Lần đầu thử nghiệm máy bay dân sự không người lái

Theo đó, máy bay chở khách của tương lai sẽ được các chuyên gia điều khiển từ một căn phòng dưới mặt đất, nằm cách xa vị trí chiếc máy bay chở khách hàng trăm km. Thử nghiệm công nghệ không người lái dự kiến được tiến hành trong tháng tới chính là thành tựu đang được sử dụng trong những loại máy bay không người lái quân sự.

Áp dụng công nghệ không người lái cho máy bay chở khách, các tập đoàn hy vọng sẽ cắt giảm đáng kể chi phí vận hành bay, dẫn tới giảm giá vé để tăng tính cạnh tranh. Ngoài ra, máy bay chở khách không người lái cũng sẽ hạn chế tối đa những lỗi cá nhân của phi công, có thể gây ảnh hưởng tới chất lượng chuyến bay hay thậm chí là tính mạng hành khách và phi hành đoàn.

Loại máy bay Jetstream được lựa chọn để thử nghiệm công nghệ không người lái.

Loại phi cơ chở khách được chọn phục vụ cho những thử nghiệm không người lái đầu tiên là chiếc máy bay 2 động cơ Jetstream, cất cánh từ Warton Aerodrome, Lancashire tới Scotland, Anh trong vài tuần tới. Theo đó, chiếc máy bay sẽ di chuyển về phía Bắc hoàn toàn dưới sự điều khiển của các phi công từ xa.

Những thử nghiệm này sẽ xem xét cách các thiết bị điều khiển từ xa trên máy bay nhận lệnh từ mặt đất. Ngoài ra, nó cũng sẽ giúp kiểm tra hệ thống máy tính đảm bảo an toàn tự động trên máy bay, được thiết kế nhằm duy trì hoạt động của chỉ trong trường hợp mất liên lạc với mặt đất.

Việc chế tạo những loại máy bay chở khách hiện đại, có khả năng cất cánh, trải qua hành trình dài trước khi tới đích và hạ cánh xuống sân bay mà không cần sự can thiệp của con người trong khoang lái hoàn toàn có thể được triển khai. Tuy nhiên, những thử nghiệm của Jetstream sẽ xem xét độ tin cậy của công nghệ này đồng thời kiểm tra cách hệ thống máy tính xử lý những tình huống khẩn cấp.

Theo đó, chiếc máy bay chở khách không người lái buộc phải nhận biết được sự hiện diện của những chiếc phi cơ khác trên đường di chuyển của mình và phát đi tín hiệu cảnh báo hoặc điều khiển để tránh va chạm đáng tiếc. Những máy bay chở khách thông thường đều có bộ cảnh báo nhưng phi công điều khiển cần phải liên lạc với trạm kiểm soát không lưu dưới mặt đất nhằm thực hiện biện pháp đối phó hợp lý. Không quá khó khăn với con người nhưng đây có thể là thách thức lớn đối với hệ thống máy tính tự động trang bị trên những chiếc máy bay chở khách không người lái.

Trong khi đó, tàu lượn hoặc những máy bay loại nhỏ không được trang bị bộ thu phát và cảnh báo, buộc những máy bay không người lái phải có khả năng “nhìn thấy” mối nguy hiểm thông qua các máy quay kèm theo phần mềm nhận diện hình ảnh gắn phía trước chiếc phi cơ. Sau đó, nó phải chuyển hóa thông tin thu thập được thành tín hiệu nhằm liên lạc với mặt đất để hỗ trợ xử lý tình huống.

Ngoài ra, trong những thử nghiệm trên biển Ireland, một chiếc máy bay không người lái loại nhỏ sẽ tiếp cận chiếc máy bay chở khách không người lái, nhằm kiểm tra khả năng máy tính tự động trên Jetstream nhận ra mối hiểm nguy và ra lệnh tránh. Đây là một trong những điều kiện quan trọng nhằm đảm bảo cho công nghệ không người lái được áp dụng trên các máy bay chở khách của tương lai.

Trên thực tế, chương trình thử nghiệm lần này trị giá hơn 100 triệu USD, với sự tài trợ của Chính phủ Anh và công ty hàng không vũ trụ trong đó có những thương hiệu hàng đầu như BAE, QinetiQ và Rolls-Royce. Sở dĩ, công nghệ không người lái nhận được sự quan tâm của các Chính phủ và tập đoàn lớn bởi lợi nhuận khổng lồ nó có thể mang lại.

Trịnh Duy