Những thủy quái nước ngọt lớn nhất hành tinh

Cá da trơn khổng lồ sông Mekong

Là một trong những loài cá nước ngọt lớn nhất thế giới, cá da trơn sông Mekong có thể phát triển cơ thể tới chiều dài 3 m. Gần như không có kẻ thù tự nhiên trong quá trình sinh trưởng và phát triển trên dòng sông Mekong nhưng loài cá này đang đứng sát mép vực tuyệt chủng bởi mức độ đánh bắt quá mức của con người hoặc sự hình thành liên tiếp các đập thủy điện trên dòng sông.

Cá da trơn khổng lồ trên sông Mekong bị bắt giữ tại Campuchia năm 2007.

Hiện tại, con người còn lưu giữ rất nhiều tài liệu cổ xưa có niên đại hàng ngàn năm nói về loài cá da trơn khổng lồ trên dòng sông Mekong. Trong khi đó, con cá da trơn lớn nhất được bắt giữ ở miền Bắc Thái Lan năm 2005 với cân nặng 293 kg. Tính tới thời điểm hiện tại, chú cá trên cũng là con cá nước ngọt lớn nhất được con người bắt giữ.

Cá đuối gai độc khổng lồ

Không chỉ lớn nhất trong những loài cá đuối sống trên nước ngọt, cá đuối gai độc có tên khoa học là Himantura polylepis cũng là một trong những loài cá lớn nhất thế giới. Các nhà nghiên cứu cho rằng, những cá này là “hóa thạch sống”, vốn chẳng thay đổi gì nhiều trong suốt quá trình sinh trưởng và phát triển kéo dài hàng triệu năm qua.

Những con cá đuối gai độc khổng lồ sống ẩn mình ở hệ thống kênh ngòi chằng chịt của Thái Lan, Borneo, New Guinea và miền Bắc Australia. Do đặc tính sinh sống, loài cá này thường xuyên chôn mình dưới đáy sông và chỉ để hở lỗ thở duy nhất phía trên thân mình. Con mồi của cá đuối gai độc là sò, cua và các loài sinh vật sống ở tầng đáy khác. Cảm biến sinh học trên mình cho phép cá đuối gai độc phát hiện điện trường của con mồi.

Những người sống gần sông nước kể rằng, cá đuối gai độc khỏe tới mức chúng có thể kéo những chiếc thuyền câu đi ngược dòng nhằm thoát thân khỏi những chiếc móc. Gai chứa nọc độc ở đuôi là một trong những thứ vũ khí tự vệ nguy hiểm bậc nhất của cá đuối, với những cú tấn công dễ dàng cướp đi sinh mạng một người trưởng thành.

Các nhà khoa học cho biết, số lượng cá đuối gai độc khổng lồ đã giảm mạnh trong những thập niên gần đây bởi môi trường sống của loài này bị xâm phạm. Giống như cá da trơn khổng lồ sống trên sông Mekong, cá đuối gai độc cũng là một trong những loài nằm sát mép vực tuyệt chủng. Hiện tại, không ai có thể xác định được số lượng chính xác cá đuối gai độc còn tồn tại trên trái đất.

Cá vảy rồng Arapaima

Cá vảy rồng Arapaima còn có tên gọi khác là pirarucu hoặc paiche (Arapaima gigas), sống ở các sông ngòi, đầm lầy nhiệt đới Nam Mỹ. Kích cỡ quá khổ khiến cá vảy rồng Arapaima được coi là một trong những loài cá nước ngọt lớn nhất hành tinh. Những con cá vảy rồng lớn nhất có thể đạt chiều dài 2,5 m với cân nặng lên tới 200 kg.

Trên thực tế, cá vảy rồng lần đầu được thế giới biết đến khi nhà sinh vật học người Thụy Sĩ tên là Louis Agassiz ghi nhận sự tồn tại của loài này năm 1829, trên một con nhánh sông Amazon thuộc lãnh thổ Brazil. Kể từ đó, tên tuổi cá vảy rồng Arapaima nhanh chóng được khắp thế giới biết đến, kéo theo số lượng loài này sụt giảm bởi sự săn bắt của con người.

Trên thực tế, kích thước lớn khiến cá vảy rồng Arapaima không thể sử dụng nguồn oxi sẵn có trong nước để thở. Chính vì lẽ đó, loài cá này thường xuyên phải nổi lên mặt nước để lấy dưỡng khí. Tuy nhiên, hai mang lớn có chứa các bóng khí đặc biệt, có thể giãn nở để chứa oxy giúp cá vảy rồng có thể nhịn thở từ 5 đến 15 phút sau mỗi lần nổi lên mặt nước.

Cá “ăn thịt người” Goonch

Goonch là loài cá da trơn khổng lồ, ăn thịt, sống trên các dòng sông chảy siết ở nhiều nước châu Á, đặc biệt là khu vực gềnh thác của những dòng sông bắt nguồn từ dãy Himalaya và nhánh chính trên thượng nguồn sông Mekong. Tuy khá khỏe mạnh và hung hãn nhưng số lượng loài cá này đang giảm mạnh bởi mức độ ô nhiễm ngày càng gia tăng trên các dòng sông.

Bức ảnh chụp cá Goonch tại sông Ramganga, Ấn Độ, vào năm 2010.

Bên cạnh kích thước, cá Goonch còn gây sự chú ý mạnh mẽ vì bị coi là loài động vật ăn thịt người. Không ít người Ấn Độ tin rằng, xác người cháy dở sau nghi lễ hỏa táng chính là thức ăn của loài cá này. Tuy nhiên, việc tận diệt kèm theo sự thay đổi của môi trường khiến những con cá Goonch không thể phát triển cơ thể tới mức đủ lớn để tấn công con mồi kích thước tương tự con người.

Còn nữa!

Hồng Duy