Nga cứu Thổ Nhĩ Kỳ khỏi hậu quả từ cuộc chiến tin giả ở Libya

Tối muộn ngày 5/7, một máy bay chiến đấu phản lực không xác định của ai và không rõ kiểu loại đã bất ngờ ném bom căn cứ không quân Al-Watiya ở Libya gây thiệt hại nặng nề cho Thổ Nhĩ Kỳ. Cuộc tấn công diễn ra ngay sau khi Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar, Tổng tham mưu trưởng Yasar Guler và các chỉ huy cấp cao khác của Thổ Nhĩ Kỳ cùng ngày đã đến căn cứ này để thăm các binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ đang chiến đấu ở Libya.

Sân bay Al-Watiya sau vụ không kích của máy bay lạ hôm 5/7. Nguồn: Sina.

Truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ cáo buộc, UAE là quốc gia đứng sau vụ tấn công này, đáng chú ý, sau vụ tấn công, rất nhiều tin đồn về cái chết của tướng Yasar Guler bắt đầu xuất hiện trên phương tiện truyền thông UAE. Sáng 6/7, UAE thông báo Tổng Tham mưu trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Yasar Guler đã thiệt mạng ở Libya, và sau đó trang Wikipedia cũng đã thêm “một ngày chết giả” vào tiểu sử cuộc đời của vị tướng này.

Ankara lên án UAE đã “phỉ báng và vu khống” Thổ Nhĩ Kỳ khi tình hình ở Libya leo thang. Hoạt động tung tin giả của UAE đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến Thổ Nhĩ Kỳ, nhất là các hoạt động của Thổ Nhĩ Kỳ ở Libya và Syria.

Chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ hiện đang đóng một vai trò ngày càng cao trong vấn đề Libya, với sự trợ giúp mạnh mẽ của Thổ Nhĩ Kỳ, Chính phủ đoàn kết quốc gia Libya (GNA) ngày càng thành công hơn. Sau cuộc bao vây của hơn 10.000 quân Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 18/5, "Lữ đoàn Zintan" mạnh nhất của Quân đội Quốc gia Lybia (LNA) đã rút khỏi thành phố và bỏ lại căn cứ Al-Watiya  rơi vào tay người Thổ.

Trận chiến này cũng là một chiến thắng mang tính bước ngoặt đối với quân đội Thổ Nhĩ Kỳ ở Libya. Sau đó LNA liên tiếp thất bại, cuộc hỗn chiến của các quân phiệt Libya đã kết thúc với việc quân đội GNA tạm thời giành phần thắng. Chính quyền Ankara cũng đã thông qua thỏa thuận hàng hải với chính quyền GNA để phái hải quân của họ hơn một lần triển khai hoạt động ở vùng lãnh hải và vùng thềm lục địa của Síp, Ai Cập, Israel, Lebanon và Syria ở phía đông Địa Trung Hải. Động thái này đặt ra mối đe dọa đối với các mỏ dầu khí ngoài khơi và các đường ống dẫn dầu dưới nước từ  đông Địa Trung Hải đến châu Âu. Do đó, Libya đã trở thành "lá chắn Địa Trung Hải" của Thổ Nhĩ Kỳ.

Sau khi các tin đồn về việc tướng Yasar Guler thiệt mạng ở Libya, các lực lượng chống đối Thổ Nhĩ Kỳ ở cả Libya và Syria nhân cơ hội này đã “rục rịch” nổi dậy. Trong đó, quân đội quốc gia Libya đã thực hiện nhiều cuộc không kích và ném bom 7 xe quân sự của lượng dân quân Libya thân Thổ Nhĩ Kỳ gần thành phố chiến lược Barak al-Shati miền nam Libya.

Tổng Tham mưu trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Yasar Guler. Nguồn: Sina.

Người dân Libya đã tiến hành biểu tình lên án hành động can thiệp của Thổ Nhĩ Kỳ đối với Libya và giương cao biểu ngữ ủng hộ quân đội quốc gia Libya của chính phủ miền Đông. Những cuộc biểu tình diễn ra ở Benghazi là biểu hiện trực tiếp của người dân lên án sự can thiệp của Thổ Nhĩ Kỳ.

Trước tình thế rối ren này, thêm vào việc Nga và các bên ủng hộ khác tạm thời từ bỏ lực lượng LNA đang bành trướng ở Libya, truyền thông Nga ngày 8/7 dẫn tuyên bố của Bộ Quốc phòng Nga cho biết, Tổng tham mưu trưởng Lực lượng vũ trang Liên bang Nga Valery Gerasimov và Tổng tham mưu trưởng Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ Yasar Guler đã có cuộc hội đàm qua điện thoại hôm 8/7. Hai bên đã thảo luận về tình hình Syria, Libya và hoạt động hợp tác giữa Bộ quốc phòng hai nước.

Tuyên bố này như một lời xác nhận, chứng minh những thông tin về việc tướng Yasar Guler thiệt mạng ở Libya hôm 5/7 là tin giả. Ngoài ra, Bộ Tổng tham mưu Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã đăng trên tweet vào ngày 8/7 rằng: "Tổng tham mưu trưởng Yasar Guler đã hội đàm qua điện thoại với Tham mưu trưởng Lực lượng vũ trang Nga Valery Gerasimov. Trong cuộc hội đàm, các vấn đề an ninh khẩn cấp liên quan đến Syria và Libya đã được thảo luận".

Sau khi cả Nga và Thổ Nhĩ Kỳ xác nhận rằng các tham mưu trưởng của hai nước đã có cuộc trò chuyện qua điện thoại, những tin đồn trước đây về việc tướng Yasar Guler của Thổ Nhĩ Kỳ bị ám sát ở Libya đã bị đập tan. Trước đó, truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ Daily Sabah cũng đã bác bỏ những tin đồn có liên quan về sự kiện này.

Đức Trí (lược dịch)