Nhiều giải pháp giảm nạn tảo hôn, hôn nhân cận huyết ở Bình Định

Giảm tình trạng tảo hôn nhưng chưa đáng kể

Trao đổi với báo giới cách đây ít lâu, ông Đinh Văn Lung, Quyền Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Bình Định chia sẻ: Tình trạng tảo hôn tuy giảm đáng kể nhưng chưa bền vững. Một trong những nguyên nhân khiến tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống kéo dài dai dẳng là do ảnh hưởng từ phong tục tập quán lạc hậu và việc xử phạt còn quá nhẹ, chưa đủ sức răn đe.

Liên quan đến vấn đề này, nhiều ý kiến cũng nhận định rặng, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tảo hôn và hôn nhận cận huyết thống. Chẳng hạn như: Việc kết hôn trong đồng bào các dân tộc thiểu số vẫn dựa chủ yếu vào phong tục, tập quán cũ, phụ thuộc vào sự đồng ý của cha, mẹ và những người đứng đầu trong dòng họ; Tâm lý của đồng bào dân tộc thiểu số muốn con cái trong gia đình yên bề gia thất sớm, có người nối dõi và có thêm lao động để giảm bớt khó khăn trong cuộc sống khi bố mẹ về già; Nhận thức và ý thức chấp hành Luật Hôn nhân và Gia đình của một bộ phận nhân dân còn hạn chế.

Theo báo cáo mới đây của Ban Dân tộc tỉnh Bình Định - Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo thực hiện Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021-2025 (giai đoạn II)”, trong năm 2020 và 6 tháng đầu năm 2021, trên địa bàn tỉnh vẫn còn 106 trường hợp tảo hôn (năm 2020 có 79 trường hợp, 6 tháng đầu năm 2021 có 27 trường hợp). Trong đó, huyện Vĩnh Thạnh 13 trường hợp, huyện An Lão 33 trường hợp, huyện Vân Canh 51 trường hợp, huyện Hoài Ân 9 trường hợp. Cá biệt, Trường Phổ thông dân tộc nội trú Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Vĩnh Thạnh có tới 6 trường hợp nghỉ học do tảo hôn (năm 2020 có 3 trường hợp, 6 tháng đầu năm 2021 có 3 trường hợp).

Một buổi tuyên truyền về giảm thiểu tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống tại các làng đồng bào dân tộc thiểu số. Ảnh: Internet

Đề xuất thêm nhiều giải pháp

Để hạn chế, tiến tới chấm dứt tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống theo Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2015-2025” của Chính phủ và Kế hoạch Kế hoạch thực hiện Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Bình Định giai đoạn 2021-2025 (giai đoạn II) của UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu các sở, ngành và UBND các huyện liên quan tiếp tục tăng cường các biện pháp, giải pháp.

Cụ thể, Sở Giáo dục và Đào tạo chủ trì, phối hợp với Ban Dân tộc tỉnh tiếp tục chỉ đạo, triển khai đưa nội dung giáo dục giới tính; các quy định pháp luật về hôn nhân và gia đình; tác hại, hậu quả của tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống vào tuyên truyền, giáo dục trong các trường phổ thông dân tộc nội trú, bán trú; Tăng cường công tác hướng nghiệp, hoạt động ngoại khóa, sinh hoạt Đoàn, Đội, Câu lạc bộ, tổ, nhóm... trong trường học để tuyên truyền, cung cấp thông tin, nâng cao nhận thức và ý thức pháp luật về hôn nhân và gia đình đối với học sinh, đặc biệt là học sinh người dân tộc thiểu số.

Các sở, ngành liên quan theo chức năng, nhiệm vụ được giao phối hợp, lồng ghép các hoạt động để thực hiện có hiệu quả Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Bình Định giai đoạn 2021-2025 (giai đoạn II)”.

UBND các huyện: Vĩnh Thạnh, Vân Canh, An Lão, Hoài Ân, Tây Sơn và Phù Cát cần chỉ đạo các phòng, đơn vị chức năng kiểm tra các thôn, làng, khu phố chưa đưa nội dung tảo hôn vào hương ước, quy ước và chưa thực hiện cam kết không tảo hôn, tiếp tục đôn đốc triển khai thực hiện. Đồng thời, tổ chức thực hiện có hiệu quả Quyết định số 25 ngày 23/6/2021 của UBND tỉnh về Quy định thang điểm, tiêu chuẩn, quy trình xét tặng danh hiệu “Gia đình văn hoá”, “Thôn văn hoá”, “Làng văn hoá”, “Khu phố văn hoá” trên địa bàn tỉnh.

Đối với các địa phương phát hiện tình trạng tảo hôn thì chính quyền địa phương phải phối hợp kịp thời với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam huyện và các Hội đoàn thể huyện kịp thời giải thích, vận động, lập biên bản đình chỉ không cho tổ chức kết hôn, sống chung với nhau như vợ chồng; xử phạt hành chính các trường hợp không chấp hành theo quy định pháp luật và có biện pháp xử lý các địa phương còn để xảy ra tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.

Đài Phát thanh và Truyền hình Bình Định, Báo Bình Định tăng cường thời lượng phát thanh, truyền hình; viết tin, bài phỏng vấn, phóng sự, thiết lập chuyên trang, chuyên mục để tăng cường các hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật, cung cấp thông tin, phản ánh tình hình về mặt trái, hệ lụy, hậu quả do tảo hôn và hôn nhân cận huyết gây ra.

UBND tỉnh cũng đề nghị Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và các Hội đoàn thể tỉnh quan tâm tăng cường tuyên truyền, vận động, phổ biến giáo dục pháp luật đến mọi tầng lớp nhân dân, trọng tâm là Luật Hôn nhân và Gia đình và các quy định của pháp luật có liên quan. Tuyên truyền linh hoạt bằng nhiều hình thức đa dạng, phong phú, phù hợp với thực tế của từng địa phương để người dân, nhất là người ở độ tuổi vị thành niên hiểu rõ các quy định của luật về dân số, hôn nhân và gia đình, những tác hại của việc tảo hôn.

Xuân Bách