Đốt vàng mã, nên hay không?
Lầm rầm khấn vái giữa làn khói mù mịt, bà Lê Thị Miệt (ngụ huyện Hồng Ngự, Đồng Tháp) thành tâm cầu mong phước lành. Trên tay cầm xấp vàng mã khá dày, bà ném thẳng vào ngọn lửa đang cháy ngùn ngụt với hy vọng những điều mong ước sẽ được thần thánh minh chứng.
Bà xởi lởi: “Năm nào tôi cũng đi vía Bà Chúa xứ núi Sam và hành hương vùng Bảy Núi. Cúng Bà xong, tôi mua vàng mã đốt. Giá vàng mã cũng rẻ, mỗi xấp chỉ có 20.000 đồng. Tôi đốt luôn 5 xấp để cầu mong Bà ban phước lành”.
![]() |
Người dân đua nhau đốt vàng mã |
Việc cầu mong các vị thánh thần ban phước lành là quyền tín ngưỡng của mỗi người dân. Bất cứ ai cũng có niềm tin vào những điều tốt đẹp của cuộc sống. Tuy nhiên, việc lạm dụng vàng mã là điều cần xem lại.
Chấp nhận bỏ tiền thật để mua tiền giả, rồi đem đốt đi liệu có nên chăng, nhất là khi người ta đốt với số lượng lớn. “Đốt vàng mã thì ở đâu cũng có, bản thân tôi cũng thường tham gia. Mình đốt nhiều thì được phước nhiều” - ông Trịnh Huy, khách hành hương đến từ TP. Hồ Chí Minh, quả quyết.
Chính những quan niệm theo kiểu của ông Huy đã vô tình bóp méo ý nghĩa của tục đốt vàng mã. Thay vì chỉ vài tờ tượng trưng cho lòng tín ngưỡng thì người dân lại đua nhau đốt hàng xấp, hàng cọc mà chẳng quan tâm phải mất bao nhiều tiền thật để mua số vàng mã đó.
Chẳng biết các vị thần có nhận được tấm lòng thành hay không nhưng trước mắt là câu chuyện về sự lãng phí. Thực tế, các đơn vị quản lý tại điểm hành hương không hề cổ súy cho hành vi đốt vàng mã vô tội vạ như thế.
Nếu có thể thống kê số tiền người dân bỏ ra để mua vàng mã đốt trong mùa lễ hội thì chắc chắn đó là con số không hề nhỏ. Nếu người dân dùng số tiền đó vào các hoạt động nhân đạo, ý nghĩa xã hội sẽ rất lớn.
Hiện tượng đốt vàng mã quá mức không chỉ xuất hiện ở lễ hội, mà còn hiện diện trong hoạt động tín ngưỡng tại gia đình, nhất là dịp cúng bái, giỗ chạp.
Để tỏ lòng thành kính, gia chủ sẵn sàng đốt cả căn nhà bằng giấy có giá trị từ vài trăm ngàn đến cả triệu đồng, với mong muốn người thân sẽ có vật phẩm này sử dụng ở... “thế giới bên kia”.
Mặt khác, giá trị của vật phẩm nhiều lúc còn phản ánh sự hào phóng, thể hiện “tấm lòng” của con cháu đối với ông bà, cha mẹ nên người ta cứ đua nhau sắm sửa bộ vàng mã cho thịnh soạn, mà quên đi giá trị thật của hoạt động này.
“Đốt vàng mã là tín ngưỡng lâu đời của người Việt nên rất khó từ bỏ nhưng chúng ta không nên phung phí quá nhiều tiền vào việc này. Tín ngưỡng là quyền của mỗi cá nhân nhưng đừng biến hoạt động tín ngưỡng thành mê tín dị đoan nhằm tránh lãng phí tiền vào những điều không thực sự cần thiết” – TS. Nguyễn Hoàng Sa, Trường Chính trị Tôn Đức Thắng, nêu ý kiến.
TS. Nguyễn Hoàng Sa nhận định: “Hiện nay, đa số người dân đều không nhận thức được ý nghĩa thực sự của hoạt động đốt vàng mã. Nhiều người vì suy nghĩ lệch lạc nên đã có ý muốn “hối lộ” thần thánh với số tiền cực lớn hòng mưu cầu nhiều lợi lộc. Nghiêm túc nhìn nhận thì đây là mê tín dị đoan, cần có biện pháp hạn chế để việc đốt vàng mã không gây lãng phí”.
Bài, ảnh: THANH TIẾN/Báo An Giang Online