Đại án OceanBank: Luật sư của Nguyễn Xuân Sơn tố VKS vi phạm nguyên tắc

Sáng 23/09, trong phần tranh luận với đại diện Viện Kiểm sát (VKS) giữ quyền công tố tại phiên tòa xét xử đại án OceanBank, Luật sư Nguyễn Minh Tâm, luật sư bào chữa cho bị cáo Nguyễn Xuân Sơn, nguyên TGĐ OceanBank, cho rằng VKS đã vi phạm nguyên tắc tư duy logic và nguyên tắc suy đoán vô tội khi luận tội Nguyễn Xuân Sơn.

Luật sư Nguyễn Minh Tâm bày tỏ sự thất vọng khi ngày 14/9 trong bài bào chữa của ông và đồng nghiệp sau khi nghe lời luận tội của VKS, nhóm luật sư bào chữa cho Nguyễn Xuân Sơn đã nhận định VKS không chứng minh tội mà chỉ suy đoán theo tư duy áp đặt, bất lợi cho Nguyễn Xuân Sơn, vi phạm nguyên tắc tư duy logic. Tuy nhiên, trong phần tranh luận của VKS vào chiều hôm qua, 22/09, những phản biện trước đó của nhóm luật sư này đã không được VKS tiếp nhận.

Ví dụ, giai đoạn 2011-2014 Nguyễn Xuân Sơn không còn là người của OceanBank, nhưng VKS cho rằng “trước khi về lại PVN, Nguyễn Xuân Sơn đã bàn bạc với Hà Văn Thắm đề bàn bạc về việc chi lãi ngoài”. Như vậy, lời đối đáp của VKS không chứng minh đã vi phạm nguyên tắc suy đoán vô tội trong tố tụng hình sự.

“Chúng tôi đã trình bày từng điểm một để phản biện lại các ý kiến, nhưng VKS không hề đối đáp trở lại. Do vậy phần đối đáp của VKS ngày hôm qua làm chúng tôi không thỏa mãn và chúng tôi buồn về tinh thần cải cách tư pháp diễn ra trong phiên tòa ngày hôm nay”, luật sư Nguyễn Minh Tâm nói.

Luật sư Nguyễn Minh Tâm tố VKS đã không xem xét sử dụng tài liệu chứng cứ được xem xét công khai tại giai đoạn xét hỏi. Thậm chí, VKS cho rằng “không chấp nhận lời khai đó vì có trách nhiệm phải bảo vệ cáo trạng”.

“Chúng tôi lấy làm lạ về điều này. Cáo trạng là 1 văn bản thể hiện quan điểm của VKSND Tối cao trên cơ sở nghiên cứu hồ sơ vụ án, chỉ là sự phản ánh quá trình nghiên cứu hồ sơ. Phiên tòa có trách nhiệm xem xét tính đúng đắng hay không của cáo trạng. Vậy phiên tòa là một cuộc điều tra công khai thì phải thể hiện trên quan điểm luận tội. Tôi không hiểu tư duy nào mà VKS lại làm như vậy”, Luật sư Tâm nói.

Trong phần đối đáp sáng nay, luật sư Tâm tập trung gỡ cho Nguyễn Xuân Sơn khỏi tội Tham ô và Lạm dụng chức vụ và quyền hạn chiếm đoạt tài sản. Luật sư cho rằng nếu kết án Nguyễn Xuân Sơn chiếm đoạt tiền và tham ô, nếu sau khi Sơn bị tử hình rồi, hậu quả sẽ được giải quyết thế nào nếu vụ án Ninh Văn Quỳnh có kết có lợi cho Sơn?

“Đây là điều tôi băn khoăn, trăn trở từ chính lương tâm của mình. Chúng tôi đã chứng minh không có sự khác nhau nào nên không thể tách hành vi để xử lý riêng. Các hành vi này cùng tính chất, cùng dòng chảy đồng tiền của PVN, cùng đối tượng, nhưng VKS đã tách hành vi của Sơn ra để quy buộc chiếm đoạt 49 tỷ đồng của PVN và 197 tỷ đồng của OceanBank. Căn cứ pháp lý nào để VKS tách buộc hành vi của Sơn ra và quy buộc Sơn chiếm đoạt số tiền đó?”

Luật sư Nguyễn Minh Tâm bào chữa cho bị cáo Nguyễn Xuân Sơn.

Nguyễn Xuân Sơn đã khai rõ không chiếm đoạt tiền mà chỉ giúp Thắm chi chăm sóc khách hàng. Hà Văn Thắm đã tin vào tư cách của Sơn và xác nhận Sơn không chiếm đoạt tiền của mình. Hà Văn Thắm cũng đã có cách để kiểm tra và thấy rằng việc nhờ Sơn chăm sóc khách hàng đã đem lại hiệu quả. Theo luật sư Tâm, lời khai này của Thắm là chứng cứ chứng minh cho Nguyễn Xuân Sơn. Một người bỏ tiền ra, cổ đông lớn nhất xác định Sơn không chiếm đoạt và đã có biện pháp kiểm tra, đây có thể coi là chứng cứ để chứng minh tính xác thực trong lời khai của Nguyễn Xuân Sơn.

Luật sư Tâm cũng đặt câu hỏi đối với VKS về cơ sở pháp lý nào để số tiền 20 tỷ đồng Ninh Văn Quỳnh nhận từ Sơn được trừ vào khoản tiền 197 tỷ đồng (trong tổng sổ 246 tỷ đồng chi lãi ngoài cho PVN) mà không phải là từ số 49 tỷ đồng (trong tổng số 246 tỷ đồng chi lãi ngoài cho PVN, tương ứng tỷ lệ 20% theo tỷ lệ vốn góp của PVN vào ngân hàng) bị cáo buộc tội Tham ô? Số tiền 69 tỷ đồng (từ việc thu phí của BSC) quy buộc Sơn chiếm đoạt là chiếm đoạt của OceanBank hay BSC trong khi các chủ thể lại không có ý kiến gì?

Khi đối đáp về tội tham ô, VKS vẫn không chứng minh mà chỉ suy đoán theo lỗi suy đoán vì Sơn là người đại diện của PVN nên phải chịu trách nhiệm về số tiền của PVN tại OceanBank.

“Chủ thể của tội Tham ô và tội Lạm dụng chức vụ, phải chứng minh Sơn là người có chức vụ và quyền hạn tại OceanBank, đó là quản lý tiền, mà tiền của OceanBank nằm trong tài khoản. Nguyễn Xuân Sơn có thể với tư cách là người đại diện 20% phần vốn có quyền đặt  bút ký buộc kế toán phải chi cho mình hay không? Nếu vậy tất cả các cổ đông đều có quyền đó. Rất tiếc VKS đã không chứng minh mà quy chụp Nguyễn Xuân Sơn,” Luật sư Nguyễn Minh Tâm nói.

Luật sư Nguyễn Minh Tâm kết luận: Nguyễn Xuân Sơn không thể lợi dụng chức vụ TGĐ OceanBank để qua mặt Hà Văn Thắm chiếm đoạt 69 tỷ đồng của BSC. Còn khoản tiền 197 tỷ đồng, trong giai đoạn này tiền thuộc về OceanBank, trong khi Sơn không còn ở OceanBank nên không thể lạm dụng chức vụ và quyền hạn nào đó để chiếm đoạt tiền này.

“Sơn không thể lợi dụng cái mà Sơn không có để chiếm đoạt. Do vậy chúng tôi cho rằng không đủ căn cứ để kết tội Tham ô và Lạm dụng chức vụ và quyền hạn chiếm đoạt tài sản. Đề nghị VKS chỉ ra Nguyễn Xuân Sơn đã chiếm đoạt bằng phương thức, thủ đoạn nào”, luật sư Tâm nói.

Cuối cùng, Luật sư Tâm cho rằng nguyên tắc phán quyết của tòa án phải dựa vào tranh tụng tại phiên tòa, đề nghị HĐXX căn cứ nguyên tắc Thẩm phán và Hội thẩm nhân dân độc lập để đưa ra bản án hợp tình hợp lý.