Nghề tạc “bụng phệ” phục vụ đại gia

Những ngày cuối năm, các loại tượng phật gỗ Di Lặc, Phúc – Lộc – Thọ, Quan Công, Thánh Gióng…  được nhiều “đại gia” tìm đến làng nghề, cơ sở sản xuất đặt mua.

Tấp nập nghề “đục đẽo”

Những ngày giáp Tết, tìm về các cơ sở chuyên làm tượng gỗ ở Dư Dụ (Thanh Thùy, Thanh Oai, Hà Nội) chứng kiến cảnh xe hơi, xe tải tấp nập ra vào, từ trẻ em, phụ nữ đến người già ai nấy một công việc ngồi hoàn thiện những chi tiết tinh xảo trên mỗi bức tượng để xuất hàng mới thấy nhu cầu thú chơi tượng gỗ lớn đến chừng nào. Tìm đến cơ sở của anh Toản, chúng tôi thấy công nhân đang miệt mài sản xuất cho ra các loại tượng gỗ lớn bé, kiểu dáng khác nhau. Xung quanh xưởng các loại tượng gỗ đang dần hình thành, được công nhân đẽo gọt. Nào là tượng Di Lặc, Quan Công, Thánh Gióng, Phúc Lộc Thọ… Dường như những công nhân ở đây đang hối hả, bận rộn để kịp hoàn thành những sản phẩm để kịp giao hàng vào cuối năm.

Cầm chiếc điếu cầy, hít một hơi sâu, nhả khói… anh Toản cho chúng tôi biết, tùy vào độ lớn bé, chất liệu gỗ, độ tinh xảo từng chi tiết trên từng bức tượng mà giá cả đắt rẻ khác nhau. Tuy nhiên, giá phổ biến cho các loại tượng gỗ ở đây dao động từ 5 đến 7 triệu đồng/tượng, đến 20 – 30 triệu đồng/tượng cũng có, cá biệt có những loại tương gỗ như phật Di Lặc hay gọi là “ông bụng phệ”, Quan Công, Thánh Gióng, Phúc – Lộc – Thọ… làm theo đơn đặt hàng, gỗ tốt, cao to 2 -3 người ôm mới xuể, giá cả lên tới cả trăm triệu đồng.

Những ngày cận Tết, nhiều cơ sở được các đại gia mê thú chơi tượng gỗ về đặt hàng

Anh Toàn bật mí, những loại tượng đặc biệt này, thường được các đại gia đến tận nơi đặt hàng, họ đặt cọc trước một vài triệu để giữ mối hàng. Công đoạn để làm ra một bức tượng to lớn như vậy, trước hết chúng tôi phải đặt về gỗ tốt... Khách hàng yêu cầu làm loại gỗ nào thì, sau đó, thợ tay nghề cao phác thảo bản vẽ, rồi xẻ gỗ, đục đẽo tỷ mỉ từng chi tiết, họa tiết, hoa văn trang trí…  trên mỗi phần của bức tượng sao cho các phần khớp nhau, sau đó mới ghép lại được thành một bức tượng… Thời gian để làm ra một bức tượng lớn như vậy mất cả 2 – 3 tháng trời.

Thú chơi tượng phật ngày càng cao của nhiều người có kinh tế khá đã tạo điều kiện cho nhiều lao động có cơ hội được phát huy nghề nghiệp gia truyền, tạo công ăn việc làm và thu nhập cao cho người dân Dư Dụ. Cơ sở của anh Toàn tập trung phần đông là những người thợ ở các tỉnh phía Bắc như Thái Bình, Nam Định, Hưng Yên… những “nghệ nhân” có tay nghề khá cao, và thu nhập của họ cũng từ 5 đến 7 triệu đồng/tháng.

Tìm đến cơ sở của anh Hiền, được biết cơ sở của anh phục vụ thú chơi đồ gỗ, tượng cách đây khoảng 5 năm. Hiện cơ sở của anh Hiền được bày khá nhiều các loại tượng gỗ phật Di Lặc, Thánh Gióng, Quan Công… để phục vụ nhu cầu lớn bé của khách hàng. Anh Hiền cho biết, để kiếm người đục tượng có hồn mới khó chứ tìm gỗ thì không quá khó, chỉ việc mình nhiều hay ít tiền mà thôi. Cũng theo anh Hiền, hiện nay gỗ quý, thân lớn thì gần như rất ít mà chủ yếu là đưa từ nước bạn Campuchia về. Gỗ ở Campuchia còn nhiều cây lớn và có tuổi nên tượng cỡ trên 2m mới đưa về Việt Nam tiêu thụ, còn loại nhỏ thì kiếm ở Tây Nguyên có hết.

Hiện nay, phần lớn tượng làm bằng các chất liệu gỗ xoan rừng, thông, hoặc những loại gỗ khác mới có giá có bèo, hàng chợ. Nhiều cơ sở cho biết, tượng “bụng phệ” loại gỗ này rất dễ kiếm, ngoài ra thân gỗ  mềm, công nhân họa tiết, hoa văn, trang trí… trên mỗi bức tượng cũng dễ đơn giản hơn. Cho nên mới gọi các loại tượng có chất liệu gỗ thấp thì giá cả theo kiểu hàng chợ…

Những ông "bụng phệ" to lớn có giá tới cả trăm triệu đồng

Nhưng nếu làm đúng ‘gu” của các “đại gia” sành tượng thì có bức tượng giá trị vài trăm triệu đồng… và tượng đó được lằm bằng gỗ trắc, gỗ hương, trò, chỉ…  đây là những loại gỗ tốt, quý hiếm. Theo anh Hiền vào những ngày cuối năm, số lượng khách đặt hàng nhiều, một số cơ sở đã  nâng giá lên. Thậm chí một số “đại gia” có nhiều tiền vì hối thúc thợ đục nhanh, bao nhiêu cũng được cộng với việc người chơi tượng ngày càng đông và đa dạng nên giá tăng lên từng ngày. Bên cạnh nghề đục tượng thì những người thợ khác ăn theo cũng khấm khá như phun sơn, cắt gỗ, dịch vụ…

Bí ẩn Ngũ Hành tượng gỗ

Thú chơi tượng gỗ nghệ thuật không chỉ “ngấm vào máu” những người yêu phong cách hoài cổ mà ở những ngôi nhà được thiết kế theo phong cách hiện đại cũng có xu hướng bài trí tượng gỗ trong nhà bởi chúng có vẻ đẹp bí ẩn và tạo được cảm giác thiền tĩnh lặng, sâu lắng. Ngoài ra, tượng gỗ còn tuân thủ theo quy luật âm dương – ngũ hành, thuật phong thủy mà ít người biết tới.

Chúng tôi may mắn gặp được một “đại gia” tên là Đ. Có thể nói Đ là  người khá “sành sỏi” chơi tượng gỗ mỹ nghệ. Theo Đ, một bức tượng gỗ được coi là có gía trị là phải phải mang đậm tính triết lý phương Đông, cụ thể là phải tuân thủ theo quy luật âm dương – ngũ hành và thuật phong thuỷ. Tượng gỗ phải tuân thủ một cách chặt chẽ về cả chất liệu, kích thước, cách sắp đặt, màu sắc sao cho đúng với 8 quẻ trong bát quái. Hướng Nam theo bát quái là âm Hoả, có tính nóng nên phù hợp với các màu rực rỡ như đỏ, vàng và ứng với mùa hè và cung danh vọng. Hướng Tây là âm Kim phù hợp với các màu sáng, trắng, ứng với mùa thu và cung quý tử. Còn hướng Bắc vốn là dương thuỷ, phù hợp với các màu tối như đen, tro, nâu thẫm, ứng với mùa đông và cung sự nghiệp…

Thêm nữa, việc đặt các bức tượng ở các vị trí phù hợp là hết sức quan trọng, nó ảnh hưởng đến sức khoẻ, sự nghiệp, tài lộc, tài trí… của gia chủ. Hầu hết mỗi bức tượng đều có liên quan đến các cung trong nhà, ví dụ tượng Di Lặc Phật Tổ vào cung Phú Quý trong nhà; cung Quý Nhân đặt tượng Thánh Gióng, Trần Hưng Đạo, Quan Công, Đạt Ma Tổ Sư … Theo Đ thì,  tượng phật Di Lặc là biểu tượng cho sự an lạc, vui vẻ, may mắn và hạnh phúc. Là vật phẩm tôn kính trong phong thủy, khi trưng bày trong nhà sẽ mang lại rất nhiều điều tốt lành cho gia chủ.

Chính vì lẽ đó, nhiều doanh nhân thường chọn cho mình những tượng Di Lặc  thích hợp cho từng công việc làm ăn. Tượng Phúc- Lộc – Thọ tượng trưng cho 3 vị thần này trong nhà để thu hút vượng khí chủ về phúc, lộc, thọ. Gia chủ sẽ may mắn về kinh doanh, tiền bạc, và là biểu tượng dùng để biến hung thành cát trong công việc. Chính vì sự bí ẩn của tượng gỗ trong ngũ hành mà dân đam mê thú chơi đồ gỗ luôn ra sức săn tìm, đặt mua tại các cơ sở sản xuất vào những ngày cuối năm…

Trước đây, ai cũng nghĩ việc săn tìm gỗ quý chỉ để lấy gỗ làm nhà, đóng giường tủ bàn ghế… có giá trị thì nay, trong thế giới ngầm buôn bán gỗ, người ta đang ngày đêm tìm mọi cách vào rừng săn tìm gỗ quý để làm ra sản phẩm đồ gỗ mỹ nghệ, tượng gỗ, bàn ghế kiểu cổ... phục vụ thú chơi của một bộ phận người khá giả.