Chuyện về 'ốc đảo an toàn' duy nhất gần tâm chấn động đất Thổ Nhĩ Kỳ

Tính đến hiện tại, trận động đất mạnh 7,8 độ Richter cùng hàng chục dư chấn hôm 6/2 đã cướp đi sinh mạng của ít nhất 44.000 người, khiến hơn 108.000 nạn nhân bị thương cũng như tàn phá nghiêm trọng các công trình xây dựng và cơ sở hạ tầng tại Hatay cùng 10 tỉnh khác ở miền nam Thổ Nhĩ Kỳ.

Tuy nhiên, các cư dân và quan chức địa phương cho biết, Erzin, nơi chỉ cách tâm chấn động đất – thành phố Kahramanmaras khoảng 112km, không ghi nhận bất kỳ trường hợp tử vong hay tòa nhà bị đổ sập nào. Trong khi, ở các thành phố xa tâm chấn hơn hoặc lân cận như Osmaniye, vô số tòa nhà và công trình xây dựng bị san phẳng, số trường hợp thương vong tiếp tục tăng và những cư dân sống sót vẫn đang vật lộn chờ nhận cứu trợ giữa đống đổ nát. 

Theo hãng tin NBC, một số nạn nhân động đất đã quyết định rời khỏi nơi cư trú để tới Erzin lánh nạn. Emre Tibikoglu, 39 tuổi, người đã làm việc cho chính quyền Erzin được 6 năm ước tính, khoảng 20.000 người từ nơi khác đã đến đây kể từ khi xảy ra thiên tai, làm tăng khoảng 50% dân số của thành phố.

Nhiều người tin, các ngọn núi và quả đồi bao quanh đã giúp bảo vệ Erzin. Song, thực tế, thành phố vẫn ghi nhận những dấu hiệu của động đất, với một số ngọn tháp giáo đường bị hư hại và các mảnh vỡ nằm rải rác trên sàn của vài bến xe buýt đã bị phong tỏa. Tuy nhiên, các đường phố nơi đây gần như vẫn nguyên vẹn và cuộc sống của người dân Erzin tiếp diễn bình thường.

Anh Tibikoglu cho rằng, việc thành phố trở thành ốc đảo an toàn trong thảm họa vừa qua là nhờ sự kiên quyết của vị thị trưởng hiện tại và những người tiền nhiệm khi họ không cho phép xây dựng những tòa nhà không đáp ứng tiêu chuẩn ở khu vực hay gặp động đất.

Tibikoglu kể, bất cứ khi nào các quan chức phát hiện có công trình xây dựng trái phép hoặc không đạt chuẩn, họ sẽ cho dỡ bỏ chúng. Theo anh, một số cư dân trong các tòa nhà đó đã vô cùng tức giận nhưng không thể lay chuyển được quyết tâm của chính quyền.

Tibikoglu nói anh không biết tại sao các chính quyền địa phương khác không làm điều tương tự. Anh nghi ngờ có thể tồn tại mối liên hệ nào đó giữa các chính trị gia địa phương và các nhà thầu. 

Các kỹ sư ở Thổ Nhĩ Kỳ suốt nhiều năm qua đã bày tỏ lo ngại về những tòa nhà được xây dựng kém chất lượng, trong bối cảnh đất nước dễ chịu tác động của những trận động đất lớn. Mối lo ngại tăng lên sau khi một điều luật được thông qua năm 2018 cho phép các công trình xây dựng bất hợp pháp tồn tại, miễn là chủ sở hữu nộp phạt theo quy định cho nhà nước.

Trước sức ép của phe đối lập và sự phẫn nộ của người dân, chính phủ của Tổng thống Recep Tayyip Erdogan mới đây tuyên bố sẽ điều tra kỹ lưỡng và ra lệnh bắt giam hơn 100 người liên quan đến những tòa nhà bị đổ sập trong thảm họa động đất. Anh Tibikoglu bày tỏ mong muốn chính phủ ban hành các quy định nghiêm ngặt hơn để hạn chế thảm kịch quy mô lớn như vừa qua tái diễn.

Tuấn Anh