Quan chức ngoại giao hàng đầu Trung Quốc tới thăm Nga giữa lúc căng thẳng với Mỹ

CNN đưa tin theo Bộ Ngoại giao Trung Quốc, ông Vương Nghị, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ nhiệm Văn phòng Ủy ban Công tác Đối ngoại Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, sẽ tới thăm Nga trong chuyến công du kéo dài 8 ngày từ ngày 14/2. Ngoài Nga, ông Vương sẽ tới Pháp, Italia, Hungary, và có bài phát biểu tại Hội nghị An ninh Munich, sự kiện Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken có thể sẽ tới dự. 

Đây là chuyến thăm Nga lần đầu tiên sau khi ông Vương thôi giữ chức Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc để đảm nhận trọng trách mới là cố vấn đối ngoại hàng đầu của Chủ tịch Tập Cận Bình từ tháng Một. Chuyến thăm được cho là phép thử đối với ông Vương về khả năng cân bằng mối quan hệ thân thiết giữa Bắc Kinh và Moscow, cũng như nâng cao hình ảnh và quan hệ của Trung Quốc với châu Âu. 

Hội nghị An ninh Munich còn được xem là cơ hội để ông Vương lần đầu tiên gặp mặt trực tiếp với Ngoại trưởng Blinken, sau khi quan hệ Washington – Bắc Kinh trở nên căng thẳng liên quan tới sự xuất hiện của khinh khí cầu Trung Quốc trong không phận Mỹ vào cuối tháng Một. Vụ việc cũng đã khiến ông Blinken hủy chuyến thăm tới Bắc Kinh vốn được lên lịch diễn ra vào đầu tháng Hai. 

Trước cáo buộc vật thể bay là khinh khí cầu do thám của Trung Quốc, Mỹ đã điều tiêm kích bắn hạ vào ngày 4/2 ở ngoài khơi bang Nam Carolina, dù Bắc Kinh khẳng định đây chỉ là khí cầu nghiên cứu dân sự và không may bay lạc vào không phận Mỹ. Ngoài ra, Bắc Kinh tuyên bố trong năm 2022, “khinh khí cầu tầm cao của Mỹ đã bay trái phép qua không phận Trung Quốc hơn 10 lần”. Tuy nhiên, Nhà Trắng đã bác bỏ cáo buộc này. 

Hôm 13/2, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price đã từ chối xác nhận thông tin ông Blinken có tới dự Hội nghị An ninh Munich hay không, và cho hay chưa có cuộc gặp nào với quan chức Trung Quốc được lên lịch. Song ông Price nhấn mạnh, Mỹ “vẫn luôn xem xét các phương án ngoại giao” bao gồm cuộc gặp tại những nước thứ ba. 

Cũng trong ngày 13/2, khi thông báo về kế hoạch chuyến thăm của ông Vương, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân không đề cập tới khả năng ông Vương sẽ gặp ông Blinken. 

Thay vào đó, ông Uông cho hay chuyến thăm là cơ hội để Trung Quốc “tạo ra những bước tiến mới trong quan hệ song phương” với Pháp, Italia và Hungary, cũng như “nâng cao niềm tin song phương chiến lược Trung Quốc – EU”. 

Mối quan hệ giữa Trung Quốc và châu Âu trở nên căng thẳng liên quan tới cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine. Trong khi nhiều nước châu Âu ban bố các lệnh trừng phạt với Moscow, Trung Quốc vẫn tiếp tục tiến hành tập trận quân sự quy mô lớn với Nga, cũng như thúc đẩy hoạt động thương mại song phương và mua nhiên liệu của Nga. 

Theo phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc, chuyến thăm của ông Vương tới Moscow là dịp để Nga và Trung Quốc tiếp tục phát triển quan hệ đối tác chiến lược, và “trao đổi quan điểm” về “các vấn đề nóng quy mô quốc tế và khu vực mà hai bên đều quan tâm”. Tuyên bố của ông Uông được cho nhắc tới tình hình chiến sự ở Ukraine. 

Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng không đề cập tới việc ông Vương sẽ gặp mặt Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Trước đó, trong cuộc điện đàm vào cuối năm 2022, ông Putin đã gửi lời mời Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tới thăm Moscow. Song Bộ Ngoại giao Trung Quốc chưa xác nhận ông Tập có thực hiện chuyến đi tới Nga vào cuối năm nay hay không. 

Minh Thu