Du lịch Quảng Nam đang đối mặt với nhiều khó khăn

Dù là người đi nhiều, ghé về Quảng Nam cũng không ít, lần này trở lại tôi vẫn không khỏi bất ngờ. Trên những dải cát trắng khô cằn bao năm chạy dài suốt cả dải đất miền Trung giờ nối nhau mọc lên những khu nghỉ dưỡng cao cấp không lúc nào hết khách; những sân gôn, hồ bơi đang dần hình thành. Khi tôi đến, cỏ đã xanh non suốt bãi cát Quảng Nam, trong các khu nghỉ Pam resort, Hội An resort, Agribank resort… Khách nước ngoài đặc biệt thích lưu lại trong những khu nghỉ này.

Phố cổ Hội An đang trong tình trạng quá tải. Ậnh: T.Huyên

Tại đây, ban ngày họ có thể thuận tiện gọi tua vượt Hải Vân về Huế, thăm kinh đô xưa hay qua Đà Nẵng thăm Ngũ Hành Sơn, chùa Non Nước; Cũng có thể họ sẽ đến thăm vài làng nghề nổi tiếng của đất Quảng bằng những chiếc xe đạp hoặc bằng thuyền; Hay có thể khách sẽ dành thời gian đến với Mỹ Sơn huyền bí hoặc khám phá những tua du lịch mạo hiểm tại Cù Lao Chàm…

Và dù đi đâu, họ cũng quay trở lại khu nghỉ buổi tối, thả mình trong những hồ bơi nước nóng hay quay trở lại công việc bên chiếc máy tính trong những quán cà phê sang trọng với wifi, internet…nối kết cả thế giới.

Và tất nhiên, trong nhiều buổi tối ở lại Quảng Nam, những du khách như tôi không thể không dành đôi buổi để dạo quanh phố cổ, ngắm đèn lồng Hội An, hưởng thụ cái không khí vừa yên bình vừa tấp nập, vừa cổ kính vừa có gì đó vẫn rất hiện đại này.

Thật khác với mươi năm trước, Quảng Nam còn giản dị đến mức hiếm hoi cả những nhà nghỉ hiện đại, đến mức nhiều du khách phải ghé lại Đà Nẵng nghỉ ngơi. Giờ thì những con đường đã thênh thênh, các resort đã đua nhau mọc lên, khách đến Quảng Nam có thể ở lại, vừa thăm cảnh, vừa nghỉ ngơi, vừa thưởng thức cho đủ đầy hương vị đặm đà của cái mảnh đất “chưa mưa đã ngấm” này.

Không chỉ riêng phố Hội, khách đến Quảng Nam có thể khám phá du lịch biển Cửa Đại, đi thăm làng gốm Thanh Hà, đến làng rau Trà quế…

Có lẽ, nếu lưu lại thì mất cả tuần tôi cũng không thể khám phá hết Quảng Nam. Mừng vì sự phát triển không ngừng của những địa chỉ du lịch thân thương mình đã từng đi qua, nhưng tôi cũng không khỏi băn khoăn về nhiều điều.

Cảm giác băn khoăn rõ ràng nhất là do sự bùng phát của du lịch tự phát dẫn đến tình trạng phá giá, tranh giành khách tại nhiều điểm du lịch trên địa bàn.

Cảm giác khác rõ ràng không kém là Hội An cổ kính đang trong tình trạng quá tải. Theo thống kê từ phòng TM-DL Hội An, hai quý đầu năm 2015, thành phố này đón hơn 1,1 triệu khách thăm quan. Lượng du khách tăng đều hàng năm trong khi không gian phố cổ không thể mở rộng khiến đô thị này đang trở nên quá tải. Những khoảng không gian rộng rãi, yên tĩnh không còn. Bây giờ, dù là ngày hay dêm, du khách tham quan phố cổ đều gặp phải tình trạng đông nghẹt người, thậm chí nếu vào những ngày rằm hay cuối tuần thì như lời một du khách tôi gặp “phố cổ giờ chỉ thấy người, không còn chỗ nhìn phố”.

Sự quá tải cũng khiến Hội An phải gánh những áp lực về xuống cấp di tích và ô nhiễm môi trường. Và tình trạng này cũng tương tự như ở khu thánh địa Mỹ Sơn.

Một vấn đề đáng lo ngại khác của việc phát triển du lịch ở Quảng Nam đó là du lịch biển. Sự phát triển của những khu resort, sân gôn ven biển đáp ứng được vấn đề níu khách ở lại, nhưng hình thức chia lô của chính quyền đã khiến các bãi biển tự nhiên hoàn toàn bị các khu nghỉ này chiếm giữ, tạo cảm giác chật chội. Và những ngôi nhà mới xây đã chắn kín tầm nhìn ra biển của du khách khi đi theo con đường ven biển nối dọc miền Trung. Thiết nghĩ, việc quy hoạch xây dựng nên có một cái nhìn tổng thể để làm sao vừa phát triển được dịch vụ du lịch mà vẫn đảm bảo được nét đẹp và sự nguyên vẹn của di tích.

Một số bãi biển được giao cho các công ty khai thác nhưng chậm hoặc triển khai dở dang dẫn đến lãng phí tài nguyên như khu bờ biển Bãi Bìm thuộc Cù Lao Chàm (Hội An).

Có thể nói, với lợi thế có bãi biển kéo dài 125km, Quảng Nam là một trong những vùng đất được thiên nhiên vô cùng ưu đãi. Theo các số liệu thống kê, riêng tại Hội An du lịch biển chiếm gần 1/2 lượt khách tham quan và 30% lượng khách lưu trú, chủ yếu là đối tượng khách cao cấp.

Du lịch biển đang là hướng phát triển trọng tâm của Quảng Nam. Tuy nhiên, bên cạnh sự tác động của con người do khai thác, do lượng khách quá đông… thì vấn đề biến đổi khí hậu toàn cầu cũng ảnh hưởng nghiêm trọng đến mục tiêu phát triển du lịch biển bền vững của Quảng Nam. Hiện tượng xâm thực bãi biển khiến nhiều địa chỉ vàng trước đây hiện đang vô cùng khó khăn như khu vực bãi biển Cửa Đại.

Mặc dù lãnh đạo TP Quảng Nam đã rất quan tâm đến vấn đề này, từ việc tiến hành nghiên cứu, khảo sát, gia cố mở rộng khu vực bãi tắm, đầu tư lại hạ tầng một số bãi biển để thay thế bãi tắm Cửa Đại đã bị sạt lở; hỗ trợ kinh phí để kè mềm và đóng cọc sắt… song vấn đề xâm thực biển vẫn chưa thể được giải quyết tận gốc.

Trên đây chỉ là một vài khó khăn trong rất nhiều vướng mắc mà du lịch Quảng Nam đang gặp phải trên chặng đường xây dựng chiến lược phát triển du lịch bền vững. Chúng tôi sẽ tiếp tục đề cập vấn đề này trong những bài viết tới.