Ra mắt sách hướng dẫn trồng và chăm sóc những cây thuốc có tác dụng thay thế mật gấu
![]() |
Sách “Chăm sóc và đảm bảo phúc lợi cho gấu ngựa và gấu chó tại trung tâm cứu hộ” là cuốn sổ tay hướng dẫn song ngữ Anh - Việt do Bộ phận quản lý và chăm sóc gấu và Thú y của Trung tâm cứu hộ Gấu Việt Nam thuộc Tổ chức Động vật Châu Á soạn thảo. Hai cuốn sách do chính các chuyên gia của Tổ chức dày công biên soạn.
Cuốn sổ tay chia thành 14 chương sẽ cung cấp chuỗi thông tin tổng quan toàn diện về chăm sóc và làm giàu (đa dạng môi trường sống) cho gấu, phương thức quản lý riêng dành cho gấu con và gấu nhỡ, bên cạnh đó còn có một chương bàn về chăm sóc thú y cơ bản. Tất cả các vấn đề liên quan đến chăm sóc và nuôi dưỡng gấu được trình bày một cách chi tiết, súc tích, có ví dụ cụ thể trực quan và sinh động.
Mục đích khi soạn thảo ra cuốn sổ tay hướng dẫn này để chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm chuyên môn nhằm nâng cao phúc lợi của những cá thể gấu đang sống tại các trung tâm cứu hộ động vật hoang dã trên khắp Việt Nam. Cuốn sách được kỳ vọng sẽ trở thành một tài liệu cần thiết cho các đơn vị đang cứu hộ và chăm sóc gấu trên cả nước tham khảo và áp dụng.
Sách “Hướng dẫn kỹ thuật trồng và chăm sóc những cây thuốc có tác dụng thay thế mật gấu“ tiếp nối và hiện thực hóa việc trồng những cây thuốc đã được giới thiệu trước đó trong cuốn sách “Các cây thuốc, vị thuốc có tác dụng thay thế mật gấu” được Tổ chức Động vật Châu Á và Trung ương Hội Đông Y giới thiệu năm 2013. Sách bao gồm các thông tin kỹ thuật như đặc điểm điều kiện sinh trưởng của các loài cây thảo dược, kỹ thuật gieo hạt trồng và chăm sóc cây, cách phòng bệnh an toàn cho cây và cách thu hoạch sử dụng, cách nhân giống,… được trình bày một cách chi tiết và cẩn thận.
Song song với công tác cứu hộ và chăm sóc gấu, Tổ chức Động vật Châu Á hiện đang triển khai các chương trình nâng cao nhận thức cộng đồng không sử dụng mật gấu, trong đó có một hợp phần khuyến khích sử dụng các thảo dược an toàn thay thế mật gấu.
Tổ chức Động vật Châu Á trong hơn 8 năm qua, đã hợp tác với Trung Ương Hội Đông Y Việt Nam, Hội Đông Y tại các tỉnh thành, Trung tâm Nghiên cứu trồng và chế biến cây thuốc Hà Nội thuộc Viện Dược Liệu, và rất nhiều các thầy thuốc đông y nhằm tìm ra các thảo dược có tác dụng thay thế mật gấu, trồng, nhân giống cây, nghiên cứu các sản phẩm thuốc và phổ biến miễn phí tới cộng đồng thông qua các chương trình tuyên truyền.
Cho tới nay, Tổ chức đã tài trợ và hợp tác xây dựng 7 vườn thảo dược thay thế mật gấu tại: Hà Giang, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Nghệ An, và Tây Ninh, trong đó có hai vườn tại các trường học tại Trung tâm Trải nghiệm Sáng tạo của trường Phổ thông trung học Nguyễn Bỉnh Khiêm (Hà Nội) và Trường tiểu học Phụng Thượng (Hà Nội).
Cuốn sách là thành quả của quá trình hợp tác thành công giữa Tổ chức Động vật Châu Á và Trung ương Hội Đông y Việt Nam và Viện Dược liệu, trong nỗ lực chung chấm dứt việc sử dụng mật gấu, Nội dung sách được thiết kế phù hợp cho nhiều đối tượng, đặc biết là thế hệ trẻ để khuyến khích tham gia các hoạt động trồng, chăm sóc cây thuốc nhằm tuyên truyền tới bạn bè và gia đình sử dụng các thảo dược thay vì mật gấu.
Tiến sỹ Jill Robinson - Sáng lập viên kiêm Tổng giám đốc Tổ chức Động vật Châu Á phát biểu trong lễ giới thiệu hai cuốn sách: “Khi đưa được gấu về các trung tâm cứu hộ, chúng ta lại phải đối mặt với một thách thức rất lớn khác, đó là việc phải đảm bảo chất lượng chăm sóc và phúc lợi tốt nhất cho gấu sau nhiều năm bị bóc lột trong các trại gấu. Cuốn sách hướng dẫn chăm sóc gấu sẽ là tài liệu hướng dẫn thiết yếu cho việc chăm sóc gấu trong môi trường nuôi nhốt, và đặt nền tảng cho các cơ sở cứu hộ thiết lập chương trình chăm sóc gấu toàn diện".
Ngoài ra, cuốn sách hướng dẫn kỹ thuật trồng và chăm sóc cây thuốc được biên soạn cũng khuyến khích sử dụng thảo dược có tác dụng thay thế mật gấu trong Đông y. Cuốn sách cũng khuyến khích thật nhiều người, đặc biệt là giới trẻ, bắt đầu trồng những cây thuốc này và giúp hàng trăm cá thể gấu không còn phải ngóng nhìn bầu trời qua các song sắt và bị trích hút mật.
Đây là một trong những nỗ lực mà đơn vị này đang triển khai nhằm hiện thực hóa hai sứ mệnh mà Tổ chức đã cam kết với các cơ quan Nhà nước, đó là xây dựng lộ trình và các kế hoạch cần thiết để chấm dứt nạn nuôi gấu lấy mật và bảo tồn số lượng gấu còn lại trong tự nhiên vào năm 2023, và chấm dứt việc sử dụng mật gấu trong Đông y vào năm 2020.