.

Chưa kể đổi ca vào ban đêm nhiều lúc em thấy mệt mỏi, sức khỏe giảm sút, nhưng vì miếng cơm manh áo phải cố gắng thôi…  Được nghỉ Tết 9 ngày là cơ hội cho người lao động như công nhân chúng em đi lại, thăm thú bạn bè, họ hàng đây đó…

Theo chị Tâm, đuợc nghỉ 9 ngày nghỉ Tết đã mất 2 ngày đi lại về quê rồi lên chỗ làm rồi, còn 7 ngày sắm sửa, chơi Tết, đi nội ngoại mỗi bên vài ngày là hết Tết…  Chị Tâm còn cho biết, đó là những công nhân có quê vợ chồng gần nhau, còn nhiều vợ chồng quê vợ một nơi, quê chông một  nơi cách xa tới 300km thì việc đi lại còn mất thêm thời gian nữa… Tuy nhiên, chị Tâm cũng thừa nhận, khi nghỉ Tết xong lên Hà Nội làm việc không tránh khỏi cảnh ùn tắc giao thông, khói bụi, ô nhiễm… chưa kể nghỉ dài ngày quá, đến công ty có nhiều người tâm trạng làm việc uể oải, mệt mỏi… và ít nhất hàng tuần sau mới vào guồng công việc mới.

Còn trường hợp anh Thỏa, một cán bộ công chức ngành Thống kê tại một huyện ngoại thành (Hà Nội), thừa nhận nghỉ Tết dài ngày cũng là để mọi người “xả hơi”, nhưng cũng khiến công việc ít nhiều bị ảnh hưởng, bị xao lãng… Nghỉ Tết cả tuần, khi đến cơ quan, ai nấy đều chúc tụng nhau, bắt chân bắt tay, hỏi thăm nọ kia cũng mất thêm 1 -2 ngày nữa mới bắt đầu khởi động công việc…

Anh Thỏa cho biết, làm cán bộ huyện lương ba cọc, ba đồng cầm về chi tiêu mấy ngày Tết đã hết rồi, nói gì đến kế hoạch đi du lịch... để giết thời gian. Nên nghỉ Tết dài ngày đối với anh Thỏa cũng cảm thấy hụt hẫng, anh cảm thấy nhớ nhớ công việc, anh em bạn bè cơ quan…

Việc nghỉ Tết 9 ngày, tiền lệ từ trước đến nay chưa từng có đã ít nhiều gây ra hệ lụy tác động đến nhiều đối tượng trong xã hội từ công nhân lao động, cán bộ, viên chức đến các DN sản xuất kinh doanh, khiến công việc bị xao lãng, di chuyển đi lại ùn tắc, các công việc bị uể oải, ảnh hưởng kế hoạch sản xuất kinh doanh… là điều không thể tránh khỏi.

Một nữ công nhân tại KCX Linh Trung (TP.HCM) chia sẻ: “Nói là công ty cho nghỉ Tết âm lịch dài ngày nhưng trong đó có đến 2 ngày chủ nhật. 7 ngày còn lại, chỉ có 3 ngày là mùng 1, mùng 2 và mùng 3 Tết là ngày nghỉ Tết của công nhân, 4 ngày kia công ty sẽ trừ vào ngày phép trong năm. Vì vậy, chính thức nghỉ Tết của chúng tôi đâu có được nhiều. Do đó, tôi phải tranh thủ nghỉ để về với gia đình mới có tinh thần làm việc sau Tết được”.

Theo ông Nguyễn Tấn Định, Phó trưởng BQL các KCX – KCN TP.HCM, tuy chưa thông báo cho các DN về kỳ nghỉ Tết sắp tới, nhưng diễn biến tại các năm trước cho thấy, DN nào càng có chính sách đãi ngộ lao động tốt thì nhiều người sẽ làm việc hăng hái trở lại sau Tết.