Nhà du hành vũ trụ ăn uống như thế nào trong không gian?
Vậy họ đã sử dụng những loại thức ăn nào trên vũ trụ, cùng khám phá qua những bức ảnh dưới đây.
Thực phẩm cho phi hành gia những ngày đầu |
Yuri Gagarin trở thành người đầu tiên bay vào vũ trụ, đồng thời cùng là người ăn bữa ăn đầu tiên và làm việc ở ngoài Trái Đất. Vào thời gian đó, thức ăn của ông đơn giản chỉ là hỗn hợp chất lỏng dinh dưỡng, nước sốt ... được cất giữ trong những tuýp dạng kem đánh răng.
Về sau, khi người Mỹ bay vào vũ trụ, họ cũng mang thức cả dạng bột và dạng lỏng. Theo các phi hành gia, việc ăn những thực phẩm có sẵn thế này không hề dễ chịu chút nào.
Thực đơn của các phi hành gia ngày càng phong phú hơn |
Bắt đầu từ những năm 1965, khi thực hiện dự án Gemini, người ta bắt đầu bổ sung, làm phong phú thực đơn cho các nhà du hành vũ trụ. Họ sử dụng phương pháp đông lạnh để bảo quản thực phẩm như tôm, bánh mì nướng, thịt gà, rau xanh hay bánh pudding.
Thậm chí, các phi hành gia còn mang cả sandwiches thịt bò lên tàu, nhưng về sau họ bị khiển tránh vì làm rơi những mảnh vụn bánh, bay lơ lửng khắp tàu.
Trong sứ mệnh Apollo năm 1968-1975, các phi hành gia bắt đầu sử dụng nước nóng, và đến năm 1973-1974, Trạm không gian Skylab đã có 1 chiếc tủ lạnh và 1 tủ đông lạnh để bảo quản thực phẩm. Đến nay, những loại thực phẩm để ở nhiệt độ thường như mì ống, trái cây, và một số thức ăn khác phổ biến ở Trái đất đều có thể ăn trên tàu vũ trụ.
Thực phẩm được đóng gói cẩn thận |
Do một phản ứng hóa học của nước và hệ thống hỗ trợ sự sống trên tàu, nên nước uống trên đó có mùi rất khó chịu. Do vậy các phi hành gia đã lựa chọn Tang làm thứ đồ uống với vị thơm của cam, khiến nước trở nên dễ chịu hơn.
Thực phẩm được đóng gói cẩn thận |
Thịt bò khô là một lựa chọn khác khá phù hợp trên tàu vũ trụ. Nó có tính cơ động, bảo quản được lâu và hàm lượng dinh dưỡng cao. Phi hành gia người Thụy Điển, Christer Fuglesang còn mang cả thịt nai khô và thịt tuần lộc khô để ăn mừng Lễ Giáng Sinh trên vũ trụ.
Trên tàu vũ trụ có nhiều loại thực phẩm khác nhau bao gồm đồ uống không ga, thực phẩm tươi chỉ dùng trong 2 ngày, thịt được chiếu xạ để giữ được lâu, trái cây, bánh quy, thực phẩm khô.
Do những chuyến đi của các phi hành gia thường kéo dài nên tất cả thực phẩm cần được bảo quản đặc biệt cẩn thận.
Thực phẩm được đóng gói cẩn thận |
Tất cả thực phẩm các phi hành gia đem lên trạm quốc tế phải tuân tủ quá trình đóng gói nghiêm ngặt. Ngoài những yêu cầu cơ bản, bao bì của những loại thực phẩm đó phải có trọng lượng nhẹ, dễ phân hủy và tiện sử dụng. Bên cạnh đó phải có hướng dẫn sử dụng, mã vạch để tiện theo dõi chế độ ăn uống của các nhà du hành.
Nguyên nhân là do trên tàu vũ trụ không gian có hạn, mà mỗi khối lượng đêm lên tàu đều tiêu hao thêm nhiên liệu. Do đó, càng nhẹ càng tốt. Trong các chương trình tàu vũ trụ của Nga, đa phần họ đều sử dụng hộp bi đông để đựng thức ăn.
Gói đồ ăn đặc biệt của phi hành gia nguời Trung Quốc được dán nhãn cẩn thận |
Thực phẩm trên tàu phải đảm bảo dinh dưỡng, dễ tiêu hóa và ngon miệng. Bên cạnh đó, các món ăn phải đáp ứng được điều kiện môi trường không gian. Do đó, chúng phải nhẹ, được niêm phong cẩn thận và có thể dễ dàng chuẩn bị, cũng như dọn dẹp sau khi ăn.
Gói đồ ăn đặc biệt của phi hành gia nguời Trung Quốc được dán nhãn cẩn thận |
Các phi hành gia đến từ nhiều nước khác nhau, do đó việc đem thực phẩm phù hợp nhu cầu ăn uống cũng khác nhau. Vào năm 2003, khi nhà du hành vũ trụ người Trung Quốc Yang Liwei bay vào không gian, ông đã mang theo thịt heo, gạo, trà Trung Quốc. Hay như phi hành gia người Nga sẽ mang theo món Ragu Hungary, xúp lơ cải đỏ. Người Nhật chắn chắn sẽ cần đến sushi, gạo.
Nhu động trong thực quản sẽ hỗ trợ quá trình nuốt thức ăn do bộ phận này không bị ảnh hưởng bởi trọng lực. Việc co bóp của các cơ cổ họng sẽ giúp dẫn thực phẩm vào trong dạ dày.
Môi trường không trọng lực trong không gian ảnh hưởng đến các giác quan và quá trình tiêu hóa của con người. Mùi vị của thực phẩm cũng bị thay đổi, không giống như khi ăn ở mặt đất. Ngoài ra, khi uống các loại đồ uống có ga, nước và ga sẽ tách riêng biệt, do đó đẫn đến việc các phi hành gia hay bị ợ chua.