Sữa có phải là thần dược giúp trẻ tăng trưởng chiều cao?
![]() |
Sữa có phải "thần dược" cải thiện chiều cao cho trẻ? |
Quyết tâm cải thiện cấp tốc… chiều cao
Con vừa nghỉ hè, anh chị đã có kế hoạch “thổi” chiều cao cho con, từ chế độ dinh dưỡng cho đến tập luyện. Ngày nào cu Nam cũng phải đi bơi 1 tiếng, bữa ăn phải đủ thịt, cá, tôm, cua, rau…
Ngoài ra, anh còn mua thêm thuốc kích thích tăng trưởng chiều cao về cho con uống. Đặc biệt, mỗi ngày cu Nam phải uống hết 1 lít sữa. “Mỗi tháng tiền thuốc mất hơn 1 triệu, tiền sữa cũng ngót nghét chừng ấy, tiền đi bơi, tiền thức ăn cũng ngốn một khoản kha khá. Nhưng vì cả hai vợ chồng tôi đều thấp, sợ con cũng giống thế thì… ế vợ nên đành phải tìm mọi cách để thổi thôi. Đến giờ sau một tháng áp dụng chế độ đặc biệt, chưa thấy con cao lên tý nào mà có dấu hiệu…phát triển chiều ngang”- anh Hoàng than vãn.
Trường hợp anh Hoàng là ví dụ khá điển hình. Theo Ths Lê Thị Hải, Viện Dinh dưỡng quốc gia, trong quá trình thăm khám cho bệnh nhân, chị gặp phải rất nhiều câu hỏi kiểu: Uống loại sữa nào cho con tôi cao hơn? Có loại thuốc nào uống vào cho cháu cao lên không? Hoặc sợ con mình sau này bị lùn em đã cho cháu uống rất nhiều sữa, toàn những loại đắt tiền thế mà chẳng thấy cháu cao lên gì cả, phải làm sao bây giờ?
Đó là tâm lý chung của các bậc phụ huynh khi mong muốn con mình cao lớn khỏe mạnh. Tuy nhiên Ths Lê Thị Hải cho rằng, chiều cao phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, có trường hợp do yếu tố di truyền nhưng lại có trường hợp cả bố và mẹ đều cao, con uống nhiều sữa nhưng vẫn thấp. Hoặc có trường hợp ngược lại bố mẹ thấp nhưng trẻ được chăm sóc và nuôi dưỡng tốt thì lại cao đúng theo tiêu chuẩn.
“Chiều cao thường phụ thuộc vào các yếu tố di truyền, dinh dưỡng, môi trường sống, tình trạng bệnh tật và vấn đề luyện tập thể dục thể thao. Trong đó, nhiều công trình nghiên cứu chứng minh dinh dưỡng có vai trò rất quan trọng với sự phát triển chiều cao của trẻ.
Ở nước ta hiện nay đó là trẻ em thành phố cao hơn trẻ em nông thôn là do trẻ em thành phố được chăm sóc tốt hơn, có chế độ ăn uống đầy đủ. Để có sự tăng trưởng chiều cao liên tục, cơ thể trẻ cần được nhận đầy đủ năng lượng cần thiết hàng ngày, trẻ có tăng cân tốt thì mới tăng chiều cao được.
Ngoài vấn đề năng lượng thì những vi chất dinh dưỡng đã được các nhà khoa học chứng minh là có liên quan đến tăng trưởng chiều cao đó là: Vitamin A, Vitamin D, lysin, canxi, sắt, kẽm, iốt”- Ths Hải nhấn mạnh.Sữa có phải “thần dược”?
Các chuyên gia dinh dưỡng đã chỉ ra rằng, trong các nhân tố giúp tăng trưởng chiều cao của trẻ thì vitamin D đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Nó giúp chuyển hóa canxi và phốtpho - hai khoáng chất quan trọng để phát triển xương. Nếu thiếu Vitamin D thì ruột sẽ không thể hấp thu được canxi và phốtpho dẫn đến trẻ bị còi xương. Mà còi xương ảnh hưởng rất nhiều đến sự phát triển chiều cao.
Vitamin D có rất ít trong thức ăn, nguồn Vitamin D chủ yếu là do tự tổng hợp được khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
Vậy nên, Ths Hải khẳng định, trẻ dù có uống nhiều sữa nhưng suốt ngày bị nhốt trong nhà, không được tắm nắng để tổng hợp Vitamin D thì canxi không thể hấp thu được, mà canxi là yếu tố quan trọng để phát triển chiều cao.
Ngoài ra, vitamin A cũng giúp cho sự tăng trưởng của xương, giúp tăng cường miễn dịch, trẻ ít bị ốm đau sẽ có cơ hội để cao lớn hơn. Một yếu tố vi lượng rất quan trọng để phát triển chiều cao của trẻ đó là kẽm, kẽm tham gia vào rất nhiều thành phần các enzyme trong cơ thể giúp tăng tổng hợp protein, phân chia tế bào, thúc đẩy sự tăng trưởng, trẻ em thiếu kẽm thường biếng ăn, còi cọc và chậm lớn.
Bổ sung quan điểm này, PGS. TS Nguyễn Thị Lâm, Phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia cho rằng, có rất nhiều yếu tố liên quan đến sự phát triển chiều cao của trẻ, nếu chỉ quan tâm đến việc cho trẻ uống nhiều sữa để phát triển chiều cao thì chưa đủ.Sữa đúng là một thực phẩm rất tốt có chứa đầy đủ các chất dinh dưỡng giúp trẻ tăng trưởng và phát triển chiều cao, vì sữa là nguồn cung cấp canxi quan trọng. Nhất là trẻ được nuôi bằng sữa mẹ thì có cơ hội cao lớn hơn so những trẻ không có sữa mẹ. Tuy nhiên, bên cạnh việc uống sữa trẻ cần có một chế độ dinh dưỡng cân đối, đủ chất kết hợp với luyện tập thể thao phù hợp.
Theo đó, trẻ cần được ăn đủ bữa theo lứa tuổi, với trẻ nhỏ cần được bú sữa mẹ hoặc ăn sữa bột công thức theo tháng tuổi, khi cai sữa mẹ vẫn duy trì uống 500 – 600ml sữa/ngày. Sử dụng muối iốt khi nấu thức ăn cho trẻ, ăn đa dạng các loại thực phẩm để nhận được đầy đủ các chất dinh dưỡng có liên quan đến tăng trưởng. Cho trẻ tắm nắng hàng ngày để da tổng hợp đủ vitamin D cho cơ thể.
PGS Lâm cũng nhấn mạnh, ngoài việc cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng, trẻ muốn cao lớn còn phải được ngủ đủ giấc, nhất là giấc ngủ ban đêm. Hormone tăng trưởng do tuyến yên tiết ra cao nhất là vào ban đêm khoảng 11 – 12 giờ đêm khi mà trẻ đã ngủ say.
Nếu trẻ em ngủ quá muộn, ngủ nhiều ban ngày thì lượng hormone tiết ra rất ít, trẻ thường chậm lớn, chậm phát triển chiều cao. Đồng thời, cần quan tâm đến môi trường sống của trẻ tránh môi trường ô nhiễm, khói thuốc là, than tổ ong… và duy trì chế độ tập luyện thể dục thể thao từ nhỏ.
Sự tăng trưởng chiều cao của trẻ có 3 giai đoạn quan trọng nhất: Giai đoạn trong bào thai, giai đoạn dưới 2 tuổi và giai đoạn tiền dậy thì và dậy thì (trẻ trai: 13-16 tuổi, trẻ gái 10-13 tuổi).
Nếu trẻ bị suy dinh dưỡng bào thai, đẻ ra nhẹ cân, thiếu chiều cao thì sau này cũng khó mà cao được. Hoặc giai đoạn dưới 2 tuổi trẻ bị suy dinh dưỡng nhất là suy dinh dưỡng thể thấp còi thì nguy cơ thấp chiều cao sau này là rất lớn (vì chiều cao của trẻ lúc 2 tuổi bằng ½ chiều cao của trẻ lúc trưởng thành).
Và giai đoạn dậy thì cũng rất quan trọng, ở giai đoạn này trẻ có thể tăng 10 -15 cm/năm. Nếu trẻ được chăm sóc dinh dưỡng tốt và tập thể dục thể thao như: chạy, bơi lội, tập xà…thì có thể cải thiện được chiều cao rất tốt.