Đà Nẵng: Vụ “gà chết có phải do ăn cá biển” làm lộ ra nhiều lỗ hổng trách nhiệm!

Người nuôi nghi ngờ gà ngộ độc, cơ quan chức năng vẫn chưa tìm ra nguyên nhân

Ngày 17/5, Sở TT-TT Đà Nẵng đã chuyển tới các cơ quan báo chí trên địa bàn thông cáo báo chí của Chi cục Chăn nuôi và Thú y (Sở NN-PTNT Đà Nẵng) về việc hộ chăn nuôi của bà Nguyễn Thị Hòa (tổ 76, phường Hòa Hiệp Bắc, quận Liên Chiểu) có gà bị chết sau khi ăn cá. 

Nội dung cơ bản của thông cáo báo chí này cũng là thông tin mà ông Cao Xuân Thái, Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y Đà Nẵng đã trả lời Infonet chiều 16/5.

Thông cáo báo chí của Chi cục Chăn nuôi và Thú y Đà Nẵng về vụ "gà chết có phải do ăn cá biển"

Theo đó, đàn gà của bà Nguyễn Thị Hà có 14 con, ngày 11/5 đã có 07 con gà bị chết (gồm 06 gà con khoảng 15 – 20 ngày tuổi và 01 gà mái). Theo khai báo của chủ hộ thì vào ngày 11/5, ngoài các loại thức ăn thường xuyên, gia đình còn cho đàn gà ăn thêm một ít cá vụn, chủ yếu là cá sông xin từ người bán cá ngoài chợ, và chủ nhà nghi ngờ gà chết do ngộ độc từ cá.

Chiều 16/5, Chi cục Chăn nuôi và Thú y Đà Nẵng đến kiểm tra thì hộ bà Hòa đã tự tiêu hủy số gà chết nên không thể lấy mẫu xét nghiệm để xác định nguyên nhân. Tuy nhiên qua làm việc với chủ hộ, Chi cục ghi nhận đàn gà được nuôi thả vườn bằng các nguồn thức ăn khác nhau, chưa được tiêm phòng dịch bệnh, đa số gà chết mới từ 15 – 20 ngày tuổi. Hiện 07 con còn lại vẫn ăn uống, sức khỏe bình thường. Vì vậy chưa thể xác định cụ thể, chính xác nguyên nhân 07 cá thể gà đã chết.

“Hiện Chi cục Chăn nuôi và Thú y đã phân công cán bộ hàng ngày quản lý, theo dõi số gà còn lại, sẽ lấy mẫu để xét nghiệm khi cần thiết. Đồng thời Chi cục Quản lý chất lượng Nông – Lâm – Thủy sản sẽ tiến hành kiểm tra và xét nghiệm nguồn các loại cá vụn cùng nguồn gốc. Sau khi có kết quả sẽ thông tin đến các cơ quan báo chí” – ông Cao Xuân Thái cho hay.

Như vậy, qua kiểm tra của Chi cục Chăn nuôi và Thú y Đà Nẵng thì số gà chết tại hộ bà Hoa là 07 con chứ không phải 01 con như Tổ công tác an toàn thực phẩm (thuộc UBND TP Đà Nẵng) và Chủ tịch UBND quận Liên Chiểu, ông Đàm Quang Hưng đã thông tin cho báo chí trước đó. Điểm đáng chú ý thêm nữa là gà của bà Hòa được cho “ăn thêm một ít cá vụn, chủ yếu là cá sông xin từ người bán cá ngoài chợ” chứ không hoàn toàn là cá biển như một số thông tin ban đầu.

Người dân báo cho phường nhưng...

Phản hồi sau khi thông tin gà của nhà bà Hòa bị chết được đưa lên Facebook và một số báo chí, bạn đọc có nick name Xuan Loi Nguyen cho hay: “Tôi đã từng nuôi gà, rất nhiều lý do để gà chết, không nên làm hoang mang thêm tình hình”. Bạn đọc có nick name Săn Cướp Táo Thích cho biết: “Nhà em thường hay ra biển mua cá về cho gà vịt ăn, có vấn đề gì đâu”. Trong khi đó, bạn đọc có nick name Huyền Nhè nhận định: “Mấy loại cá mà mua về cho gà ăn chắc chắn là cá đã ươn, người ta bán rẻ mới mua về cho gà thì có thể mấy con gà bị ngộ độc”...

Nói cách khác, nhiều bạn đọc tỏ ra rất bình tĩnh, khách quan khi nhận định về vụ việc này. Tuy nhiên vụ việc lại trở nên ồn ào một cách không đáng có trong thời gian qua chính là do cách xử lý cũng như một số phát ngôn của một số cán bộ các cơ quan, đơn vị liên quan.

Trước hết, như Infonet đã đưa tin, ông Cao Xuân Thái cho hay, sau khi xảy ra gà chết hôm 11/5, hộ bà Hòa đã trình báo với chính quyền địa phương. Thế nhưng thông tin này không được UBND phường Hòa Hiệp Bắc phản ảnh kịp thời với Chi cục Chăn nuôi và Thú y Đà Nẵng, khiến cho khi Chi cục tới kiểm tra thì đã sau 5 ngày, gà chết đã tiêu hủy hết nên không còn gì để lấy mẫu xét nghiệm nhằm xác định nguyên nhân.

Thậm chí, UBND phường Hòa Hiệp Bắc cũng không báo cáo vụ việc với UBND quận Liên Chiểu. Vì vậy, trưa 16/5, khi PV Infonet đặt câu hỏi thì ông Đàm Quang Hưng, Chủ tịch UBND quận hoàn toàn không biết gì về vụ việc này mà hẹn chờ kiểm tra lại rồi mới trả lời. Chưa kể, số gà của nhà bà Hòa bị chết là 07 con, nhưng khi Tổ công tác an toàn thực phẩm TP Đà Nẵng và Chủ tịch UBND quận Liên Chiểu hỏi thì UBND phường Hòa Hiệp Bắc lại cho biết chỉ có 01 con gà chết, dù họ là cấp chính quyền trực tiếp quản lý địa bàn.

Sự bất cập của Tổ công tác an toàn thực phẩm

Trong khi đó, như ông Nguyễn Hoài Nam, Phó Văn phòng UBND TP, Tổ trưởng Tổ công tác về an toàn thực phẩm TP Đà Nẵng cho biết trưa 16/5 thì thông tin một người dân phường Hòa Hiệp Bắc (quận Liên Chiểu) mua cá biển về cho đàn gà ăn và sau đó có gà chết đã xuất hiện trên FB từ trước đó gần một tuần, Tổ công tác “đã phân công anh em lên kiểm tra”. Không biết số “anh em” này “lên kiểm tra” như thế nào mà sau đó ông Nguyễn Hoài Nam cũng thông tin với báo chí là ở hộ bà Hòa chỉ có 01 con gà bị chết!

Cũng liên quan đến Tổ công tác an toàn thực phẩm TP Đà Nẵng, đây là đơn vị xâu đầu mối các cơ quan hữu quan để giúp việc cho Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng trong lĩnh vực vệ sinh an toàn thực phẩm. Vì lẽ đó, họ phải nắm rõ chức năng của từng đơn vị để có sự phân công nhiệm vụ rõ ràng, chính xác.

Tuy nhiên ngay từ đầu, Tổ công tác này lại giao cho Chánh Thanh tra Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Đà Nẵng kiểm tra vụ việc và hẹn chiều 16/5 sẽ có thông tin chính thức. Chiều 16/5, Thanh tra Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Đà Nẵng có báo cáo cho Tổ công tác an toàn thực phẩm, nhưng kết quả do Chi cục này kiểm tra không được công bố, dù trước đó ông Nguyễn Hoài Nam đã khẳng định với Infonet: “Chúng tôi sẽ thông báo lại cho báo chí một cách rõ ràng. Chết bao nhiêu con thì phản ảnh là chết bấy nhiêu con. Chết vì nguyên nhân gì thì cũng sẽ nói rõ chứ không có chuyện mập mờ được!”.

Do lẽ, đến chiều 16/5, Tổ công tác mới “phát hiện” ra Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm là thuộc Sở Y tế, trong khi gà chết lại thuộc lĩnh vực chăn nuôi, trồng trọt nên mới vội vã yêu cầu một đơn vị đúng chuyên môn là Chi cục Chăn nuôi và Thú y (Sở NN-PTNT Đà Nẵng) vào cuộc. Đến lúc đó thì đã muộn, gà chết đã bị tiêu hủy hết, không thể lấy mẫu để xét nghiệm tìm nguyên nhân!

Và những phát ngôn thiếu căn cứ của chính quyền địa phương

Và mặc dù cho đến nay Chi cục Chăn nuôi và Thú y Đà Nẵng vẫn chưa thể xác định cụ thể, chính xác nguyên nhân 07 cá thể gà đã chết nhưng trước đó lại xuất hiện một số phát ngôn từ các cấp chính quyền địa phương về lý do gà chết. Trả lời VnExpress, ông Trương Việt, Chủ tịch UBND phường Hòa Hiệp Bắc nói: "Chúng tôi đã xuống xác minh, thấy gà ăn quá no nên chết, nhưng người dân lại phao tin là do ăn cá biển. Thú y cũng lên kiểm tra rồi, nguyên nhân không phải do ăn cá. Do số lượng gà chết ít nên chúng tôi không lấy mẫu kiểm tra”!

Không rõ Chủ tịch UBND quận Liên Chiểu, ông Đàm Quang Hưng đã kiểm tra vụ việc sau khi tiếp nhận thông tin từ Infonet trưa 16/5 như thế nào nhưng đến chiều cùng ngày thì ông cũng trả lời Infonet rằng: “Tôi có kiểm tra chỗ phường Hòa Hiệp Bắc thì anh em cho biết lâu nay bà Hòa chỉ nuôi gà bằng bột, rau lang..., nay thấy cá rẻ nên bà mua về cho gà ăn, nhưng lai để nguyên cả con cá nên gà ăn vô bị nghẹn, bị bội thực mà chết!”.

Và mặc dù xác nhận nguyên nhân “gà chết do nghẹn, do bội thực” chưa hề được một cơ quan chức năng nào kết luận nhưng ông Đàm Quang Hưng vẫn tiếp tục khẳng định: “Thực tế là do con gà ăn vô bị nghẹn, giống như mình bị sặc vậy thôi, chứ không phải do ăn cá biển mà gà chết!”.

Những cách xử lý rất bất cập và những phát ngôn đầy cảm tính, phỏng đoán, thiếu căn cứ như nêu trên không chỉ cho thấy những lỗ hổng trách nhiệm ở một số cơ quan, đơn vị hữu trách mà còn khiến một vụ việc tưởng chừng đơn giản lại trở nên ồn ào trong dư luận suốt mấy ngày qua, thậm chí trở thành đề tài cho một số người đem ra giễu cợt, làm ảnh hưởng đến uy tín, hình ảnh của TP Đà Nẵng.

Đúng như bạn đọc có nick name Bùi Việt Hà đã nhận xét qua vụ việc này: “Một việc nhỏ nhưng làm không đến nơi đến chốn, để lại hậu quả rất lớn!”.