Nga khởi động hệ thống phát hiện thiên thạch tấn công Trái Đất

Bộ máy được chế tạo dựa trên cơ sở Đài Quan sát Thiên văn Vật lý đặc biệt của Viện Hàn lâm khoa học Nga tại Karachaevo-Cherkessia, phối hợp với Đại học Tổng hợp Kazan và công ty "Parallax" cũng từ Kazan. 

Theo lời các chuyên viên, trên thế giới không ở đâu có bộ máy tương tự. Kể từ đầu tháng Sáu, tổ hợp thiết bị giám sát khoảng không bầu trời với thời gian phân giải cao sẽ bắt đầu theo dõi các tiểu hành tinh và những vật thể nguy hiểm – những “vị khách không mời” từ vũ trụ.

Mini- MegaTORTORA là tên gọi chính thức của hệ thống tự động quan sát không gian. Nó có khả năng kỹ thuật tuyệt diệu: cho phép khám phá ra đối tượng không gian tiềm ẩn khi còn ở khoảng cách hành tinh của chúng ta vài trăm ngàn cây số, - nhà khoa học Grigory Beskin lãnh đạo nhóm chuyên viên vật lý thiên văn kể với phóng viên Đài "Tiếng nói nước Nga".

“Hệ thống tập hợp những ống kính riêng biệt: tất cả có 9 chiếc. Mỗi ống kính đều lắp gương phẳng, chuyển động nhanh, có các bộ lọc màu và phân cực cũng như bộ tiếp nhận với độ phân giải thời gian cao - 0,1 giây. Có nghĩa là việc quan sát bầu trời diễn ra với tần số 10 khung hình trong mỗi giây. Sau 8-9 giờ, thiết bị có thể quét khắp toàn bộ bán cầu. Dễ hiểu là với máy quét như vậy, chúng tôi sẽ phát hiện được nhiều hiện tượng biến đổi khác nhau: ngôi sao nào đó phát quang, vụ nổ tia gamma, vụ nổ siêu tân tinh và v.v...”.

Sau vụ thiên thạch rơi bất ngờ xuống Chelyabinsk hồi tháng Hai 2013,có câu hỏi trở nên bức thiết là làm thế nào để phát hiện kịp thời những đối tượng vũ trụ nguy hiểm. Các nhà thiên văn có thể nhận biết những tiểu hành tinh lớn, nhưng những “đứa bé” như thiên thạch Chelyabinsk thì không thấy được. Nhờ có tổ hợp Mini- MegaTORTORA, nhiệm vụ tưởng chừng nan giải này trở nên vừa sức thực hiện. Tính độc đáo của hệ thống này là ở chỗ không chỉ đơn thuần “nhìn thấy” vị khách vũ trụ mà còn ngay lập tức bắt đầu nghiên cứu đối tượng, trong một vài giây sau khi phát hiện, - nhà khoa học nhấn mạnh.

“Có hai chế độ - chế độ theo dõi khu vực rộng lớn và chế độ nghiên cứu khi tất cả các ống kính đều chiếu vào khách thể. Trên mỗi ống kính đều có bộ lọc, có máy chụp ảnh tức thì. Cấu tạo như vậy cho phép quan sát bức xạ của đối tượng phát hiện bằng những ống kính khác nhau, ngay lập tức nhận biết màu sắc của đối tượng này, nhận ra phân cực của nó và v.v...

Điều này quan trọng bởi các thiên thạch vẫn bay không ngừng còn chúng tôi có cơ hội không chỉ phát hiện mà còn nghiên cứu nó”.

Toàn bộ thiết bị kỹ thuật thông minh này bố trí trong kiểu căn nhà chứa máy bay với phần mái tự động mở ra. Trong đó, tổ hợp hoạt động không cần sự can thiệp của con người. 

Hệ thống robot tiến hành giám sát theo chương trình đặc biệt, có trang bị chip cảm biến điện toán đám mây riêng và tự quyết định cần mở mái che ra hay không, tùy thuộc vào điều kiện thời tiết và khoảng thời gian trong ngày đêm. 

Bởi thế Mini- MegaTORTORA sở hữu đặc tính vượt trội hơn hẳn các hệ thống giám sát hiện có trên thế giới. "Các thiết bị khác phân giải không ngắn hơn 1 giây, còn thiết bị Kavkaz của chúng tôi chỉ cần 0,1 giây, như vậy cho phép theo dõi những đối tượng chuyển động nhanh, như thiên thạch lúc đang bay”, - chuyên viên khoa học nhấn mạnh. 

Tuy nhiên, để duy trì kiểm soát tối đa với “các vị khách vũ trụ”, và quan sát liên tục toàn bộ bầu trời thì một tổ hợp sẽ là ít. Như lời kể của nhà khoa học, trên toàn lãnh thổ Nga cần bố trí không dưới hai chục tổ hợp này.

Theo Tiếng nói nước Nga