Mẹ "cai" đưa hình con lên mạng được không?

“Sharenting” là một thuật ngữ đề cập đến hiện tượng phụ huynh lạm dụng mạng xã hội để chia sẻ hình ảnh, thông tin và hoạt động của con.

Giống như nhiều phụ huynh khác, mẹ của T. thường xuyên chia sẻ hình ảnh của con gái và sự hiện diện hình ảnh của cô bé trên mạng xã hội đã được cha mẹ thực hiện từ lâu.

Khi trẻ được 5 tuổi, trung bình một phụ huynh đã đăng 1.500 bức hình của con họ lên mạng xã hội

“Mẹ tôi đăng một tấm hình của tôi trên mạng... và tôi thấy khó chịu vì mọi người nói trông tôi mập quá,” T. than thở. “Ý tôi là cha mẹ có thể giữ hình của tôi trong thư viện hình ảnh nhưng đừng đăng chúng công khai nếu tôi không biết,” T. nói.

Có lẽ T. không phải là đứa trẻ duy nhất khó chịu như thế. Một bé trai 11 tuổi thì lo bạn bè sẽ trêu chọc mình là “con trai của mẹ” nếu mẹ cậu cứ sáng tối “khoe” hình ảnh của con trai.

Một số trẻ em Trung Quốc đã bắt đầu nhận ra tầm quan trọng của việc bảo vệ sự riêng tư trên mạng và công khai bày tỏ sự khó chịu. Mới đây, Zhang Chuyi, 10 tuổi, đã viết một bức thư cho đại hội “Những người tình nguyện trẻ” ở Thượng Hải: “Nếu gương mặt của tôi thường xuyên xuất hiện trên mạng xã hội của cha mẹ tôi, như trên WeChat Moments, thì sẽ không an toàn cho tôi.”

Zhang Chuyi và bạn bè của cô bé hy vọng rằng các phụ huynh sẽ ngừng lạm dụng chuyện này.

“Sharenting” là một thuật ngữ đề cập đến hiện tượng phụ huynh lạm dụng mạng xã hội để chia sẻ hình ảnh, thông tin và hoạt động của con. Chưa có một thống kê chi tiết nào về tình hình “sharenting” của các phụ huynh trên thế giới, nhưng theo một nghiên cứu ở Anh, khi trẻ được 5 tuổi, trung bình một phụ huynh đã đăng 1.500 bức hình của con họ lên mạng xã hội - tương đương với 6 bức hình mỗi tuần.

Trong một cuộc khảo sát ở Ấn Độ, 40,5% phụ huynh chia sẻ hình hoặc video về con ít nhất một lần mỗi ngày và 36% đăng hình ảnh của con một lần mỗi tuần.

Đa số cha mẹ ngày nay có ít con hơn trước kia, đó là một lý do để “sharenting” trở thành hiện tượng xã hội.

Niềm vui được làm cha làm mẹ khiến họ đôi khi không nghĩ đến hệ quả. Nhiều đứa trẻ thậm chí đã có mặt trên Facebook, Instagram trước cả khi rời bệnh viện về nhà. “Một khoảnh khắc đặc biệt đến với bạn và bạn chỉ đơn giản chia sẻ mà không suy nghĩ nhiều. Lúc đó, bạn không cân nhắc đến chuyện an toàn hay khía cạnh khác,” một bà mẹ giãi bày.

Trong nhiều trường hợp, không khó để xác định ngôi trường mà trẻ học hay những thứ mà trẻ yêu thích như môn thể thao, thú cưng hay thức ăn.

Việc lạm dụng công nghệ và chia sẻ quá mức có thể dẫn đến những hiểm họa rình rập thế hệ trẻ liên quan đến vấn đề an toàn mạng. Cha mẹ có thể vô tình để trẻ lộ diện trước những “kẻ săn mồi”.

Thói quen sử dụng “hashtag”(đánh dấu từ khóa) cũng là một “gót chân Achilles của công nghệ”, khiến cho việc truy tìm hình ảnh, thông tin của kẻ xấu trở nên dễ dàng hơn.

Với sự phát triển của công nghệ và hành vi lạm dụng mạng xã hội của phụ huynh, trẻ có nguy cơ bị đánh cắp danh tính, vi phạm quyền riêng tư, phân biệt đối xử trong tương lai.

Trong một báo cáo, công ty dịch vụ tài chính Barclays dự đoán rằng đến năm 2030, "sharenting" sẽ là nguyên nhân gây ra 2/3 các vụ gian lận danh tính, gây thiệt hại hàng tỷ đô-la mỗi năm. Không quá khó để thu thập thông tin cá nhân nhạy cảm từ những bức ảnh tiệc sinh nhật của bé chẳng hạn.

Và một khía cạnh khác là vấn đề tự chủ của trẻ. Khi cha mẹ thay mặt con tạo ra nhận diện trực tuyến của chúng, điều đó có thể ảnh hưởng đến tính chất cá nhân của trẻ. Lòng tự trọng của con trẻ có thể bị ảnh hưởng nếu nhận được những phản ứng tiêu cực trên mạng.

Bảo các phụ huynh đừng đưa hình ảnh gia đình lên mạng nữa là chuyện quá khó, nhưng chắc chắn họ cần thận trọng hơn và xem lại chế độ riêng tư trên tài khoản của mình.

Không nên để hình ảnh của trẻ ở chế độ công khai (public). Cần giới hạn nội dung và đối tượng được chia sẻ. Thi thoảng, bạn cũng cần rà soát lại danh sách bạn bè. Và nên nhớ ngày sinh nhật là một thông tin rất nhạy cảm, có thể được sử dụng để xác minh và liên quan đến những chuyện khác nữa.

An Bình