Công trình đá 7.000 năm tuổi hé lộ về tục thờ gia súc

Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy những cấu trúc đá hình chữ nhật có niên đại hơn 7.000 năm, trải dài rải rác khắp Tây Bắc Ả Rập, có thể là một phần của tục thờ gia súc thời tiền sử.

Hơn 1.000 cấu trúc bí ẩn, được gọi là 'mustatils', tiếng Ả Rập có nghĩa là "hình chữ nhật", có hình dạng dài khác nhau.

Melissa Kennedy, trợ lý giám đốc dự án khảo cổ học ở Ả Rập Xê-út cho biết: "Các dãy đá ở phía tây bắc Ả rập Xê út đại diện cho cảnh quan nghi lễ quy mô lớn, hoành tráng đầu tiên ở bất kỳ đâu trên thế giới, có trước Stonehenge hơn 2.500 năm".

Các nhà nghiên cứu viết trong một báo cáo kết quả rằng những cấu trúc này có thể là công trình nghi lễ có từ cuối thiên niên kỷ thứ sáu trước Công nguyên. Các cuộc khai quật gần đây cho thấy bằng chứng sớm nhất về tục thờ gia súc ở Ả Rập.

Những di tích này có kiến ​​trúc phức tạp hơn so với dự kiến ​​trước đây. Công trình bao gồm các phòng, lối vào và các bệ chỉnh hướng là phiến đá thẳng đứng.

Một số cấu trúc đá đã bị cướp phá hoặc bị hư hại. Tuy nhiên, vào năm 2019, nhóm nghiên cứu đã có thể khai quật một khu cấu trúc đá vẫn còn khá nguyên vẹn.

Công trình đá 7.000 năm tuổi hé lộ về tục thờ gia súc

Bên trong chứa một số lượng lớn xương và sừng gia súc cũng như hài cốt của cừu, dê và linh dương. Họ phát hiện những bộ hài cốt này ở trung tâm một căn phòng xây dựng bằng những bức tường đá. Nhóm nghiên cứu tin rằng chúng là "lễ vật" từ những người tham gia nghi lễ dành riêng cho những vị thần hoặc các lực lượng siêu nhiên liên quan đến gia súc.

Kiến trúc của công trình cho thấy việc sử dụng liên quan đến hình ảnh đám rước. Lối vào hẹp cho thấy tất cả cùng vào bên trong theo một đường duy nhất.

Các nhà khảo cổ học cũng tìm thấy tác phẩm nghệ thuật trên đá trong khu vực, đó là những hình vẽ khung cảnh về chăn gia súc và săn bắn.

Vì kích thước công trình lớn và nổi bật trong toàn bộ khu vực, với những bức tường không cao quá 0,5 mét, nên thường là nơi tổ chức nghi lễ, không phải là chuồng nuôi động vật.

Ngoài ra, việc phát hiện xương và sừng gia súc bên trong công trình đá đã củng cố thêm bằng chứng cho thấy môi trường trong khu vực này ẩm ướt hơn ngày nay.

Kennedy cho biết: "Trong thời kỳ này, môi trường chắc chắn ẩm ướt hơn nhiều. Chúng tôi biết được nhờ vào những dữ liệu cổ sinh vật học thu thập từ khắp bán đảo Ả Rập. Gia súc cần rất nhiều nước mới có thể tồn tại. Việc tìm thấy những chiếc sừng gia súc được bảo quản tốt giúp chúng tôi hiểu rõ hơn về thời kỳ đồ đá mới muộn ở khu vực này".

Cấu trúc đá vẫn chứa nhiều bí ẩn chưa được giải đáp với giới nghiên cứu khảo cổ. Ví dụ như tại sao một số khối đá xây dựng trên sườn núi lửa?

Hugh Thomas, giám đốc dự án cho biết: "Chúng tôi không chắc tại sao những khối đá được xây dựng trên núi lửa. Có thể, đó là cách để người xưa dùng làm điểm đánh dấu cảnh quan, đánh dấu lãnh thổ biểu thị các khu vực chăn thả gia súc cho các nhóm cụ thể. Điều thực sự thú vị là một số điểm có thể nhìn thấy rất rõ, nhưng một số khác gần như bị che khuất. Việc này rất bất thường vì không có sự nhất quán trong vị trí".

Nhóm nghiên cứu có kế hoạch tiến hành nhiều cuộc khai quật hơn trong tương lai và nghiên cứu các cấu trúc bằng hệ thống thông tin địa lý GIS.

Hoàng Dung (lược dịch)