Phát hiện loại đá núi lửa mới trên Mặt Trăng
Xe tự hành Thỏ Ngọc đang thám hiểm bề mặt Mặt Trăng (Nguồn: CNSA) |
Theo các nhà nghiên cứu của trường Đại học Washington ở St. Louis, bang Missouri (Mỹ) - một trong những cơ quan đang phân tích các dữ liệu do xe tự hành Thỏ Ngọc gửi về Trái Đất, đây là phát hiện mới lần đầu tiên trong vòng 40 năm qua về bề mặt của Mặt Trăng.
Các mẫu đá được lấy từ vùng được gọi là lưu vực Imbrium - một vùng chứa đầy dung nham đông cứng, có thể nhìn thấy được từ Trái Đất.
Các tảng đá ở lưu vực Imbrium là đá bazan và là loại khác hẳn về thành phần cấu tạo so với những mẫu đá được các phi hành đoàn Apollo (Mỹ) và Luna của Liên Xô (cũ) mang về Trái Đất trước đây.
"Sự đa dạng này cho chúng ta biết rằng, lớp vỏ của Mặt Trăng là ít đồng dạng về thành phần hơn so với vỏ Trái Đất" - ông Bradley Jolliff của Đại học Washington, một tác giả của nhóm nghiên cứu cho biết. "Tương ứng về mặt hóa học với độ tuổi các lớp đá, chúng ta có thể thấy các núi lửa của Mặt Trăng đã biến đổi theo thời gian như thế nào".
Các nhà khoa học cho rằng, Mặt Trăng được hình thành sau khi một thiên thể lớn (có kích cỡ ngang với Sao Hỏa) đâm sầm vào Trái Đất, làm bắn tung các mảnh vỡ từ Trái Đất khi đó hãy còn rất non trẻ. Các mảnh vỡ này đã hình thành nên Mặt Trăng. Sau đó, phần bên trong của Mặt Trăng tách ra thành lớp vỏ và phần lõi, và các phản ứng phóng xạ bên trong lớp vỏ đã tạo ra những núi lửa phun trào khoảng 500 triệu năm sau khi Mặt Trăng được hình thành. Dung nham nóng bỏng do núi lửa phun lên đã chảy tràn ra trên bề mặt Mặt Trăng.
Các chuyến bay của các tàu Apollo và Luna trước đây đã phân tích đá bazan được hình thành trong thời kỳ "đỉnh cao" của hoạt động núi lửa trên Mặt Trăng, khoảng 4 tỷ năm trước. Các nhà nghiên cứu cho rằng, bazan mà xe Thỏ Ngọc vừa tìm thấy có tuổi trẻ hơn, chỉ khoảng 3… tỷ năm tuổi. Điều này làm tăng thêm hiểu biết của con người về lịch sử phong phú của Mặt Trăng.
Bằng cách nghiên cứu các thành phần titan của các loại đá, các nhà khoa học sẽ có thể biết được thời gian khi các “đại dương” dung nham nóng bỏng trên bề mặt Mặt Trăng bắt đầu nguội đi và đông đặc lại.
Theo Trung Hiếu/ TGVN