Muốn không “chạy trường” nên quy định học trường tốt, học phí cao

Trao đổi với PV báo điện tử Infonet bên lề kỳ họp thứ 5, Quốc hội 13, về biện pháp khắc phục tình trạng phụ huynh học sinh đang đổ xô xin cho con vào học lớp 1 tại các trường điểm có chất lượng, ông Đào Trọng Thi, Chủ nhiệm Ủy ban văn hóa giáo dục thanh thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội cho rằng nên quy định học trường tốt, phải đóng học phí cao.

Ông Đào Trọng Thi trả lời phỏng vấn của PV báo điện tử Infonet. Ảnh. Xuân Hải.

Thưa ông, còn hơn 1 tháng nữa mới đến mùa tuyển sinh vào lớp 1 năm học 2013 – 2014  nhưng nhiều phụ huynh đã, đang tìm cách để “xin” cho con mình vào trường điểm, uy tín khiến cho nhiều trường thừa học sinh và không ít trường lại “khát” học sinh. Theo ông cần phải có giải pháp như thế nào để khắc phục tình trạng này?

Theo tôi nên dựa vào chất lượng giáo dục mà quy định các mức học phí khác nhau, trường nào dạy có chất lượng cao thì mức đóng học phí phải cao. Đối với những trường có chất lượng bình thường thì có mức học phí theo quy định của nhà nước để giải quyết nhu cầu học tối thiểu cho học sinh, như vậy, mới giải quyết được vấn đề chạy trường, chạy lớp. Theo đó tùy theo điều kiện của từng gia đình, nếu có nhu cầu cho con học trường chất lượng cao thì phải chấp nhận mức đóng học phí cao, làm được như vậy sẽ không còn hiện tượng, học phí giống nhau, chất lượng khác nhau và cũng chấm dứt cảnh chen lấn, chạy đua vào trường điểm, trường chọn để tranh giành suất học dẫn đến các hiện tượng tiêu cực.

Chính tình trạng chạy, xin cho con vào trường điểm đã thể hiện chất lượng dạy và học của các trường học hiện nay là không đồng đều thưa ông?

Theo tôi từ uy tín chất lượng dạy học, môi trường, điều kiện giảng dạy khác nhau và đội ngũ thầy cô giáo có trình độ khác nhau, đã dẫn đến sự phân biệt, phân hóa về uy tín, thượng hiệu giữa các nhà trường. Và nếu như sự phân hóa, phân biệt ấy đủ mức lớn thì phụ huynh sẽ đổ xô xin cho con em mình vào học tại các trường học có thương hiệu, chất lượng tốt hơn.

Tôi cho rằng, nguyên nhân chính dẫn đến việc chạy trường điểm cho con là do mức đóng học phí của các trường bằng nhau nhưng chất lượng dạy của trường điểm tốt hơn nên người ta tranh giành nhau vào các trường điểm, trường chuẩn, đấy cũng là nhu cầu chính đáng của phụ huynh.

Hiện tại nhiều gia đình vì chọn trường cho con đã phải “chấp nhận” xin học trái tuyến, tạo cơ hội “cò” tung hoành, theo ông có nên quy định học phân tuyến theo khu vực?

Theo tôi, hiện nay chúng ta không nên dùng các biện pháp hành chính như phân tuyến sẽ dẫn đến tình trạng xin – cho rồi nảy sinh tiêu cực. Hiện tại chỉ có cách duy nhất là chúng ta phải chấp nhận với thực tế, thể hiện qua sự phân biệt mức học phí đi đôi với chất lượng dạy học. Đó vừa là xã hội hóa giáo dục, vừa có sự phân định về mức sống, mức thu nhập, tùy theo điều kiện kinh tế của từng gia đình, đấy là sự công bằng nhất, còn nhà nước sẽ đảm bảo điều kiện mức tối thiểu cho tất cả mọi người đều có cơ hội được học tập. Tức là phải đảm bảo mức độ tối thiểu về điều kiện dạy và học cho tất cả học sinh, để cho tất cả các cháu đến độ tuổi đi học đều có cơ hội học tập.

Đối với những cơ sở giáo dục có chất lượng cao thì chúng ta phải có cơ chế tài chính để tăng mức học phí, để đảm bảo việc phân bổ một cách tự nhiên số lượng học sinh vào học các trường. Còn lại nếu là trường tư, họ sẽ tự xác định mức học phí theo chất lượng.

Riêng hệ thống các trường công lập hiện nay cũng đã có sự phân biệt rõ, có chất lượng cao hơn thì họ sẽ thu học phí cao hơn và như vậy ai có đủ điều kiện thì đăng ký cho con em mình vào học, còn nếu muốn học ở những nơi chất lượng cao mà lại đòi hỏi mức học phí công bằng thì quả thực là rất khó.

Thực tế không ít trường học hiện nay có tỷ lệ học sinh học rất ít, nhưng báo cáo về trình độ giáo viên đều đạt chuẩn và trên chuẩn, ông có ý kiến gì về vấn đề này?

Tôi cho rằng giáo viên có đạt chuẩn, hay không trên chuẩn cũng chưa thể hiện được thương hiệu hoàn toàn cho nhà trường. Vẫn có trường hợp nhiều khi trường đạt chuẩn quốc gia, nhưng uy tín không bằng trường chưa đạt chuẩn vì ở đó giáo viên dạy chất lượng nhưng do nằm ở trung tâm thành phố thiếu đất, thiếu khuôn viên, cây xanh... Vì ở nước ta nhiều khi đưa ra những tiêu chuẩn, quy định về trường đạt chuẩn cũng chưa hợp lý.

Ví dụ: như quy định đạt chuẩn về diện tích trường chẳng hạn, nhiều trường không có đất nên không đảm bảo về diện tích, nhưng lại có uy tín rất lớn về chất lượng dạy và học. Ngay cả những trường có uy tín thường bị sức ép về sĩ số của học sinh trên một lớp cao quy định nên cũng không đạt chuẩn, nhưng đã thể hiện được chất lượng tốt nên mới có nhiều người xin cho con em mình vào học.

Xin cảm ơn ông!