Formosa muốn lập đặc khu kinh tế: Chính phủ không chấp thuận!

Bộ trưởng Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Văn Nên nêu quan điểm của Chính phủ về đề xuất xin cơ chế “riêng, đặc biệt” của chủ đầu tư dự án gang thép Formosa (Hà Tĩnh) sau “biến cố tháng 5”.

Theo Bộ trưởng Nên, dự án khu liên hợp gang thép và cảng nước sâu Sơn Dương Formosa Hà Tĩnh được Tập đoàn Formosa Đài Loan xây dựng tại Khu kinh tế Vũng Áng (huyện Kỳ Anh, Hà Tĩnh).

Sau sự cố tháng 5, lao động người Trung Quốc làm việc tại dự án này đã về nước một thời gian nhưng đến nay đã có khoảng hơn 200 người đã trở lại Việt Nam làm việc cho dự án. Chưa kể, hầu hết công nhân đã trở lại làm việc bình thường, đảm bảo tiến độ xây dựng dự án không bị ảnh hưởng.

Dự án gang thép Formosa tại khu kinh tế Vũng Áng (Hà Tĩnh)

Tuy nhiên, để thực hiện tốt hơn việc thu hút đầu tư vào dự án này, chủ đầu tư dự án Formosa đã đề xuất lên Chính phủ Việt Nam một số cơ chế đặc thù riêng. Trong các đề xuất của mình phía Formosa đưa ra nhiều nội dung, trong đó có xin cơ chế đặc biệt ưu đãi cho dự án này.

Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải đã trực tiếp chỉ đạo các bộ ngành, địa phương xem xét và nhanh chóng xử lý các vướng mắc cho dự án này. Cụ thể, Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải chỉ đạo Bộ Lao động - thương binh và xã hội kịp thời áp dụng cơ chế, tiêu chuẩn đặc thù, linh hoạt để giải quyết nhanh gọn, đáp ứng nhu cầu bổ sung lao động người nước ngoài và trong nước của dự án Formosa Hà Tĩnh. Tỉnh Hà Tĩnh được yêu cầu đơn giản hóa thủ tục như miễn hợp pháp hóa lãnh sự bằng dịch chứng thực (hoặc công chứng) trong thủ tục cấp phép lao động nhằm “đáp ứng yêu cầu về lao động xây lắp” của các nhà thầu dự án Formosa Hà Tĩnh.

Tuy nhiên, trong công văn mới đây gửi Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải, Công ty TNHH Hưng Nghiệp Formosa lại đề xuất thêm một số nội dung mới, đáng chú ý là việc đề nghị thành lập đặc khu kinh tế gang thép Vũng Áng.

Theo Formosa, mục đích thiết lập đặc khu kinh tế là nhằm xây dựng cảng nước sâu Sơn Dương và đầu tư các ngành công nghiệp liên quan như gang thép, điện... thúc đẩy phát triển công nghiệp.

Formosa cũng đề xuất một loạt biện pháp ưu đãi cho dự án đầu tư vào đặc khu. Cụ thể ngoài được hưởng những điều kiện ưu đãi có được từ Giấy chứng nhận đầu tư của dự án ra, còn được ưu đãi các hạng mục như: Được Chính phủ thiết lập bảo hộ cơ chế ngành thép, được Chính phủ ưu đãi cân đối ngoại tệ trong phạm vi hạng mục kinh doanh, được vay vốn từ các tổ chức tài chính nước ngoài, được miễn thu thuế khấu trừ tại nguồn..., miễn thuế nhập khẩu máy móc, thiết bị và nguyên vật liệu... Formosa còn đề xuất trong đặc khu thành lập ban quản lí, trực thuộc Văn phòng Chính phủ.

Tại văn bản gửi Văn phòng Chính phủ ngày 18/6 do Thứ trưởng Nguyễn Văn Trung ký, Bộ Kế hoạch - đầu tư chính thức thể hiện quan điểm về đề xuất lập đặc khu kinh tế đặc thù của Formosa Hà Tĩnh. Bộ Kế hoạch - đầu tư nhấn mạnh Formosa Hà Tĩnh đang được hưởng những ưu đãi cao nhất theo quy định hiện hành cả về đầu tư, thuế, đất đai... áp dụng cho dự án trong khu kinh tế. Bộ Kế hoạch - đầu tư cho rằng Formosa Hà Tĩnh đề xuất lập đặc khu đặc thù là chưa có tiền lệ và cũng “không cần thiết”. Lý do: hiện có Ban quản lý khu kinh tế Vũng Áng có thẩm quyền giải quyết các vấn đề theo cơ chế một cửa, tại chỗ.

“Riêng với cơ chế đặc biệt mà báo chí nói là “đặc khu kinh tế”, tôi cho rằng không nên gọi như vậy, mà đây chỉ là nhưng ưu đãi riêng mà chủ đầu tư Formosa đưa ra mà thôi. Tuy nhiên, một số đề xuất của họ hiện pháp luật Việt Nam không quy định nên Chính phủ không đồng ý. Ngay cả những cơ chế đã giải quyết cho Formosa đều phải căn cứ dựa trên pháp luật Việt Nam", Bộ trưởng Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ khẳng định.