Lung linh đêm hội sắc Xuân miền Tây xứ Nghệ

Tối 3/2, tại huyện miền núi Quế Phong diễn ra đêm hội sắc Xuân miền Tây Nghệ An lần thứ V. Nhân dịp này, Bộ Văn hóa- Thể thao và Du lịch trao bằng công nhận lễ Xăng Khan của người Thái Nghệ An là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Các tiết mục văn nghệ đặc sắc trong đêm hội.

Đêm hội sắc Xuân miền Tây là hoạt động văn hóa thường niên của các huyện miền núi Nghệ An với sự tham gia của đồng bào các dân tộc đến từ các huyện Quế Phong, Quỳ Châu, Tương Dương, thị xã Thái Hòa, Nghĩa Đàn và Quỳ Hợp.

Ông Lê Minh Thông - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An phát biểu khai mạc đêm hội.

Tại lễ khai mạc, ông Lê Minh Thông - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An bày tỏ niềm tự hào về sự đa dạng văn hóa ở miền Tây Nghệ An, đồng thời mong muốn vốn quý ấy sẽ được giữ gìn, phát huy, ngày càng trở nên phong phú, đa dạng. Với tiềm năng và lợi thế riêng, các huyện miền Tây Nghệ An đã trở thành một khu vực kinh tế trọng điểm, góp phần quan trọng phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa của tỉnh.

Nhân dịp này, ông Phạm Định Phong - Cục phó Cục Di sản Văn hóa, Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch đã trao giấy chứng nhận công nhận lễ Xăng Khan là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Lãnh đạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trao bằng công nhận lễ Xăng khan là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Bên cạnh chương trình nghệ thuật, tôn vinh lễ hội Xăng Khăn, đêm hội còn nhiều hoạt động mang đậm bản sắc văn hóa các dân tộc miền Tây Nghệ An như: đánh trống, cồng chiêng, khắc luống, múa sạp mừng hội xuân, trình diễn nghi lễ, nghi thức văn hóa tín ngưỡng dân gian của đồng vào dân tộc thiếu số Nghệ An, đốt lửa trại, uống rượu cần, nhảy múa cộng đồng.

Dưới đây là một số hình ảnh về đêm hội mà PV Báo điện tử Infonet ghi nhận được:

Các tiết mục văn nghệ đặc sắc.

Ông Lê Minh Thông - Phó chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An đánh trống khai mạc đêm hội.

Lễ hội Xăng Khan làm cho mối quan hệ xóm bản càng thêm bền chặt, nhất là văn hóa tâm linh của đồng bào các dân tộc thiểu số nói chung và người Thái ở Nghệ An nói riêng.

Miền Tây xứ Nghệ bằng 2/3 diện tích tự nhiên của tỉnh Nghệ An, dân số 1,2 triệu người, là cái nôi văn hóa rực rỡ sắc màu của đồng bào Thái, Mông, Thổ, Khơ Mú, Ơ Đu... tạo nên một bức tranh đa màu sắc của cộng đồng các dân tộc thiểu số vùng cao xứ Nghệ.

Lễ Xăng Khan của người dân miền Tây Nghệ An còn gọi là “Kin Chiêng bóc mạy” có từ lâu đời. Đây là nghi lễ truyền từ đời này sang đời khác, đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống sinh hoạt văn hóa của đồng bào Thái hàng trăm năm nay.

Người Thái cho rằng “Xăng” là lời nhắn của ông Mo thầy đã khuất đối với ông Mo còn sống đã được truyền dạy nghề thầy cúng. “Khan” là sự nhận lời của ông Mo được truyền dạy hứa hẹn để làm những điều tốt lành hơn cho bản thân, gia đình và cộng đồng.

Ngày nay, với sự tham gia đông đảo của bà con dân bản, lễ Xăng Khan không còn là ngày lễ của các ông mo mà trở thành ngày lễ chung của cả cộng đồng, với nhiều hình thức, thu hút nhiều người tham gia và trở thành một nghi lễ truyền thống độc đáo của đồng bào dân tộc Thái ở miền Tây xứ Nghệ.

Lễ hội Xăng Khan thường kéo dài từ hai đến ba ngày, nay chỉ tổ chức trong một ngày đêm. Lễ vật gồm từ bảy đến mười vò rượu cần, hai con lợn, hai con gà cùng cá nướng, trầu, cau… và vật không thể thiếu là cây boọc mạy (cây hoa) được dựng ngay giữa nhà, là nơi để hành lễ. Cây boọc mạy làm từ cây tre hoặc nứa già, cao 4 m, có khoét nhiều lỗ, chia thành nhiều tầng khác nhau.

Lễ hội Xăng Khan làm cho mối quan hệ xóm bản càng thêm bền chặt, nhất là văn hóa tâm linh của đồng bào các dân tộc thiểu số nói chung và người Thái ở Nghệ An nói riêng.

Việt Hòa - Đặng Sơn