Ông Pompeo ‘ngăn chặn’ Iran sở hữu vũ khí của Nga và Trung Quốc

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết Washington sẽ thúc đẩy để LHQ quyết định kéo dài vô thời hạn lệnh cấm vận vũ khí nhằm vào Iran. (Ảnh: Reuters)

“Không còn nghi ngờ gì nữa Bắc Kinh và Moscow muốn thấy Tehran trở thành khách hàng mua vũ khí từ họ. Hôm thứ Ba (15/9), Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết Washington sẽ không cho phép điều này xảy ra trong bất kỳ trường hợp nào, mặc dù lệnh cấm vận của Liên Hợp Quốc về cung cấp vũ khí cho Tehran sẽ hết hạn trong tương lai gần”, National Interest viết.

Mới đây, trong bài phát biểu trước Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, ông Pompeo nói rằng chính quyền ông Trump sẽ không lùi bước trong chiến dịch gây áp lực tối đa lên Tehran để buộc Iran từ bỏ các chương trình tên lửa và hạt nhân. Đặc biệt, ông Pompeo nhắc lại rằng Iran vẫn là “nhà nước tài trợ lớn nhất cho khủng bố”.

“Mỹ sẽ không cho phép Iran mua vũ khí và chúng tôi cũng sẽ không cho phép họ nhận hàng trăm tỉ USD tiền bán vũ khí”, Ngoại trưởng Mỹ nói.

Ngoài ra, ông Pompeo nhấn mạnh, Washington sẽ làm mọi thứ có thể để ngăn chặn Iran mua xe tăng của Trung Quốc hoặc hệ thống phòng không của Nga, ngay cả khi lệnh cấm vận sắp hết hạn. Người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ đã phát biểu gay gắt như vậy vào thời điểm Liên minh châu Âu (EU) và Liên Hợp Quốc vẫn chưa đồng tình với quyết định của Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân với Tehran.

“Mỹ sẽ hành động theo cách này và chúng tôi luôn làm như vậy để ngăn chặn Iran mua xe tăng của Trung Quốc và hệ thống phòng không của Nga, cũng như bán lại vũ khí cho Hezbollah”, ông Pompeo nói.

Tuy nhiên, Mỹ đã phải đối mặt với sự phản đối rộng rãi về việc áp đặt các lệnh trừng phạt quốc tế chống lại Iran, mặc dù Tehran đã trở nên tích cực hơn trong lĩnh vực hạt nhân trong hai năm qua.

Trong khi đó, theo National Interest, dù Iran đã xích lại gần Nga hơn trong những năm gần đây nhưng vẫn chưa rõ mối quan hệ hợp tác này sẽ kéo dài bao lâu. Trong lịch sử, Moscow và Tehran luôn là đối thủ của nhau và sự khác biệt giữa họ một lần nữa xuất hiện sau khi họ đạt được mục tiêu chung là “giải cứu chế độ” của Tổng thống Bashar al-Assad ở Syria. Trong bối cảnh này, Nga và Iran vẫn có thể bắt đầu coi nhau là đối thủ cạnh tranh.

“Tuy nhiên, Moscow tiếp tục coi Tehran là một khách hàng tiềm năng trong lĩnh vực mua thiết bị quân sự, bao gồm cả radar Resonance-NE mà Iran cho biết đã được sử dụng để xác định vị trí thành công máy bay chiến đấu F-35 của Mỹ”, National Interest cho biết.

Đồng thời, National Interest cũng nhận định, nhiều khả năng Bắc Kinh sẽ thiết lập quan hệ đối tác sâu sắc hơn với Tehran, đặc biệt là khi đầu tư của Ấn Độ vào Iran đang bị đe dọa từ Trung Quốc. Cụ thể, các công ty Ấn Độ được cho là không còn tham gia vào các giao dịch vận tải và năng lượng với Tehran, trong khi Trung Quốc vẫn tiếp tục tích cực trong các lĩnh vực này. Có thể Bắc Kinh có khả năng “hất cẳng” Ấn Độ khỏi Iran, nhưng điều này rất có thể sẽ dẫn đến mối quan hệ hợp tác giữa Delhi và Washington.

Mối quan hệ đối tác Iran-Trung Quốc như vậy rõ ràng không được Mỹ “hài lòng”, nhưng đồng thời nó có thể làm xấu đi mối quan hệ của Bắc Kinh với Moscow. Trong trường hợp này, theo National Interest, Iran vẫn chỉ nên được coi là “con tốt trong khu vực” của các cường quốc lớn.

Trước đó, Ngoại trưởng Iran Javad Zarif tuyên bố, Tổng thống Mỹ đang bị quan chức ngoại giao hàng đầu của chính phủ mình thúc đẩy tiến tới một cuộc chiến tranh với nước Cộng hòa Hồi giáo Iran.

“Tổng thống Mỹ Donald Trump đang bị Ngoại trưởng Mike Pompeo thúc đẩy tiến tới một cuộc chiến tranh với Iran”, ông Zarif nói.

“Giờ đây ông Pompeo đang cố gắng cuốn hút Tổng thống Mỹ nhúng tay vào vũng lầy”, Ngoại trưởng Iran viết trên Twitter, đồng thời bày tỏ thêm rằng, “đã đến lúc ông Trump nên thức tỉnh”.

Thanh Bình (lược dịch)