Đề xuất xe máy bật đèn cả ban ngày: Cần thiết hay “Thừa giấy vẽ voi”?

Trong dự thảo Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi), đáng chú ý có đề xuất xe máy phải bật đèn sáng suốt cả ngày. Theo khoản 3 Điều 27 dự thảo Luật GTĐB (sửa đổi) quy định, trong suốt cả ngày, xe môtô, xe máy, xe đạp điện, xe máy điện khi tham gia giao thông phải bật sáng đèn nhận diện được trang bị theo thiết kế của nhà sản xuất hoặc phải bật sáng ít nhất một đèn chiếu sáng gần phía trước và một đèn đỏ phía sau.

Theo khoản 3 Điều 27 dự thảo Luật GTĐB (sửa đổi) quy định, trong suốt cả ngày, xe môtô, xe máy, xe đạp điện, xe máy điện khi tham gia giao thông phải bật sáng đèn nhận diện.

Vào ban đêm hoặc khi trời tối hoặc khi có sương mù, thời tiết xấu bị hạn chế tầm nhìn phải bật sáng những đèn chiếu xa hoặc chiếu gần, đèn chiếu hậu hoặc đèn định vị theo thiết kế của nhà sản xuất.

Đề xuất xe máy phải bật đèn cả ngày để nhận diện mà Bộ GTVT đưa ra đang nhận nhiều phản ánh trái chiều của dư luận và các chuyên gia.

Nhóm ủng hộ cho rằng bật đèn ban ngày để dễ nhận diện

Làm nghề buôn bán xe máy hàng chục năm ở chợ Trời (Hà Nội), anh Nguyễn Mạnh Hoàng cho rằng, thực tế xe máy có thêm dải đèn led nhận diện ban ngày, không phải bật cả đèn pha, cốt (cos) là rất hợp lý. Đôi khi người đi xe đối diện vô tình không để ý, nhưng khi có ánh sáng đèn chiếu vào họ sẽ chú ý hơn, qua đó có biện pháp phòng tránh từ xa.

“Việc bật đèn tín hiệu là điều hợp lý, và đã được nhiều nước áp dụng để đảm bảo an toàn giao thông đường bộ trong các tình huống thời tiết bất lợi. Loại đèn này có thể là đèn nhận diện, đèn LED chuyên dụng hoặc thậm chí là đèn cốt (đèn chiếu sáng gần). Và những loại đèn này đều đã sẵn sàng trên các dòng xe thương mại có mặt trên thị trường hiện nay”, anh Hoàng nói.

Quy định xe máy bật đèn cả ngày được Bộ GTVT căn cứ theo Công ước Viên 1968 về báo hiệu đường bộ mà Việt Nam là thành viên.

Theo anh Hoàng, về mặt kỹ thuật, không có trở ngại nào đối với việc áp dụng. Tuy nhiên, để thói quen này hình thành trong đại bộ phận người dân sẽ là một thách thức lớn, đòi hỏi công tác tuyên truyền phải được thực hiện sâu rộng.

Còn theo chuyên gia về giao thông và đô thị Phạm Công Tài, quy định về việc mô tô, xe máy, xe đạp điện và xe máy điện bật đèn chiếu sáng 24/24 là cần thiết.

“Đèn chiếu sáng ban ngày trang bị trên xe ở những nước như Việt Nam không nhằm mục đích giúp người lái xe quan sát đường rõ hơn mà nhằm giúp những người điều khiển phương tiện khác đang tham gia giao thông có thể nhận biết chiếc xe sớm hơn”, ông Tài nói.

Quy định bật đèn xe cả ngày sẽ được hưởng ứng và trở thành thói quen nếu chứng minh được tính hiệu quả và mang lại sự an toàn cho người tham gia giao thông.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Mạnh Thắng, Quản trị viên nhóm Oto Fun cho rằng, trước kia, các mẫu xe máy nhập khẩu từ châu Âu đều không có công tắc bật/tắt đèn, đèn chiếu sáng của xe mặc định bật khi nổ máy. Đó là quy định bắt buộc để đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông. Vài năm trở lại đây, các quốc gia thuộc ASEAN như Thái Lan hay Philippines cũng đã áp dụng quy định xe luôn bật đèn khi chạy trên đường.

“Theo tôi, đây là kết quả từ những công trình nghiên cứu khoa học nhằm giảm thiểu tai nạn giao thông và tại Việt Nam, các cơ quan chức năng cũng đã tìm hiểu, cân nhắc kỹ trước khi đề xuất áp dụng quy định này. Nếu sử dụng đèn đúng cách, đúng chuẩn, việc bật đèn 24/24 khi tham gia giao thông sẽ giúp các phương tiện phát hiện ra nhau dễ dàng và sớm hơn, từ đó giảm tai nạn giao thông”, ông Thắng phân tích.

Nhiều ý kiến cho rằng đề xuất các phương tiện: mô tô, xe máy, xe đạp điện... phải bật đèn cả ban ngày khi lưu thông vào dự thảo luật Giao thông đường bộ sửa đổi thiếu thực tế, với điều kiện giao thông ở Việt Nam.

Tuy nhiên, ông Thắng cho rằng, tại Việt Nam, thói quen bật đèn chiếu xa (đèn pha) khi tham gia giao thông trong phố hoặc các khu đông dân cư còn diễn ra phổ biến, gây nguy hiểm cho những người cùng tham gia giao thông. Nếu ngay lập tức áp dụng quy định bật đèn xe cả ngày khi chưa xử lý quyết liệt tình trạng trên, nhiều khả năng tai nạn giao thông sẽ còn gia tăng chứ không giảm đi.

“Quy định bật đèn xe cả ngày sẽ được hưởng ứng và trở thành thói quen nếu chứng minh được tính hiệu quả và mang lại sự an toàn cho người tham gia giao thông”, ông Thắng kiến nghị.

Nhóm không ủng hộ cho rằng “thừa giấy vẽ voi”

Anh Nguyễn Văn Tuấn, lái xe chở hàng ở ga Giáp Bát cho biết, trước đây, anh từng lái taxi nên anh hiểu rất rõ tác hại của việc lái xe bật đèn pha, cost và đèn nhận diện (đèn Led). Điều này khiến cho người đi sau hoặc đối diện có thể bị ức chế thị giác.

"Nếu trời nắng nóng, trên đường một chiều, người đi sau sẽ bị bất ngờ bởi ánh sáng phản lại từ những phương tiện đi trước đó. Khi đó, tai nạn có thể xảy ra không lường trước được. Tôi không đồng tình với việc bật đèn xe máy nhận diện vào ban ngày", anh Tuấn cho hay.

Nếu xe máy phải bật đèn cả ngày, buộc chủ phương tiện phải bỏ thêm tiền để cải tạo độ bền của bình ắc quy, bóng đèn… gây tốn kém về kinh tế cho chủ phương tiện, gây ô nhiễm môi trường hơn.

Theo anh Tuấn, việc bật đèn vào ban ngày còn có thể ảnh hưởng đến môi trường, khí hậu... nên đề nghị Bộ GTVT có giải pháp khác cho phù hợp.

Tương tự, ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam- chuyên gia giao thông cũng có quan điểm không hoàn toàn ủng hộ về dự thảo sửa đổi.

Ông Quyền cho rằng, quy định trên chỉ phù hợp với các nước châu Âu, ánh sáng ban ngày không đủ, sương mù nhiều mới cần bật đèn.

"Bật đèn xe liên tục vào ban đêm hay trong điều kiện thời tiết sương mù, mưa giông... là điều hiển nhiên. Nhưng nếu bật cả lúc trời nắng, nhất là khi người điều khiển phương tiện bật "đèn pha - chiếu thẳng" thì sẽ tạo thêm ánh sáng chói lóa, ảnh hưởng tới chất lượng quang học và tạo thêm cảm giác nóng bức cho người tham giác nóng bức cho người tham gia giao thông", ông Quyền nói.

Do đó, vị chuyên gia giao thông này cho rằng, quy định xe máy phải bật đèn suốt trong quãng thời gian di chuyển sẽ khó đi vào thực tế, không cần thiết.

Phó Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hà Nội Bùi Danh Liên cho rằng, việc học hỏi kinh nghiệm, mô hình ở nước ngoài  vào nước ta cần đánh giá về tính phù hợp với điều kiện thực tế trong nước sẽ gây ra những hệ lụy rất khó lường.

Theo ông Quyền, ở Việt Nam, một đất nước nhiệt đới với thời tiết vào mùa hè nhiệt độ luôn ở mức cao. Nếu bật đèn gây chói mắt với người điều khiển phương tiện giao thông đi ngược chiều. Cạnh đó sẽ tiêu tốn một lượng điện ở bình ắc quy, từ đó tăng tiêu thụ nhiên liệu, tăng chi phí, tăng lượng phát thải khí gây ô nhiễm môi trường.

Còn Phó Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hà Nội Bùi Danh Liên cho rằng, việc học hỏi kinh nghiệm, mô hình ở nước ngoài trong quá trình xây dựng văn bản luật là rất cần thiết, không chỉ ở nước ta mà tại bất cứ quốc gia nào.

Tuy nhiên, nếu bê nguyên mô hình nước ngoài một cách máy móc mà chưa có sự nghiên cứu, đánh giá về tính phù hợp với điều kiện thực tế trong nước sẽ gây ra những hệ lụy rất khó lường.

“Kinh nghiệm hay mô hình gì cũng phải có sự tương thích và phù hợp mới áp dụng được. Thực tế đã chứng minh, không ít quy định được các cơ quan soạn thảo luật ở nước ta đưa vào sau khi bê nguyên từ nước ngoài về đều có những bất cập, thậm chí không thể đi vào cuộc sống được”, ông Bùi Danh Liên nói.

Phó Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hà Nội đề nghị, nếu Bộ GTVT cho rằng xe lưu thông trên đường cần bật đèn để nhận diện thì nên áp dụng quy định đó với ô tô sẽ khả thi hơn. Bởi lượng ô tô vẫn còn ít hơn rất nhiều so với xe máy, việc bật đèn để nhận diện cũng dễ thực hiện hơn so với xe máy.

Theo vov.vn