Thổ Nhĩ Kỳ sẽ niêm phong S-400 để nhận được F-35 của Mỹ?

Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ dường như đã đạt được thỏa thuận quan trọng về việc Ankara “niêm phong” S-400 để nhận được máy bay F-35 của Washington theo kế hoạch ban đầu.

Mới đây, tạp chí Jane's Defence Weekly dẫn báo cáo dự thảo của Lầu Năm Góc cho biết, Lockheed Martin sẽ tiếp tục chuyển giao máy bay chiến đấu tàng hình thế hệ thứ 5 F-35 Lightning II cho Thổ Nhĩ Kỳ như kế hoạch ban đầu. Trước đó, một số hãng truyền thông Mỹ cho biết, Bộ Quốc phòng Mỹ đã cho phép Không quân Mỹ mua 8 máy bay phiên bản cất và hạ cánh thông thường F-35A do hãng Lockheed Martin chế tạo cho Thổ Nhĩ Kỳ như một phần của hợp đồng sửa đổi trị giá 862 triệu USD.

Thổ Nhĩ Kỳ dự định mua 100 máy bay F-35A của Mỹ. Nguồn: Sohu.

Dự kiến, 8 máy bay này sẽ được chuyển giao cho Không quân Mỹ ngay sau khi nó xuất xưởng thay vì sẽ được chuyển đến Thổ Nhĩ Kỳ vào năm 2022-2023. Ngoài ra, thỏa thuận cũng có thêm 6 chiếc F-35A được chế tạo cho Không quân Mỹ và các sửa đổi cần thiết để các máy bay chế tạo cho Thổ Nhĩ Kỳ phù hợp với cấu hình của Không quân Mỹ.

Theo báo cáo của Jane's Defence Weekly, dường như Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ đã đạt được thỏa thuận quan trọng nào đó và Mỹ sẽ tiếp tục chuyển giao máy bay F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ theo kế hoạch ban đầu. Trong giai đoạn đầu tiên, 8 chiếc F-35 Lightning II vẫn sẽ được giao theo đơn đặt hàng đã ký với Thổ Nhĩ Kỳ, tuy nhiên Lầu năm góc không đề cập đến việc có tiếp tục chuyển giao thêm F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ hay không.

Được biết, Thổ Nhĩ Kỳ ban đầu dự định mua khoảng 100 máy bay chiến đấu F-35 Lightning II để thay thế máy bay chiến đấu chủ lực F-16, nhưng do Thổ Nhĩ Kỳ ký với Nga hợp đồng mua S-400, nên Mỹ đã tạm dừng kế hoạch chuyển giao F-35 cho Ankara.

Mỹ đã nhiều lần phản đối mạnh mẽ hợp đồng giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Nga, tuy nhiên, ông Erdogan vẫn bất chấp để tiếp nhận hệ thống S-400 đầu tiên vào tháng 9/2019 và dự kiến sẽ tiếp nhận hệ thống thứ 2 vào tháng 10/2020. Trước thái độ kiên quyết của Ankara, Mỹ đã ra “tối hậu thư” cho người Thổ chỉ có thể được chọn một là F-35 hoặc là S-400, Mỹ cũng tuyên bố sẽ áp đặt các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Thổ Nhĩ Kỳ.

Theo Jeffrey A Bade, một quan chức của Bộ Quốc phòng Mỹ, S-400 là một vấn đề nghiêm trọng trong quan hệ giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ do nó liên quan đến khoản đầu tư quốc phòng lớn nhất của Mỹ và đồng minh kể từ Thế chiến II. Việc Thổ Nhĩ Kỳ mua S-400 do Nga sản xuất đã phá hủy tiềm năng xuất khẩu của máy bay F-35.

Để có được F-35, dường như Thổ Nhĩ Kỳ phải tạm thời “niêm phong” S-400 mới nhận được từ Nga. Nguồn: Sohu.

Tuy nhiên, một nguồn tin khác tiết lộ rằng, Tổng thống Mỹ Trump có ý kiến khác về việc bán F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ. Các nhà phân tích chỉ ra, Tổng thống Trump nhìn thấy lợi ích từ vấn đề này, bản chất của việc Thổ Nhĩ Kỳ mua S-400 của Nga không xung đột với việc mua F-35 của Mỹ. Theo cách nhìn của Tổng thống Trump, Thổ Nhĩ Kỳ mua S-400 có lợi cho việc hỗ trợ Mỹ đối phó Nga.

Cần phải chỉ ra rằng, nếu Mỹ từ chối cung cấp máy bay chiến đấu F-35 của Thổ Nhĩ Kỳ, trước tiên họ sẽ mất đơn đặt hàng 100 máy bay lên tới 20 tỉ USD. Không chỉ vậy, hành động của Mỹ cũng sẽ buộc Thổ Nhĩ Kỳ mua máy bay chiến đấu Su-57 do Nga sản xuất.

Ông Erdogan đã từng tuyên bố rằng, nếu Mỹ không cung cấp máy bay chiến đấu F-35, thì Thổ Nhĩ Kỳ chỉ có thể chọn các máy bay chiến đấu thay thế khác. Ngay sau đó, Tổng thống Erdogan đã có chuyến thăm tới các gian hàng Su-57 và Su-35 tại Triển lãm hàng không Moscow năm 2019, không khó để thấy kế hoạch thay thế máy bay của ông Erdogan.

Tuy nhiên, hiện nay Mỹ bất ngờ ngỏ ý sẽ giao 8 máy bay chiến đấu F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ theo kế hoạch ban đầu. Đây chắc chắn là sự đồng thuận quan trọng đạt được giữa ông Erdogan và Trump. Điều đáng chú ý là, theo một nguồn tin cấp cao ở Ankara, Thổ Nhĩ Kỳ đã hoãn kế hoạch đưa hệ thống S-400 vào hoạt động trong tháng 8/2020 và hệ thống này có thể bị “niêm phong”.

Điều này cho thấy, ông Erdogan đã “trở mặt” với S-400 để có thể nhận được 8 máy bay chiến đấu F-35. Tuy nhiên, đây chỉ là “niêm phong” thay vì bán lại S-400 cho Mỹ như một số nghị sĩ Mỹ đề xuất trước đó. Đây được coi là bước đi “cao tay” của ông Erdogan.

Trước đó, một số nhà phân tích đã chỉ ra rằng, Thổ Nhĩ Kỳ có thể bán lại S-400 cho Mỹ để có được vũ khí tối tân hơn của Mỹ, tạo sự đột phá trên chiến trường Syria. Nhưng tin tức này chưa được các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ xác nhận.