'Người dân phải coi mình đang là người có nguy cơ cao'

PGS. TS Trần Đắc Phu

Từ chùm ca bệnh ở Hà Nam, Yên Bái, PGS. TS Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), cố vấn Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam cho rằng, quy định về cách ly tập trung và tại nhà đều rất chặt chẽ (trách nhiệm của người phải cách ly, của nhân viên y tế, cơ sở nhận thực hiện cách ly y tế, chính quyền sở tại quản lý khu cách ly…) đều được quy định chặt chẽ.

Trong đó có quy định rõ về bảo hộ, tiếp xúc giữa người quản lý, nhân viên với người được cách ly, người được cách ly với nhau… Kể cả cơ sở vật chất cần đảm bảo đường đi lối lại, xử lý chất thải như chất thải y tế.

“Nếu như tuân thủ đúng thì không có sự lây lan được. Nhưng như ở Yên Bái có một khâu nào đó chưa tuân thủ đúng quy định. Hay như ở Hà Nam, BN 2899 đã không thực hiện tiếp tục cách ly tại nhà mà tiếp xúc với quá nhiều người sau khi hết thời hạn cách ly 14 ngày trở về quê”, PGS. TS Trần Đắc Phu cho biết.

Dịch bệnh đang bùng phát ở những nước xung quanh, ông Trần Đắc Phu dự báo nguy cơ ở Việt Nam rất cao. Bởi ngoài lý do các nước trong khu vực, chung biên giới với nước ta dịch đang diễn biến phức tạp thì các chủng SARS-CoV-2 mới (Anh, Nam Phi, Ấn Độ) đều có mặt ở Việt Nam.

“Tổ chức Y tế thế giới cảnh báo nguy cơ vùng Đông Nam Á rất cao, đặc biệt Thái Lan, Campuchia và Lào bên cạnh chúng ta dịch cũng diễn biến phức tạp.

Trong đó có Campuchia có đường biên giới chung, giao lưu đi lại rất nhiều, người Việt ở vùng dịch Campuchia rất nhiều và họ muốn trở về. Trước chỉ nghĩ nguy cơ từ nguồn nhập cảnh bất hợp pháp nhưng giờ cũng đã xuất hiện nguy cơ từ nguồn nhập cảnh hợp pháp”, PGS. TS Trần Đắc Phu cảnh báo.

Đặt trong bối cảnh dịp lễ 30/4 – 1/5 vừa qua, đi lại nhiều, với chủng mới lây lan nhanh nếu như có một ca trong cộng đồng thì sẽ nhanh chóng bùng phát lên ở nhiều tỉnh thành khác.

Ông Phu đánh giá, ban đầu chúng ta “rào biên giới” rất tốt nhưng lại bùng phát ổ dịch ở Hưng Yên, Đà Nẵng và gần đây là Hà Nam. Ở đây phải nói trách nhiệm thuộc về người dân, cộng đồng, chính quyền địa phương. Do đó trong bối cảnh hiện nay tất cả đều phải nâng mức cảnh báo đặc biệt lên.

Covid-19 có rất nhiều người lây nhiễm không có triệu chứng (có những trường hợp nhiều ngày sau mới phát bệnh), không biết nếu không áp dụng các biện pháp phòng bệnh sẽ lây lan ra cộng đồng.

“Khi lây ra cộng đồng bình thường chỉ ở phạm vi hẹp nhưng nếu người dân đi du lịch, đến nơi đông người, di chuyển nhiều địa điểm thì có thể bùng lên ở rất nhiều điểm, các tỉnh thành khác nhau.

Đến thời điểm này, PGS. TS Trần Đắc Phu khẳng định “tất cả các tỉnh thành đều có nguy cơ như nhau mà chúng ta phải thực hiện tốt biện pháp phòng chống dịch Covid- 19, kể cả với chính quyền các cấp và của mỗi người dân”.

Theo đó, đến hết tuần sau, chính quyền các địa phương cần nâng mức phòng chống dịch bệnh.

“Chúng ta vẫn áp dụng chiến lược ngăn chặn, phát hiện, cách ly, khoanh vùng và dập dịch nhưng ở đây tôi muốn nhấn mạnh phát hiện. Chúng ta phát hiện càng sớm những ca bệnh thì càng tốt vì khi phát hiện sớm ca bệnh chúng ta nhanh chóng truy vết, nhanh chóng tiếp cận với các ổ dịch và dập dịch được ngay”, ông Phu cho hay.

Đối với người dân, ông Phu cũng khuyến cáo “phải coi như mình đang là người có nguy cơ cao có thể nhiễm bệnh” do đó cần áp dụng tốt vấn đề 5K (đeo khẩu trang, khử khuẩn, giữ khoảng cách, không tụ tập đông người và khai báo y tế).

Nếu có dấu hiệu sốt, ho, khó thở thì báo ngay cho y tế địa phương để có biện pháp (tư vấn, xét nghiệm) để phát hiện bệnh ngay. Đặc biệt, người dân nên tuân thủ việc khai báo y tế khi đi từ nơi khác về.

Quan sát những trường hợp mới mắc Covid-19 trong thời gian vừa qua, BS Trương Hữu Khanh, Trưởng khoa Nhiễm thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM cho rằng “đa số do lơ là”.

Theo đó, những bệnh nhân này tiếp xúc gần người có nguy cơ mà không biết, không giữ khoảng cách, không mang khẩu trang đúng. Do đó, ông cho rằng “người dân cần bình tĩnh” nhưng “không lơ là” tuân thủ tuyệt đối khuyến cáo 5K của Bộ Y tế (đeo khẩu trang, khử khuẩn, giữ khoảng cách, không tụ tập đông người và khai báo y tế).

N. Huyền