Dồn dập "tung" hàng, vì sao vàng miếng vẫn "đắt khét"?

Tranh thủ mua gom vàng để tất toán

Kết thúc 6 phiên đấu thầu, 158.200 lượng vàng đã được cung ra thị trường, tương đương 6,08 tấn. Một lượng vàng đáng kể đã được cung ứng nhằm thỏa mãn "cơn khát" vàng của thị trường suốt thời gian dài qua.

Một điểm đáng lưu ý là trong hơn 20 tổ chức tham gia các phiên đấu thầu vàng do NHNN thì số lượng các NHTM tham gia chiếm đa số, DN kinh doanh vàng tham gia chỉ chiếm một nửa.

"Có 14 tổ chức tín dụng và 8 doanh nghiệp đã thiết lập quan hệ mua, bán vàng miếng với NHNN trúng thầu" – báo cáo của NHNN cho biết. Có thể thấy, để gấp rút hoàn thành tất toán trạng thái vàng trước thời hạn chốt 30/6, các NHTM đang ra sức mua vào để cân bằng và đóng trạng thái.

Số vàng miếng mà các NHTM cần là bao nhiêu để hoàn thành việc tất toán này? Theo một nguồn tin từ NHNN, tính đến cuối năm 2012 vẫn còn 12 ngân hàng chưa hoàn thành tất toán trạng thái vàng với số lượng khoảng vài chục tấn, trong đó có 9 TCTD đang có nhu cầu mua vào số lượng lớn. Đồng nghĩa, thời gian tới các tổ chức này vẫn sẽ mua gom vàng để hoàn thành tất toán trước hạn chót.

"Bản thân người dân không trữ nhiều vàng miếng, mà chủ yếu là các NHTM. Chừng nào vàng trong các NHTM còn nhiều thì thị trường sẽ còn bất ổn"- lãnh đạo một vụ chức năng của NHNN nói và nhấn mạnh, vì lẽ đó mà NHNN không thể đưa ra mức giá sàn quá rẻ trong các phiên đấu thầu để tránh tình trạng tiếp tay cho lợi ích nhóm, khi các nhà băng này tranh thủ mua gom giá rẻ, thay vì bán rẻ ra thị trường, người dân lại không được hưởng lợi.

Chừng nào vàng thế giới chưa liên thông được với vàng quốc tế, thị trường vàng vẫn còn méo mó

Đồng tình với quan điểm không thể đưa ra mức giá sàn thấp, trao đổi với Infonet TS. Nguyễn Trí Hiếu cho rằng, nếu NHNN chào thầu vàng miếng giá thấp, người được hưởng lợi nhiều nhất chắc chắn là các NHTM chứ không phải người dân.

"Nếu NHNN bán ra giá rẻ, các ngân hàng sẽ nhanh chân mua vào ngay để đóng trạng thái chứ chưa chắc đã bán ngay ra thị trường, hoặc nếu có bán thì vẫn duy trì khoảng cách lớn để thu lời từ khoản chênh lệch mua – bán đó"- ông Hiếu nói.

Theo ông, để đáp ứng nhu cầu cân bằng trạng thái của các TCTD, thì chắc chắn NHNN sẽ phải tổ chức thêm nhiều phiên đấu thầu nữa. Và chắc chắn phải sau 30/6 thì mức chênh lệch giá vàng trong và ngoài nước mới có thể được thu hẹp, bởi lúc đó toàn bộ số vàng bán ra sau các phiên đấu thầu mới có thể tới được với thị trường thông qua các kênh mua bán của doanh nghiệp.

"Còn độc quyền, thị trường còn méo mó"

Sau 6 phiên đấu thầu vàng miếng, khoảng cách chênh lệch giữa giá vàng nội địa và thế giới vẫn chênh nhau khá xa, hiện ở mức 3,5 triệu đồng/lượng. Nói như ông Nguyễn Quang Huy – Vụ trưởng Vụ Quản lý ngoại hối ( NHNN) thì "cần phải thêm thời gian mức chênh giá vàng trong và ngoài nước mới có thể thu hẹp".

Tuy nhiên, TS.Nguyễn Đại Lai bày tỏ sự lo ngại, nếu NHNN còn giữ thế độc quyền trên thị trường vàng thì vẫn sẽ còn đầu cơ, thị trường bị méo mó.

Thực tế này cũng được Thiếu tướng Nguyễn Tiến Lực – Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát phòng chống tội phạm (Bộ Công an) nêu ra tại hội nghị tổng kết công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại ngành công thương. Theo Thiếu tướng Lực, chính việc quy định SJC là thương hiệu vàng miếng quốc gia đã đem lại lợi ích cho Công ty SJC và phương hại đến lợi ích các thương hiệu vàng miếng khác.

"Do cơ chế, ngân hàng nhà nước giao doanh nghiệp SJC được dập và kinh doanh vàng miếng là thương hiệu vàng quốc gia nên từ năm 2012 đến nay xuất hiện độ chênh lệch giá lớn giữa giá vàng trong nước và nước ngoài. Vì thế, đã xuất hiện vàng giả SJC, vàng kém chất lượng đưa vào các doanh nghiệp kinh doanh bán cho dân. Từ tháng 7-2012 đến nay, Công ty SJC đã phát hiện 300 lượng vàng nhái SJC" - Tướng Lực nhấn mạnh.

Phân tích kỹ hơn, TS. Vũ Đình Ánh thẳng thắn, thị trường vàng hiện nay đang có sự tách biệt lớn không có sự liên thông với thị trường vàng thế giới, khiến khiến khoảng cách giá vàng trong nước và thế giới có sự "lệch pha" quá lớn. "Nếu cứ ra sức can thiệp bằng biện pháp hành chính thì nền kinh tế càng lâm vào thế tê liệt", ông nói.

Vị chuyên gia của Bộ Tài chính ví von: "nếu bị bệnh lâu ngày mà dùng mãi một liều thuốc kháng sinh thì người bệnh sẽ trở nên nhờn thuốc". Vì thế, với tình hình hiện nay, muốn ổn định thị trường vàng NHNN cần cố gắng điều chỉnh kéo khoảng cách giữa giữa vàng trong nước và thế giới không quá cao để tránh đầu cơ.

"Phải coi vàng là tiền, kinh doanh vàng là kinh doanh tiền. Để tránh đầu cơ vàng trong nước phải liên thông với thế giới. Căn cơ nhất vẫn là NHNN đứng ra sàn giao dịch vàng, nhưng khác với sàn giao dịch chứng khoán, vai trò cơ quan quản lý Nhà nước là can thiệp trực tiếp thông qua Sở giao dịch, NHNN đứng ra "cầm trịch" – ông Ánh kết luận.