Lan tỏa thông điệp, nâng cao nhận thức về bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng
Ngày 2/12 tại Đà Nẵng đã diễn ra hội nghị tập huấn "Bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng". Hội nghị do Cục Báo chí - Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) tổ chức với sự tham gia của bà Mai Hương Giang - Phó Cục trưởng Cục Báo chí (Bộ TT&TT), bà Nguyễn Thị Nga - Phó Cục trưởng Cục trẻ em (Bộ LĐ,TB&XH), bà Đinh Thị Như Hoa - Trưởng phòng Kiểm định, Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp không gian mạng Việt Nam, Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) và gần 100 phóng viên báo chí khu vực miền Trung.
Mục đích của hội nghị là nhằm cung cấp thông tin, cập nhật về hiện trạng bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng và các xu hướng công nghệ để bảo vệ, hỗ trợ trẻ tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng.
Tại hội nghị, các đại biểu tập trung thảo luận, trao đổi về hai vấn đề: "Hiện trạng về bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng và một số quy định hiện hành về bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng"; "Các xu hướng công nghệ nhằm bảo vệ, hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng".
Về tình hình sử dụng internet tại Việt Nam, Phó Cục trưởng Cục Trẻ em (Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội) Nguyễn Thị Nga cho biết, theo số liệu của Tổ chức UNICEF (Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc), tại Việt Nam có tới 89% dân số truy cập internet (87% người dân sử dụng internet hằng ngày); 77% người bảo hộ trẻ em sử dụng internet hằng ngày và chỉ 36% trẻ tham gia khảo sát hộ gia đình đã được dạy để bảo đảm an toàn trên mạng.
Các số liệu khảo sát cũng cho thấy nhiều vấn đề nguy hiểm đang diễn ra khi trẻ em dùng internet, cụ thể là có 1% trẻ em bị dụ dỗ gửi ảnh, video về bộ phận nhạy cảm, 0,2% trẻ em bị dụ dỗ cho tiền hoặc quà để đổi lấy video, hình ảnh nhạy cảm, 0,3% trẻ em bị dụ dỗ cho tiền hoặc quà để thực hiện hành vi tình dục, 1% trẻ em bị chia sẻ hình ảnh nhạy cảm mà không có sự đồng ý và 2% trẻ em bị yêu cầu trò chuyện tình dục.
Theo Phó Cục trưởng Cục Trẻ em Nguyễn Thị Nga, hầu hết trẻ em bị xâm phạm trên không gian mạng đều không tiết lộ về thủ phạm, trong những trẻ tiết lộ thì đa số đều nói rằng thủ phạm là người lạ. Nguyên nhân của tình trạng này là do trẻ lo sợ hậu quả.
Một khảo sát mới đây cho thấy trung bình trẻ em thường sử dụng từ 5-7 tiếng/ngày để vào mạng xã hội. Ngoài những lợi ích, mạng xã hội cũng đem lại những tác động tiêu cực cho trẻ em như tiếp cận thông tin giả, truy cập vào những nội dung xấu độc, nghiện sử dụng mạng xã hội.... Tất cả các vấn đề này trở nên nguy hiểm hơn khi các em chưa ý thức về nguy cơ rình rập khi sử dụng mạng xã hội.
Để bảo vệ trẻ em trên mạng, Việt Nam đã ban hành các văn bản pháp luật để quản lý chặt chẽ về vấn đề này như: Luật An toàn thông tin mạng (năm 2015), Luật trẻ em (năm 2016), Luật tiếp cận thông tin (năm 2016), Luật An ninh mạng (năm 2018). Các văn bản pháp luật đều có quy định về nguyên tắc bảo vệ thông tin cá nhân trên mạng, trách nhiệm bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng, đồng thời đưa ra những mức phạt, biện pháp khắc phục khi vi phạm quy định về việc cấm công bố, tiết lộ thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân của trẻ em.
"Cần chung tay để bảo vệ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng, trong đó vai trò của ngành giáo dục rất quan trọng. Các trường cần đưa vào chương trình ngoại khóa, chính khóa vấn đề này", bà Nga nhấn mạnh.
Tại buổi tập huấn, các chuyên gia về báo chí, truyền thông, cán bộ quản lý trong lĩnh vực trẻ em và công nghệ đã chia sẻ, cung cấp những thông tin để các phóng viên có thể lan toả thông điệp, nâng cao nhận thức về an toàn cho trẻ em trên môi trường mạng và các xu hướng công nghệ nhằm đẩy mạnh công tác tuyên truyền để bảo vệ, hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng cho cộng đồng.
Bà Mai Hương Giang, Phó Cục trưởng Cục Báo chí cho biết báo chí có vai trò quan trọng trong công tác tuyên truyền về các vấn đề của trẻ em trên môi trường mạng. Để thực hiện hiệu quả nhiệm vụ này, báo chí cần được trang bị nhiều hơn về kiến thức và chia sẻ các giá trị đạo đức trong truyền thông để bảo vệ, hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng.
Theo thống kê của Cục Báo chí, Bộ Thông tin và Truyền thông, trong năm 2022, đã có hơn 145.000 tin, bài tuyên truyền về lĩnh vực trẻ em, thu hút sự quan tâm của dư luận.
Diệu Thuỳ