Gamma Knife: Điều trị u não kỹ thuật cao cứu được nhiều bệnh nhân

 Áp dụng KHCN cứu người bệnh

Bệnh nhân Nguyễn Thị Ng, 42 tuổi, quê ở Lạng Sơn, được chẩn đoán u dây thần kinh số V ở thành ngoài xoang hang, với triệu chứng đau đầu, mắt nhìn mờ. TS. BS Nguyễn Đức Liên, Trưởng khoa Khoa Ngoại thần kinh nhận định “Đây là u ở vị trí nguy hiểm, cạnh cấu trúc mạch máu lớn nuôi não, và thành bên xoang hang có nhiều dây thần kinh vận động cho nhãn cầu. Việc can thiệp bằng phẫu thuật có thể đánh đổi bằng việc bệnh nhân bị tê mặt và nhìn đôi.

Bác sĩ Liên cho biết ngay sau đó bác sĩ đã hội chẩn các chuyên gia điều trị u não trong tiểu ban chuyên môn Gamma Knife của Bệnh viện K, các bác sĩ đã chỉ định điều trị Gamma Knife cho bệnh nhân.

Bệnh nhân được tiến hành gây tê tại chỗ, đặt khung cố định; sau đó chụp cộng hưởng từ mô phỏng. Các bác sĩ đã vẽ cấu trúc u và các tổ chức nguy cấp quanh khối u chính xác bằng phim cộng hưởng từ. Sau đó bệnh nhân được đưa vào phòng điều trị Gamma Knife, thời gian điều trị là 40 phút, trong quá trình điều trị bệnh nhân vẫn giao tiếp bình thường với các bác sĩ.

Khám lại sau 2 tuần, bệnh nhân không còn đau đầu, mắt nhìn sáng hơn so với trước điều trị. Các bác sĩ sẽ tiếp tục theo dõi và tái khám cho bệnh nhân để đánh giá đáp ứng điều trị.

Theo TS Liên những năm qua BV K trung ương đã triển khai nhiều kỹ thuật cao trong điều trị ung thư. Đặc biệt, từ giữa năm 2019, Bệnh viện K đã đưa vào điều trị xạ phẫu bằng Gamma Knife thế hệ Icon, đây là thế hệ máy xạ phẫu hiện đại nhất trên thế giới hiện nay.

Ngoài tính năng điều trị như các máy thế hệ cũ, Gamma Knife Icon còn được trang bị thêm hệ thống chụp cắt lớp vi tính trong khi điều trị, hệ thống theo dõi di động. Do vậy có thêm tính năng điều trị xạ phẫu Gamma Knife bằng cố định mặt nạ (không cần khung cố định ghim lên đầu), giúp bệnh nhân thoải mái, không bị đau, không cần gây tê mà vẫn đạt được hiệu quả điều trị như dùng khung cố định.

Gamma Knife: Điều trị u não kỹ thuật cao cứu được nhiều bệnh nhân

 Tại Bệnh viện K, điều trị Gamma Knife đã thực sự mang lại cho bệnh nhân thêm một phương án điều trị hiện đại trong điều trị đa mô thức các khối u sọ não (phẫu thuật, xạ trị ngoài, hóa trị) nhằm nâng cao chất lượng điều trị. Bệnh nhân không cần đi nước ngoài vẫn được hưởng các kỹ thuật cao ngay tại Việt Nam.

Hiện tại Khoa Ngoại thần kinh đã điều trị Gamma Knife thường quy cho các bệnh nhân u não và trong các bệnh lý khác về não như: các khối u nguyên phát di căn vào não; u màng não, u thần kinh, u tuyến yên, u sọ, các u lành ở nền sọ, u vùng tuyến tùng và tuyến yên, các dị dạng động tĩnh mạch... mà không làm tổn thương tới các mô não lành xung quanh.

Gamma Knife cũng đặc biệt hiệu quả với các tổn thương ở các vị trí khó tiếp cận bằng phẫu thuật, các tổn thương tái phát hay u còn tồn dư sau phẫu thuật. Bệnh nhân chỉ cần điều trị 1 lần, và chỉ cần nằm viện một ngày, giảm chi phí điều trị.

Chỉ định đa dạng

TS Liên cho biết Gamma Knife được chỉ định điều trị rộng rãi từ các khối u não thứ phát. U có kích thước lớn gây hiệu ứng khối, cần mổ lấy bỏ khối u giải phóng chèn ép. U có kích thước nhỏ: ưu tiên điều trị xạ phẫu Gamma Knife, đây là phương pháp hiện đại, làm giảm tỷ lệ sa sút trí tuệ so với xạ toàn não.

Bệnh nhân u não được điều trị bằng Gamma Knife

Đối với nhóm di căn não đa ổ: Số ổ di căn không phải là chống chỉ định của xạ phẫu. Chỉ định xạ phẫu phụ thuộc tổng thể tích của khối u: tổng thể tích ≤ 25 cm3: ưu tiên xạ phẫu. Tổng thể tích khối u > 25 cm3: xạ toàn não hoặc xạ phẫu 2 – 5 phân liều.

Ngoài ra Gamma knife được chỉ định với các khối u sọ não khác như phẫu thuật u tuyến yên. Phẫu thuật qua đường xương bướm là phương pháp điều trị chính. Chỉ định điều trị Gamma Knife với u tái phát, u tuyến yên tồn dư sau mổ, u tuyến yên nằm trong xoang hang, u tuyến yên chế tiết GH, ACTH, prolactin không kiểm soát được bằng thuốc.

Các khối u tuyến tùng: u tuyến tùng, u màng não… u tồn dư sau các phương pháp điều trị khác. U màng não, u màng não lành tính. Với U sọ hầu bác sĩ chỉ định điều trị Gamma Knife với các khối u sọ hầu tồn dư sau phẫu thuật, u sọ hầu tái phát, u sọ hầu mới chẩn đoán ở vị trí khó phẫu thuật.

U thần kinh, u hạch thần kinh, u màng não vùng cuộn cảnh, U nguyên bào mạch máu tái phát hoặc tồn dư sau phẫu thuật. U các dây thần kinh sọ não: u dây VIII, u dây V.  U màng não thất, Neurocytoma…

Bệnh lý thần kinh chức năng: đau dây V, loạn vận động, rối loạn ám ảnh cưỡng chế, động kinh có căn nguyên….

TS Liên cũng cho biết hiện tại bảo hiểm đã chi trả phần lớn chi phí điều trị Gamma Knife tại bệnh viện K. Từ đó giúp cho bệnh nhân được điều trị phương pháp hiện đại nhất, mà không cần đi ra nước ngoài điều trị.

Khánh Chi