Có thể mù mắt vì kiến ba khoang

Kiến ba khoang và tổn thương ở mắt do kiến gây nên.

Theo các nhà khoa học Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng TƯ, kiến ba khoang đã có ở Việt Nam cách đây nhiều năm, thường sống ở các khu chung cư cao tầng: Hà Nội, Hải Phòng, Cần Thơ, thành phố Hồ Chí Minh… nơi gần với cánh đồng lúa. Mùa thu mật độ kiến nhiều hơn so với các tháng khác.

Độc tố trong kiến làm da tổn thương nổi bọng nước, rát rất khó chịu, khi vỡ sẽ lây lan rộng. Trong kiến có độc tố pedirine khi chạm vào da sẽ cộng sinh dính vào và gây tổn thương cho da. Trẻ em đi chơi tối, người làm việc dưới ánh đèn hay bị kiến rơi vào cổ, mặt, thân mình... gây tổn thương da. Đặc biệt đập, chà, gí kiến làm chất pedirine dính vào da và gây tổn thương lan rộng. Loài kiến này rất khó diệt bằng những loại thuốc xịt côn trùng thông thường, mà phải mua thuốc diệt côn trùng ở viện vệ sinh dịch tễ mới xử lý hiệu quả.

Theo BS Nguyễn Thành, Phòng khám, BV Da liễu TƯ, những bệnh nhân tới khám do độc tố kiến ba khoang nhẹ thì ngứa rát, nặng hơn thì sưng, phồng rộp, nhiễm trùng, điều trị hàng tuần mới khỏi. Đã có bệnh nhân bị độc tố dính vào mắt, gây bỏng mắt khiến bị mù tạm thời.

Theo BS Nguyễn Thành, độc tố pederin của kiến ba khoang có trong thân kiến. Do đó, nếu thấy kiến bò trên da người thì chớ đập giết chúng để hạn chế chất độc lan rộng. Bàn tay lỡ đập chết kiến ba khoang cần rửa sạch bằng xà phòng càng nhanh càng tốt để tránh độc tố kiến dính vào.

Theo ThS. BS Hoàng Văn Hội (Trung tâm Phòng chống sốt rét - ký sinh trùng - côn trùng Thừa Thiên Huế) – tỉnh đầu tiên phát hiện và ráo riết nghiên cứu, chữa trị, phòng ngừa kiến ba khoang, thì pederin có độc tính cao gấp 12-15 lần nọc rắn hổ mang. Tuy nhiên, độc tố này từ kiến ba khoang không gây chết người vì lượng tiếp xúc nhỏ và ngoài da.

“Nguy hiểm là nó có vi khuẩn cộng sinh, chạm vào da người sẽ tiết ra chất gây kích ứng da, nhất là người có cơ địa dị ứng với côn trùng. Nếu người không có cơ địa dị ứng thì 2 -3 giờ sau là khỏi. Nếu người có cơ địa dị ứng thì 12 tiếng sau khi bị đốt mới phồng rộp lên”, BS Hội nói.

BS Nguyễn Thành lưu ý người dân là khi da bị tổn thương tấy đỏ, lan rộng phải đi khám, không nên tự ý mua thuốc điều trị, bởi trong các loại thuốc bôi ngoài da có chứa corticoid, chất giải độc tố… nên cần có bác sĩ chỉ định mới được dùng. Điều trị đúng thì 1 tuần là khỏi, nhưng chữa trị muộn có thể để lại sẹo.

Ở các khu nhà có quá nhiều kiến nên phun thuốc trừ diệt côn trùng trên tường từ 2m trở xuống cả trong và ngoài nhà. Cách này tốn kém và phải pha đúng tỉ lệ 7ml thuốc/8lít nước, mùi thuốc rất khó chịu và buộc gia chủ phải “sơ tán” ít ngày, vì vậy nên cân nhắc khi sử dụng. Đơn giản hơn là các căn hộ ở chung cư cao tầng, khu đô thị có thể dùng lưới chống kiến 3 khoang, muỗi, côn trùng.

Mùa côn trùng phát triển (các tháng 3, 4, 5 và các tháng 8, 9, 10 hàng năm) nên hạn chế bật đèn neon, đèn có ánh sáng xanh. Có thể bật đèn ban công để hút côn trùng chỗ đó, giảm bớt mật độ bay vào nhà. Nếu kiến ba khoang đậu trên người trẻ thì thổi nhẹ cho nó bay đi chứ không gí chết, hoặc chà mạnh. Ngoài đường nên tránh đứng dưới bóng đèn sáng. Trong nhà nên thắp đèn có ánh sáng vàng, đỏ. Cứ 4 - 6 tháng xịt thuốc diệt côn trùng, kiến, muỗi, gián một lần.

Nơi có kiến nên thường xuyên quét dọn nhà cửa, giũ chăn màn, giường chiếu trước khi nằm, nhất là với trẻ em. Quần áo phơi phóng xong trước khi cất hay mặc cần giũ mạnh để loại bỏ kiến bám. Nếu cho trẻ đi chơi thì tránh chỗ đèn sáng