Kết thúc đàm phán Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam-EU

Hiệp định thương mại tự do (FTA) Việt Nam - EU được đàm phán bắt đầu từ tháng 6/2012. Sau gần 3 năm, với 14 phiên chính thức và nhiều phiên giữa kỳ ở các cấp Bộ trưởng, Trưởng đoàn và các nhóm kỹ thuật, Việt Nam và EU đã chính thức kết thúc toàn bộ các nội dung cơ bản của Hiệp định. Dự kiến Hiệp định sẽ được ký chính thức vào mùa thu năm nay.     

Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng và Đại sứ, Trưởng Phái đoàn EU tại Việt Nam ông Franz Jessen

Tại buổi họp báo, Bộ trưởng Công Thương Vũ Huy Hoàng nhấn mạnh, ​FTA Việt Nam- EU là hiệp định mang tính toàn diện nhất từ trước đến nay, chất lượng cao và đảm bảo cân bằng lợi ích cho cả hai bên. Điểm nổi bật trong quan hệ thương mại đầu tư giữa Việt Nam và EU là tính bổ sung, hỗ trợ cho nhau mạnh mẽ. Khi thực hiện Hiệp định sẽ mang lại nhiều lợi ích cho người dân, cộng đồng doanh nghiệp của cả hai bên.

Đối với lĩnh vực đầu tư, sẽ giúp thúc đẩy các luồng vốn đầu tư chất lượng cao của EU và các đối tác khác vào Việt Nam. Thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng.

Về xuất nhập khẩu, cam kết mở cửa thị trường mạnh mẽ trong Hiệp định sẽ mở rộng thị trường cho hàng xuất khẩu đặc biệt là những sản phẩm hai bên có thế mạnh như dệt may, giày dép, nông thủy sản, đồ gỗ, máy móc, nông sản, ô tô, xe máy, đồ uống có cồn. 

Việt Nam và EU sẽ xóa bỏ thuế nhập khẩu đối với hơn 99% số dòng thuế. Với rất ít số dòng thuế còn lại hai bên sẽ dành cho nhau hạn ngạch thuế quan hoăc cắt giảm thuế quan một phần. Đây là mức cam kết cao nhất mà Việt Nam đạt được trong  các Hiệp định FTA đã ký kết cho tới nay.

“EU thừa nhận trình độ phát triển của Việt Nam còn thấp nên cũng dành cho Việt Nam nhiều ưu đãi trong quá trình đàm phán, tạo điều kiện cho Việt Nam trong nhiều lĩnh vực, qua đó nâng dần khả năng cạnh tranh, giúp thực thi Hiệp định có hiệu quả. Ngoài ra việc ký kết Hiệp định thương mại tự do sẽ giúp Việt Nam hội nhập vào nền kinh tế toàn cầu”, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng nói.

Song Bộ trưởng cũng lưu ý các doanh nghiệp Việt Nam phải biết đâu là cơ hội, thách thức để tận dụng tối đa và có chiến lược phù hợp để nâng cao năng lực cạnh tranh, đứng vững thị trường trong nước và xuất khẩu ra nước ngoài. Ngoài vai trò dẫn dắt của Nhà nước, các doanh nghiệp phải chủ động trong kế hoạch đầu tư, sản xuất kinh doanh của mình, học tập kinh nghiệm của các doanh nghiệp nước ngoài trong quản trị doanh nghiệp.

Theo Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng, nội dung của Hiệp định mang tính toàn diện, bao gồm thương mại, dịch vụ, đầu tư, sở hữu trí tuệ, mua sắm của Chính phủ...có thể tóm tắt đây là một quan hệ mang tính bổ sung cho nhau và không có cạnh tranh lớn. Đối với lĩnh vực nông nghiệp, các mặt hàng của Việt Nam như rau củ, thủy sản sẽ được Liên minh Châu Âu có những ưu đãi về thuế suất. Vấn đề ở chỗ Việt Nam phải nâng cao năng lực sản xất, đảm bảo chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm. Cơ hội cho Việt Nam là rất lớn. Ngược lại những sản phẩm nông nghiệp có thế mạnh của EU như lúa mì, hoa quả ôn đới, sản phẩm chăn nuôi chất lượng cao...cũng sẽ được tạo điều kiện để nhập khẩu vào Việt Nam.

Chia sẻ tại buổi họp báo, ông Franz Jessen Trưởng Phái đoàn EU tại Việt Nam cũng tỏ ra vui mừng với những kết quả đạt được.

“Tôi đã thấy được sự hơp tác tích cực của cả hai phía, tinh thần đàm phán, xây dựng để có được kết quả như ngày hôm nay. Tôi hi vọng những thủ tục cuối cùng sẽ được thông qua suôn sẻ để tiến tới việc ký kết”, ông Franz Jessen nói.

Ngoài ra Trưởng Phái đoàn EU cũng đưa ra lời khuyên cho các doanh nghiệp Việt Nam rằng: Tiêu chuẩn về chất lượng sản phẩm giữa thị trường Châu Âu và Việt Nam rất khác biệt. Do đó các doanh nghiệp cần chú ý đến vấn đề chất lượng khi xuất khẩu mặt hàng thực phẩm. Đồng thời Việt Nam đã có cam kết giảm gần như toàn bộ dòng thuế, mở cửa thị trường nên tận dụng cơ hội để thâm nhập vào thị trường.

Theo Trưởng Phái đoàn EU, sau khi đạt được sự thống nhất về Hiệp định thương mại tự do sẽ đẩy nhanh quá trình tổng hợp các nội dung kỹ thuật, giải quyết những vấn đề còn lại, đồng thời hoàn thiện văn kiện Hiệp định. Hi vọng có thể sớm kết thúc toàn bộ Hiệp định trước cuối năm nay.

Như vậy, kể từ đầu năm đến nay, Việt Nam đã hoàn tất đàm phán và ký nhiều Hiệp định thương mại tự do như: FTA với Hàn Quốc, FTA với Liên minh kinh tế Á - Âu và nay là Liên minh Châu Âu EU.

EU hiện là đối tác thương mại lớn thứ 2 và là một trong hai thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. Đặc điểm nổi bật trong cơ cấu xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và EU là tính bổ sung rất lớn, ít mang tính cạnh tranh đối đầu trực tiếp. Năm 2014, tổng kim ngạch hai chiều giữa Việt Nam và EU đạt hơn 36,8 tỷ đô la, tăng 9% so với năm 2013. Trong đó, xuất khẩu sang EU đạt gần 28 tỷ đô la và nhập khẩu từ EU đạt gần 9 tỷ đô la. Các nhóm hàng xuất khẩu chủ lực của ta sang EU là giày dép, dệt may, cà phê, đồ gỗ, hải sản. 

EU cũng là nhà đầu tư lớn vào Việt Nam. Tính đến hết năm 2014, đã có 23 trong số 28 nước EU đầu tư vào Việt Nam với hơn 2.000 dự án còn hiệu lực, tổng vốn đầu tư đăng ký đạt trên 37 tỷ USD. Các nhà đầu tư EU đã có mặt tại hầu hết các ngành kinh tế quan trọng của Việt Nam, tập trung nhiều nhất vào công nghiệp, xây dựng và một số ngành dịch vụ.