Môi giới tìm việc lừa đảo: Bẫy xe ôm (Kỳ 1)

Chương trình "Tiếp sức người lao động 2012" khởi động đợt cao điểm từ ngày 13/2 vừa qua tại ba bến xe: Miền Đông, Miền Tây và An Sương. Nhân cơ hội này, nhiều trung tâm môi giới việc làm đã mạo danh chương trình Tiếp sức người lao động để hành nghề.

Trực tiếp tiếp xúc và lôi kéo người lao động khi mới chân ướt chân ráo bước xuống các bến xe là lực lượng xe ôm kiêm nhân viên hợp đồng của các trung tâm môi giới việc làm.

Lẫn trong các bác tài xe ôm làm ăn chân chính là những xe ôm kiêm cò lao động của các trung tâm môi giới việc làm "săn" lao động tại các bến xe bằng những chiêu lừa.

Chiêu lừa ”không mất phí”

Trong vai một lao động phổ thông tìm việc, PV báo điện tử Infonet đến bến xe Miền Đông lần dò hỏi thăm địa chỉ Trung tâm giới thiệu việc làm của chương trình Tiếp sức người lao động.

Ngay lập tức, một nhóm bác tài xe ôm vây lấy và giành phần chỉ đường. Hai trong số các bác tài vừa chỉ tay ra ngoài cổng bến xe đánh lạc hướng, vừa lôi người viết hướng ra cổng trong khi tấm bảng chỉ dẫn đến trung tâm Tiếp sức người lao động có mũi tên lớn hướng vào trong bãi xe.

Đứng trước cổng, người viết vừa hỏi: "Trung tâm đâu không thấy?”, ngay lập tức, bác tài mang số 84, tổ số 2, cổng số 1 cho biết: "Các bác tài xe ôm ở đây được trung tâm Tiếp sức người lao động thuê chở người tìm việc đến nơi xin việc. Băng rôn là treo ở đây nhưng sau khi vào đó đều phải nhờ xe ôm chở đi đến trung tâm chính ở đường 3/2, quận 10 để phỏng vấn. Ở đó có nhiều việc làm lắm. Lương khởi điểm 2 triệu đồng/tháng”.

Bảng chỉ dẫn có ở khắp các bến xe nhưng người tìm việc "chân ướt chân ráo" vẫn bị lừa

Trung tâm tư vấn Tiếp sức người lao động tại bến xe Miền Tây

Bác tài này còn xưng tên là Chiến, nhà ở tiệm cơm Ngọc Thúy đối diện cổng bến xe miền Đông, đường Đinh Bộ Lĩnh (quận Bình Thạnh) và hứa sẽ chở đến trung tâm xin việc miễn phí, người xin việc hoàn toàn không mất bất cứ chi phí nào cho việc giới thiệu việc làm tại trung tâm.

Thấy PV còn đang nghi ngờ về lời hứa không mất phí, bác tài Chiến không ngừng lặp lại và thúc giục lên xe: "Đây là trung tâm của nhà nước, làm ăn đàng hoàng. Vả lại, em sẽ không mất bất cứ chi phí nào cả. Anh làm xe ôm ở đây có đăng ký với bến xe hẳn hoi. Nếu bị lừa, em cứ kêu công an tới bắt anh”.

Chở PV đến trung tâm, tài Chiến hỏi thăm về gia cảnh và luôn đảm bảo sẽ tìm được việc mà hoàn toàn không mất một đồng nào, vì trung tâm là của nhà nước, mở ra để hỗ trợ cho người lao động. Trên đường đi, tài Chiến nhận được một cú điện thoại hỏi thăm, liền trả lời chắc nịch: "Nó là học sinh. Mới rớt tốt nghiệp, kiếm việc chờ thi lại”, rồi cho xe phóng thẳng tới trung tâm.

Đã vào khó ra

Nơi tài Chiến chở PV đến để phỏng vấn là Công ty TNHH KPH (quận 11, TP.HCM). Công ty có hai văn phòng nằm đối diện nhau. Tại văn phòng 1, người viết được nhân viên tư vấn cho chọn việc và mức lương sẽ được nhận. Sau khi chọn việc phục vụ trong quán nhậu, nhân viên cho biết mức lương khởi điểm là 2 triệu đồng/tháng, làm việc từ 10 – 12 tiếng đồng hồ.

"Nhưng không phải lúc nào cũng làm đủ thời gian. Em biết đấy, bán quán ăn thì có lúc vắng khách, những lúc đó em có thể nghỉ ngơi, ngồi chơi. Em sẽ thử việc trong vòng 6 ngày. Nếu thấy công việc không thích hợp, trở lại trung tâm sẽ được giới thiệu việc khác. Nếu đồng ý, em đưa chứng minh thư chị làm thủ tục xin việc làm cho em”, nhân viên nói.

Mỗi ngày có từ 70 - 80 người tìm việc làm hồ sơ xin việc tại KPH

Thấy người tìm việc lưỡng lự, suy nghĩ hồi lâu không trả lời, tài Chiến, cô nhân viên tư vấn và hai nhân viên nam khác liên tục giải thích về thời gian làm việc, mức lương và kể ra vô số công việc cho khác để lựa chọn như: làm công nhân may, phụ việc nhà, lễ tân, rửa chén, phụ bếp...

Sau khi hết kiên nhẫn, nhân viên Trung tâm nói thẳng, nếu không đồng ý làm thủ tục xin việc thì phải trả phí xe ôm là 250.000 đồng, với lý do: "Trung tâm chị phải trả phí thuê xe ôm chở em đến đây là 270.000 đồng”. Trong khi trước đó tài Chiến đã cam đoan không mất phí và gạ gẫm người viết phải đi cho kỳ được.

Người viết xin được về nhà lấy quần áo và sẽ trở lại bằng xe buýt thì Trung tâm và tài Chiến nhất quyết không cho. Nếu đi thì để chứng minh thư lại, tài Chiến sẽ trực tiếp chở đi. Một người trong số các nhân viên còn nói: "Anh Chiến quên hỏi người xin việc có mang theo đồ hay không đó nghen. Trừ vào tiền”.

Khi người viết nhận lời làm thủ tục ngay tại chỗ mà không cần về lấy đồ thì tài Chiến cũng vào trong làm thủ tục nhận tiền. Có tiếng nói từ bên trong chỗ tài Chiến: "Thẻ anh Chiến đâu?”. "Tôi mới báo là làm mất thẻ rồi. Xin làm lại”, Chiến trả lời.

Nơi chụp ảnh, làm hồ sơ xin việc. Người lao động chỉ cần có chứng minh thư là có thể xin việc

Quan sát thấy, ngoài tài Chiến là "mối" quen dắt người tìm việc cho trung tâm KPH thì bên ngoài, nhiều bác tài mặc áo đồng phục xe ôm của bến xe Miền Tây cũng đang chờ người tìm việc do tài vừa đưa đến thỏa thuận làm thủ tục.

Sau khi làm xong thỏa thuận tạm ứng chi phí lao động là 250.000 đồng, người viết được hướng dẫn lên lầu 1 chụp hình. Lối đi vào phòng chụp hình, nơi có hơn chục người đang ngồi đợi, là một hành lang hẹp, ngang qua căn phòng trống, rộng chưa đầy 9m2, đã có để sẵn nhiều hành lý. Người tìm việc nếu chưa nhận việc, sẽ được trung tâm bao ăn (nếu người tìm việc khó khăn) và ở tại căn phòng này để chờ nhận việc.

Sau khi được chụp ảnh, làm hồ sơ và hỏi han về gia cảnh, số nhà, số điện thoại người thân, người viết được chỉ qua văn phòng 2, nằm đối diện, gặp anh Tính để được "giải quyết việc làm".

Văn phòng nhỏ ước chừng 12m2 là nơi gặp gỡ giữa người tìm việc và nhà tuyển dụng. Tại đây, người tuyển dụng tự do lựa chọn lao động đang ngồi chờ sẵn rồi hỏi thăm, phỏng vấn tại chỗ chẳng khác nào "chợ người".

Một khi đã được xe ôm chở vào trung tâm KPH xin việc thì người lao động sẽ được giám sát cho đến khi nhận lời làm thủ tục xin việc. Ngoài ra, nếu muốn bỏ về thì phải đóng phí 250.000 đồng trong khi trước đó, những tay cò tại bến xe gạ gẫm rằng sẽ không mất bất cứ chi phí nào. Đoạn đường từ bến xe miền Đông đến trung tâm chưa đầy 10 km mà phải trả đến 250.000 đồng tiền xe ôm, đắt hơn đi bằng taxi.

Kỳ 2: Hợp đồng tuyển dụng: 1.001 điều bất lợi cho người lao động

Duy Nguyên