Quảng Bình: Xây hệ thống thủy lợi cách khu dân cư 500m, dân lo lắng bất an

Người dân bất an vì hệ thống thủy lợi cách nhà dân chỉ 500m

Thôn Linh Cận Sơn (xã Quảng Sơn) có 255 hộ dân, gần 1.000 khẩu, nằm sát bên bờ sông Rào Nan. Những năm 2010, 2013 và 2016 tại xã Quảng Sơn đều xảy ra lũ lớn, gây thiệt hại lớn cho người dân nơi đây. Bởi vậy, thời gian gần đây, cơ quan chức năng phổ biến dự án Hệ thống thủy lợi Rào Nan xây dựng cách khu dân cư chừng 500m phía thượng nguồn, tuy nhiên người dân nơi đây lại cảm thấy bất an về nguy cơ mất an toàn.

Nhà ông Phan Văn Sửu cách địa điểm xây dựng dự án khoảng 500m, ông Sửu cho biết: “Chúng tôi không nhất trí việc xây dựng đập sát dân mà muốn di dời con đập lên cách xa dân khoảng 5km, còn để như thế này quá gần, mùa mưa lũ rất nguy hiểm. Hiện tại, vị trí xây đập mới là có con đập tràn cũ rồi, nên có thể tận dụng để giảm chi phí. Thế nhưng, con đập cũ này xây thấp, về mùa lũ nước chảy không kịp, những trận lũ trước nhà tôi nước lên gần tận mái nhà, hàng rào sập hết. Giờ con đập mới thiết kế xây cao lên 8 mét nữa, rất nguy hiểm, dân chúng tôi sợ nước dâng lên vỡ đập sẽ không thể chạy đi đâu được hết”.

Người dân Thôn Linh Cận Sơn lo lắng về con đập thủy lợi Rào Nan như "quả bom nước" lơ lửng nơi khu vực dân cư sinh sống.

“Nhà tôi có 6ha rừng trồng keo ngay phía trên con đập, nếu xây dựng đập thì số keo này cũng bị ngập, dù có được đền bù thì cũng chẳng được bao nhiêu. Trong khi đó, cây keo 4-5 năm thu hoạch một lần, 6ha keo của nhà tôi cũng được khoảng 120 triệu đồng, đây là nguồn thu chính của gia đình”, ông Sửu lo lắng.

Còn bà Liên - thành viên Hội người cao tuổi của thôn Linh Cận Sơn chia sẻ thêm: “Chúng tôi không phản đối xây dựng dự án, nhưng mong cơ quan chức năng xem xét di chuyển dự án cách xa nơi dân ở khoảng 5km. Bởi con sông Rào Nan bắt nguồn từ trên Minh Hóa về, ngọn nguồn rộng nên mùa mưa lũ rất hung dữ. Vào mùa mưa lũ, mỗi trận mưa, nước sông dâng lên nhanh, dòng chảy mạnh, chỉ khoảng 30 phút là nước dưng lên cao ngập hết nhà dân. Chúng tôi xoay xở không kịp. Giờ lại có thêm con đập sát nhà dân như thế này chẳng khác nào quả bom nước trên đầu chúng tôi, chúng tôi sợ lắm".

Theo ông Mai Trung Kiên - Chủ tịch UBND xã Quảng Sơn, “ngay thời điểm có thông tin liên quan đến dự án thì người dân ở đây đã có ý kiến là khi xây dựng đập lên cao 6m nữa thì nước dội xuống, nước chảy không kịp, vì vậy nên làm lùi xa ra về phía thượng nguồn hoặc hạ thấp độ cao để nước chảy tự do, đập tràn tự do. Sau đó, địa phương cũng đã đề xuất theo ý kiến của người dân nhưng ở trên nói rằng việc này đã được bộ phê duyệt rồi”.

Sông Rào Nan có ngọn nguồn và lưu vực rộng, về mùa mưa lũ nước chảy xiết rất hung dữ.

Cơ quan tiếp tục… tuyên truyền

Dự án hệ thống thủy lợi Rào Nan (xã Quảng Sơn, TX Ba Đồn) được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNN&PTNT) phê duyệt dự án đầu tư xây dựng công trình tại Quyết định số 4428/QĐ-BNN-XD ngày 30/10/2017, với tổng mức đầu tư 350 tỷ đồng bằng nguồn vốn trái phiếu Chính phủ. Dự án do Sở NN&PTNT làm chủ đầu tư với tiến độ hoàn thành vào năm 2020.

Ngày 30/8/2018, Bộ NN&PTNN đã có Quyết định số 3476/QĐ-BNN-XD, Về việc phê duyệt điều chỉnh dự án đầu tư xây dựng công trình, dự án thủy lợi Rào Nan, tỉnh Quảng Bình.

Mục tiêu của dự án hệ thống thủy lợi Rào Nan là cấp nước cho sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản 1.800ha; tạo nguồn cấp nước sinh hoạt với lưu lượng 32.000m3/ngày đêm, công nghiệp với 12.000m3/ngày đêm và các nhu cầu dùng nước khác, góp phần hỗ trợ chuyển đổi cơ cấu cây trồng, sản xuất tập trung nâng cao giá trị sản xuất, phát triển nông nghiệp nông thôn, cải thiện môi trường sinh thái.

Tại vị trí đập cũ, dự án sẽ xây đập mới cao thêm 6m nữa.

Ông Phạm Quang Long- Chủ tịch UBND thị xã Ba Đồn cho biết, dự án xây dựng hệ thống thủy lợi Rào Nan là công trình phúc lợi có ý nghĩa lâu dài và mang lại nhiều lợi ích cho người dân, đây cũng là công trình trọng điểm của tỉnh. Đặc biệt là các chuyên gia đầu ngành liên quan đến hồ đập đã khảo sát, kiểm tra, đánh giá rất kỹ.

“Dự án này do Sở NN&PTNN làm chủ đầu tư nên mọi hồ sơ đều do sở nắm. Địa phương cũng đã nhiều lần họp, trực tiếp trao đổi và tổ chức cho người dân đi tham quan các công trình có quy mô tương tự hoặc lớn hơn như thế này để cho người dân hiểu rõ về dự án” – Chủ tịch thị xã Ba Đồn nói.

Ông Trần Hoài Nam - Giám đốc BQL dự án đầu tư xây dựng ngành NN&PTNT thôn thuộc Sở NN&PTNN Quảng Bình, cho biết: “Dự án vẫn chưa thể triển khai thi công do một số người dân địa phương vẫn chưa đồng tình. Người dân chưa hiểu rõ quy trình vận hành đập vì vậy họ đề xuất di dời đập cách 5km, nhưng theo đánh giá và kiểm tra của các chuyên gia thì di chuyển lên đó còn nguy hiểm hơn, vì tại những vị trí khảo sát phía trên đó có nền địa chất yếu hơn nhiều”.

Hàng chục hộ dân sống ven sông Rào Nan, phía dưới con đập bất an khi dự án quá gần.

Đập thủy lợi Rào Nan là đập dâng, không dự trữ nguồn nước. Đập thiết kế 10 cửa van, một cửa 10m. Cửa van đóng về mùa hạn, vào tháng 7-8 nước sẽ tự chảy vào kênh để phục vụ sinh hoạt, sản xuất mà không phải bơm. Còn về mùa mưa thì mở cửa van để nước tự thoát.

“Công trình này đã được Viện Thủy công- Viện khoa học Thủy lợi Việt Nam tư vấn, là một đơn vị đầu ngành về thủy lợi, có kinh nghiệm thiết kế các công trình lớn của cả nước vậy nên đập Rào Nan đã được tính toán đảm bảo an toàn, ổn định lâu dài”- ông Nam thông tin.

Ông Nam cũng cho biết thời gian tới sẽ tiếp tục tuyên truyền, vận động người dân, sẽ trực tiếp đối thoại của lãnh đạo tỉnh, các ban ngành để người dân hiểu rõ về mục đích dự án, kết cấu công trình cũng như sự đảm bảo an toàn của công trình sau khi đã triển khai xong để người dân yên tâm hơn.