Doanh nghiệp chứng khoán chưa chủ động cảnh báo khi có dấu hiệu rửa tiền!

Đối với lĩnh vực chứng khoán, việc giám sát giao dịch đáng ngờ có dấu hiệu rửa tiền hầu như chưa được các công ty chứng khoán coi trọng, nếu có thì chỉ dừng lại ở hoạt động lưu trữ số liệu giao dịch phục vụ cho các cơ quan chức năng khi có yêu cầu mà không mang tính chủ động cảnh báo.

Theo Luật Phòng, chống rửa tiền quy định về báo cáo giao dịch đáng ngờ trong lĩnh vực chứng khoán. Cụ thể, giao dịch mua, bán chứng khoán có dấu hiệu bất thường trong một ngày hoặc một số ngày do một tổ chức hoặc một cá nhân thực hiện; Khách hàng thực hiện chuyển nhượng chứng khoán ngoài hệ thống mà không có lý do hợp lý; Công ty chứng khoán chuyển tiền không phù hợp với các hoạt động kinh doanh chứng khoán;

Ngoài ra, Luật cũng quy định: Người không cư trú chuyển số tiền lớn từ tài khoản giao dịch chứng khoán ra khỏi Việt Nam; Khách hàng thường xuyên bán danh mục đầu tư và đề nghị công ty chứng khoán thanh toán bằng tiền mặt hoặc séc; Khách hàng đầu tư bất thường vào nhiều loại chứng khoán bằng tiền mặt hoặc séc trong khoảng thời gian ngắn hoặc sẵn sàng đầu tư vào các danh mục chứng khoán không có lợi;

Đồng thời, tài khoản chứng khoán của khách hàng không hoạt động trong một thời gian dài nhưng đột nhiên được đầu tư lớn không phù hợp với khả năng tài chính của khách hàng; Giao dịch mua, bán chứng khoán có nguồn tiền từ các quỹ đầu tư được mở ở các vùng lãnh thổ được các tổ chức quốc tế xếp loại là có nguy cơ rửa tiền cao.

Ảnh: Internet

Luật cũng quy định rõ, các công ty chứng khoán phải có nghĩa vụ báo cáo giao dịch đáng ngờ cho cơ quan Nhà nước có thẩm quyền kể từ thời điểm phát sinh giao dịch. Tuy nhiên, do chứng khoán là một trong các lĩnh vực khó chống rửa tiền, bởi ngoài các giao dịch qua sàn chứng khoán, Sở Lưu ký chứng khoán … phải chuyển khoản, thị trường chứng khoán còn tồn tại các thị trường thứ cấp, sơ cấp… Trên thực tế, những thị trường này vẫn chưa chú trọng trong hoạt động phòng, chống rửa tiền.

Nhiều chuyên gia trong lĩnh vực chứng khoán cho rằng, những dấu hiệu Luật quy định nhằm mục đích giúp phát hiện sớm hành vi có dấu hiệu rửa tiền, tuy nhiên, những quy định chung chung này dường như làm khó cho các công ty chứng khoán khi thực hiện nhiệm vụ giám sát giao dịch.

“Làm thế nào để biết được giao dịch có dấu hiệu bất thường? Chuyển nhượng ngoài hệ thống như thế nào mới là hợp lý?...”, một đại diện công ty chứng khoán đặt câu hỏi.

Mỗi ngày, mỗi nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán thực hiện hàng trăm giao dịch, do vậy, hầu hết các công ty chứng khoán chỉ  dừng lại ở mức thống kê và lưu trữ số liệu giao dịch để phục vụ cho các cơ quan chức năng khi có yêu cầu mà không mang tính chủ động cảnh báo. Ngoài ra, việc giám sát giao dịch đáng ngờ có dấu hiệu rửa tiền trong lĩnh vực chứng khoán hầu như không được các công ty chứng khoán coi trọng.