Gặp Tiến sĩ giành giải thưởng Quả cầu vàng năm 2019

TS. Hoàng Văn Xiêm (ngoài cùng, bên trái ảnh) trong chương trình trao đổi cán bộ với Trường Đại học Chiba, Nhật Bản

Thích nghiên cứu khoa học ngay từ lúc ngồi trên giảng đường ĐH

Đây là giải thưởng uy tín tôn vinh các tài năng trẻ Việt Nam có thành tích xuất sắc trong học tập, công tác trong lĩnh vực khoa học và công nghệ do Trung ương Đoàn TNCS HCM và Bộ Khoa học và Công nghệ xét duyệt hàng năm từ danh sách rất nhiều tài năng trẻ có thành tích xuất sắc trong học tập vào nghiên cứu khoa học cả trong lẫn ngoài nước.

Rất khiêm tốn khi nói về thành tích của bản thân, TS Hoàng Văn Xiêm cho rằng, so với các đồng nghiệp cùng trang lứa thì thành tích nghiên cứu khoa học của bản thân không quá nổi bật.

Nhưng ngay từ khi còn trên giảng đường đại học anh đã thích làm nghiên cứu, thích tìm hiểu những ý tưởng, giải pháp mới để giải quyết những bài toán mở trong khoa học. “Một trong những vấn đề mang đến cho tôi nhiều hứng thú và quan tâm là việc khai thác, ứng dụng các mô hình toán học trong tối ưu bài toán mã hóa và xử lý tín hiệu Video”, TS Hoàng Văn Xiêm nói.

Theo đó, năm 2011, là năm đầu tiên TS Hoàng Văn Xiêm độc lập viết một bài báo quốc tế và cũng là bài báo để lại nhiều kỷ niệm, kinh nghiệm cho bản thân anh nhất.  Anh kể, bài báo đó viết về lĩnh vực mã hóa video phân tán, một trong những hướng nghiên cứu rất được chú ý trong thời gian đó.

“Trong bài báo này, tôi công bố các giải pháp tối ưu thời gian mã hóa video một cách linh hoạt với chỉ một tham số cho người, sử dụng trong các ứng dụng như mạng cảm biến hình ảnh không dây, hệ thống video giám sát. Mặc dù trước khi độc lập viết bài báo này, tôi đã tham gia đồng tác giả khá nhiều bài báo hội nghị quốc tế khác; tuy nhiên, các bài báo trước đây được sự hỗ trợ rất nhiều từ thầy hướng dẫn các đồng nghiệp trong phòng thí nghiệm. 

Bài báo này tôi tự mình đề xuất các ý tưởng, chắp bút viết tất cả các nội dung. Khi bắt tay vào viết bài báo khoa học tôi đã phải sửa và viết lại hàng chục lần. Sau nhiều nỗ lực, cuối cùng bài báo của tôi được chấp nhận đăng trên tạp chí IEEE Transactions on Broadcasting, một tạp chí rất uy tín trong lĩnh vực truyền thông video quảng bá”, TS Hoàng Văn Xiêm nhớ lại.

Từ bài báo này, anh củng cố thêm sự tự tin cùng với đam mê quyết định gắn bó với con đường nghiên cứu khoa học. Tuy nhiên, để duy trì và nuôi dưỡng đam mê thì lại không phải điều dễ dàng.

 “Đặc biệt, trong thời đại công nghệ ngày nay khiến cho con người ta có thêm nhiều đam mê cũng như mối bận tâm khác. Nhưng sau thời gian làm việc tại Trường ĐHCN, tôi đã tiếp tục được theo đuổi niềm đam mê và đặc biệt được học hỏi từ những thầy/cô, đồng nghiệp rất tài năng, nhiệt huyết trong môi trường nghiên cứu”, TS Hoàng Văn Xiêm bộc bạch.

Cũng giống như bao nhiêu đồng nghiệp và nhà khoa học khác, TS Hoàng Văn Xiêm cho biết công việc nghiên cứu không phải lúc nào cũng thuận lợi nhưng những lúc như vậy, anh luôn cố gắng toàn tâm toàn ý để hoàn thành mục tiêu. Sau đó,tự thưởng cho bản thân những thời gian riêng tư để giảm stress, F5 lại suy nghĩ và cảm hứng giống như các bạn trẻ khác là đọc tin tức, lướt facebook, ngồi café với bạn bè hoặc đồng nghiệp.

Nghề chọn người

Nhớ lại những ngày đầu mới về nước, đến nay đã tròn 4 năm, cũng chính là khoảng thời gian anh được làm việc trong môi trường ĐH Công nghệ.  Trước đó, anh có hai năm học cao học ở Hàn Quốc và hơn bốn năm nghiên cứu sinh ở Bồ Đào Nha, cùng các khoảng thời gian ngắn thực tập, nghiên cứu ở Úc. Tuy nhiên vị tiến sĩ trẻ luôn có một mục tiêu rõ ràng là tiếp tục các nghiên cứu của mình tại Việt Nam, nơi có gia đinh thân yêu và môi trường gắn bó với tuổi thơ của mình nhiều nhất.  Và trường ĐHCN đã giúp anh thực hiện được ước mơ.

Cho đến thời điểm này, TS Hoàng Văn Xiêm đã làm về xử lý thông tin ảnh và video hơn mười năm. Nhưng vị tiến sĩ trẻ cảm thấy nếu hướng nghiên cứu này chỉ dừng lại ở đó thì rất khó có thể triển khai ra các ứng dụng đáp ứng được những nhu cầu của xã hội hiện tại. Trong khi đó, trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn đang là một trong những chủ đề được quan tâm bởi Việt Nam nói riêng và thế giới nói chung.

“Trên cơ sở đó, tôi cũng đã và đang triển khai các hướng nghiên cứu khai thác các công cụ học máy cho bài toán về hình ảnh và video. Gần đây tôi cùng với các đồng nghiệp tại trường ĐHCN đã triển khai thành công nhiều khóa học về học máy, về xử lý ảnh và khai thác dữ liệu cho các công ty, tập đoàn lớn tại Việt Nam và Nhật bản như: Tổng công ty SamSung Display Việt Nam, Công ty Cổ phẩn Aimesoft, …

Khi tham gia hướng nghiên cứu về mã hóa và xử lý tín hiệu video, tôi có cơ hội được làm việc và kết nối với những nhà khoa học hàng đầu thế giới trong lĩnh vực này như giáo sư Fernando Pereira (ĐH Lisbon), giáo sư Stuart Perry (ĐH Công nghệ Sydney, Úc), và giáo sư Byeungwoo Jeon (ĐH Sungkyunkwan).

Một trong những kết quả gần đây của nhóm nghiên cứu cùng với TS. Đinh Triều Dương (Chủ nhiệm khoa ĐTVT) là đề xuất và xây dựng thành công một mô hình mã hóa video phân tán cho thế hệ mới với hiệu năng mã hóa đạt tới trên 30% so với mô hình cũ. Kết quả cũng được công bố trên 2 tạp chí quốc tế và đăng ký 2 bằng sáng chế. Tôi hy vọng mô hình mã hóa này sẽ được triển khai và áp dụng ở các hệ thống cảm biến không dây trong tương lai gần”, TS Hoàng  Văn Xiêm bày tỏ.

Nói về kế hoạch sắp tới, TS Hoàng Văn Xiêm cho biết, chắc chắn vẫn tiếp tục tham gia nghiên cứu và giảng dạy, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao và từng bước xây dựng phát triển nhóm nghiên cứu lớn mạnh.

Hải Phong