Nhà băng vẫn âm ỉ “lách” trần lãi suất

D

Đầu tháng 12 thị trường NH lại ghi nhận tình trạng lách trần lãi suất huy động

Thông tin này được ông Trần Bắc Hà - Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Đầu tư & Phát triển (BIDV) đưa ra tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ ngân hàng 2012.

Ngân hàng đua "luôn lách"

Ông Hà thông tin, cách đây 3 ngày, BIDV đã từ chối một khoản gửi tiết kiệm tái tục của một khách hàng thân thiết trị giá 600 tỷ đồng khi vị này “đòi” mức lãi suất huy động tới 16,5%/năm. “Tiếc nhưng chúng tôi cũng đành từ chối, vì phải nghiêm theo luật” – ông Hà nói và cho biết, do không thỏa thuận được với khách hàng, khoản tiền này đã được khách hàng nọ rút về và gửi tại một NH khác với mức lãi suất mà vị này “mặc cả” với BIDV.

Chủ tịch BIDV tiết lộ, việc một số TCTD huy động vượt trần lãi suất 14%/năm của NHNN thời điểm trước tháng 9/2011 đã khiến toàn hệ thống bị “thâm hụt vốn” nặng. Tính đến hết 30/8/2011, lượng tiền bị rút ra khỏi hệ thống của các NHTM quốc doanh so với đầu năm khoảng hơn 17.000 tỷ đồng, gây ảnh hưởng xấu trong xã hội. Thậm chí có hiện tượng “cò” huy động vốn, khiến cả người gửi tiền và NH đều chịu thiệt.

Thế nhưng, thời gian qua cùng với “thiết quân luật” của NHNN, tình trạng lách trần lãi suất huy động của một số TCTD làm nhũng nhiễu thị trường đã được “đẩy lùi” trong tháng 11. Nhưng ghi nhận 2 tuần đầu tiên của tháng 12, tình trạng này lại có chiều hướng quay trở lại. “Hành vi lách trần lãi suất thông qua việc tăng các khoản phải thu, ủy thác đầu tư… lại tái diễn nhưng với chiêu thức tinh vi hơn rất nhiều. Nếu NHNN không có biện pháp cứng rắn chấm dứt ngay tình trạng này sẽ tạo ra sự rối loạn thị trường” – ông Hà nói.

Nên áp trần lãi suất cho vay?

Chủ tịch BIDV đưa ra ý kiến, với tình trạng lách trần lãi suất huy động như hiện nay thì nên đặt trần lãi suất cho vay thay vì lãi suất huy động.

“NHNN nên cân nhắc áp trần lãi suất cho vay, thực tế lãi cho vay có 3 loại là từ 17-19%, 19-21% và trên 22%. Nhưng lãi vay liên ngân hàng lại quá cao, nếu ngân hàng nào nợ quá hạn không trả sẽ bị phạt lên tới 48% thì làm sao các ngân hàng chịu phạt sống được. Họ cần tiền thì mình lại đưa ra mức lãi suất cao ngất ngưởng, như thế là không được. Chính vì vậy càng cần phải áp dụng trần lãi suất cho vay” – ông Hà khẳng định.

Ý kiến của vị Chủ tịch HĐQT BIDV nhận được sự đồng tình của “ông lớn” khác là NHTM Công thương Việt Nam (Vietinbank).

Trong phần phát biểu của mình, ông Phạm Huy Hùng – Chủ tịch HĐQT Vietinbank cũng bày tỏ, trong những ngày qua, tình trạng lách trần lãi suất huy động vẫn xảy ra và đã lên đến 17%, nhưng khác với thời điểm trước, hoạt động này diễn ra rất kín đáo và tinh vi nên rất khó phát hiện.

Vì thế, ông Hùng kiến nghị, thanh tra Ngân hàng Nhà nước cần phải có biện pháp cứng rắn và quyết liệt để hệ thống ngân hàng hoạt động một cách lành mạnh, công khai. Về lâu dài, nếu bỏ trần lãi suất huy động chuyển sang trần lãi suất cho vay sẽ không còn chuyện “nở” ra các loại chi phí, NH phải tìm mọi cách “vẽ” lại bảng cân đối, sổ sách kế toán… Như thế, mặt bằng lãi suất trên thị trường và cả thực tế mới thực ổn định.

Trao đổi với PV báo điện tử Infonet, ông Nguyễn Đức Hưởng, Phó chủ tịch HĐQT NHTMCP Bưu điện Liên Việt (LienVietPostBank), cũng đồng tình khi cho rằng, nên bỏ trần lãi suất huy động thay vào đó là áp trần lãi suất cho vay. Cắt nghĩa thêm, ông Hưởng cho rằng, chính sách trần lãi suất huy động thời gian qua mới chỉ giải quyết được phân nửa câu chuyện. Vì tác nhân chính khiến giá thành sản xuất, đầu ra tăng cao là do lãi vay của DN vẫn cao. Nên giảm lãi suất cho vay mới tác động giảm giá thành, và giảm mạnh lạm phát thêm nữa. “Ngay chính các NHTM cũng muốn hạ lãi suất xuống. Vì NH càng cho vay lãi cao thì chỉ “ăn trước mắt, nhưng chết trong tương lai”, DN có sống thì NH mới sống được”- ông Hưởng nói.

Trường Giang