M&A lĩnh vực ngân hàng sẽ còn nhiều thương vụ lớn

Chủ trương tái cấu trúc hệ thống ngân hàng của Chính phủ cộng với áp lực cạnh tranh và nhu cầu phát triển là những nhân tố thúc đẩy hoạt động M&A trong lĩnh vực ngân hàng. Tuy nhiên, để thành công sau khi sáp nhập là câu hỏi cần được quan tâm.

Xu hướng tất yếu

Từ năm 2011, thị trường tài chính Việt Nam đón nhận những thương vụ M&A trong lĩnh vực ngân hàng. Nhiều thương vụ thành công tiêu biểu như Ngân hàng Mizuho (Nhật Bản) mua cổ phần của Ngân hàng Vietcombank và tham gia vào hội đồng quản trị. Vụ hợp nhất ba ngân hàng trong nước là Ngân hàng Sài Gòn, Ngân hàng Việt Nam Tín Nghĩa, Ngân hàng Đệ Nhất mở đầu cho hoạt động hợp nhất các ngân hàng. Mới đây nhất là ngân hàng Habubank sáp nhập vào SHB cũng gây xôn xao dư luận. Một ngân hàng lớn như Sacombank cũng phát đi tín hiệu có thể sáp nhập vào một đối tác khác trong thời gian tới.

Khai mạc Diễn đàn M&A Việt Nam 2012 so Báo Đầu tư tổ chức ngày 7/6, ông Lê Đức Thúy, Nguyên Thống đốc Ngân hàng Nhà Nước Việt Nam (NHNN) cho rằng, tiềm năng trong hoạt động M&A lĩnh vực này sẽ còn sôi động trong thời gian tới vì đây là một trong những giải pháp của đề án tái cấu trúc ngân hàng đang được thực hiện.

Theo ông Nguyễn Hữu Nghĩa, Vụ trưởng Vụ Dự báo thống kê tiền tệ Ngân hàng Nhà nước, NHNN chủ động hợp nhất các ngân hàng yếu kém để tăng trưởng quy mô vốn, bù đắp những rủi ro phát sinh. Theo đó, từ quý 4/2011, NHNN đã tập trung hỗ trợ thanh khoản cho những ngân hàng yếu kém, ra những ràng buộc để các ngân hàng này tiến hành cơ cấu lại như hạn chế cấp tín dụng. Mặc dù ưu tiên cho những ngân hàng yếu kém nhưng theo ông Nghĩa các ngân hàng lớn cũng có thể sáp nhập để lớn hơn về quy mô và giá trị. Ông Nghĩa tiết lộ, sắp tới đây thị trường tài chính Việt Nam sẽ tiếp tục có những thương vụ M&A rất lớn.

Bên cạnh đó, ông Hạ Bá Trực, Giám đốc đầu tư Ngân hàng HDBank cho rằng, áp lực cạnh tranh tăng cao cũng khiến các đơn vị nghĩ đến việc hợp nhất để tăng quy mô, tạo ra giá trị hợp lực. Đây cũng là phương thức mà các tập đoàn tài chính hướng tới nhằm tái cấu trúc thành tập đoàn đa ngành.

Hòa hợp về văn hóa tạo nên giá trị

Bàn về các thương vụ M&A ngành tài chính ngân hàng trên thế giới, ông Trực đưa ra con số 70% các thương vụ thất bại trong quá trình hậu sáp nhập mà nguyên nhân chính là bỏ qua các thách thức tiềm ẩn về việc tích hợp, đánh giá quá cao sức mạnh tổng hợp, một số vấn đề liên quan đến việc tích hợp ban điều hành và duy trì vị trí chủ chốt. Trong các giai đoạn của sự tích hợp, xung đột văn hóa sẽ diễn ra trong những năm đầu.

Bài học thực tiễn từ thương vụ CIBC (một ngân hàng thương mại lớn của Canada) và WG (ngân hàng đầu tư lớn của Canada) mà ông Trực nêu ra cho thấy, sự khác biệt về văn hóa và lợi ích ảnh hưởng nghiêm trọng đến tinh thần làm việc. Để giải quyết xung đột, ban lãnh đạo mới đã phải thành lập quỹ thưởng chung cho nhân viên, kịp thời thay đổi các chính sách thù lao và sự vận hành của nhóm quan hệ khách hàng mới giúp gắn kết về văn hóa. Một số lãnh đạo doanh nghiệp tham gia diễn đàn cũng phát biểu, sự hòa hợp về văn hóa là điều quyết định đến thương hiệu của doanh nghiệp hậu M&A.

Ông Phạm Thanh Hà, Phó Tổng giám đốc Ngân hàng Vietcombank chia sẻ, trước khi chọn được đối tác chiến lược là Ngân hàng Mizuho, Vietcombank đã có một quá trình tiếp xúc với nhiều nhà đầu tư trên thế giới. Ngoài yếu tố về năng lực tài chính, Vietcombank còn quan tâm đến văn hóa của đối tác, tư duy và chiến lược phát triển,… và cùng thỏa thuận để đạt lợi ích cho cả hai phía.

Bên cạnh đó, làm thế nào để giữ chân được nhân sự sau khi M&A diễn ra, ông Scott J.Burnett, Giám đốc điều hành khu vực Đông Nam Á Towers Watson cho rằng, cần thảo luận với ban điều hành càng sớm càng tốt. Ngoài vấn đề tài chính, điều mà những nhân sự cấp cao quan tâm là vị trí, vai trò của họ trong tương lai. Do đó, ngoài việc có những khoản thưởng như tiền mặt, cổ phiếu cũng cần nhấn mạnh sự quan trọng của họ trong và sau khi thương vụ thực hiện.

Xuyến Chi