Các tay súng Hamas đang ở đâu?

Giới quan sát ghi nhận đã có giao tranh giữa Phong trào vũ trang Hồi giáo Hamas và quân đội Israel trong khu vực. Bên cạnh những trường hợp dân thường thiệt mạng được ghi chép rõ ràng, còn có cả thương vong của các tay súng Hamas và binh lính thuộc Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) kể từ khi xung đột bùng phát ngày 7/10.

IDF thống kê, hàng trăm thành viên Hamas đã mất mạng trong các cuộc đụng độ ở Dải Gaza. Quân đội Do Thái tuyên bố đã phá vỡ 10 trong số 24 tiểu đoàn của nhóm vũ trang này.

Tuy nhiên, tất cả dường như không chắc chắn và các hãng thông tấn quốc tế không thể xác minh độc lập các dữ liệu trên. Thực tế, một điều dễ nhận thấy là, các tay súng Hamas gần như không lộ diện công khai đối đầu IDF ở Gaza.

Theo tờ The Telegraph, giống như nhiều tổ chức vũ trang nổi dậy khác, số lượng tay súng trong một tiểu đoàn của Hamas khó có thể chỉ ở mức vài trăm người như trong các đơn vị ngang cấp thuộc quân đội Israel hay phương Tây.

IDF đánh giá, trước ngày 7/10, nhóm vũ trang này có khoảng 30.000 tay súng, chia thành 5 lữ đoàn và 140 đại đội ở Dải Gaza. Mỗi lữ đoàn đều được trang bị rocket, tên lửa chống tăng, các đội bắn tỉa và kỹ thuật.

Tuy nhiên, khi IDF xúc tiến chiến dịch tấn công trên bộ vào Gaza, phía Hamas hầu như không có hành động quân sự trực tiếp, rõ thấy nào nhằm cản bước binh lính Do Thái. Giới quan sát tin, một phần nguyên nhân có thể do xung đột ở Gaza không giống các chiến dịch chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng ở Mosul và lực lượng phản kháng ở Fallujah, Iraq. Đây là hai ví dụ gần đây về giao tranh trong đô thị giữa quân đội nhà nước và các lực lượng không chính quy.

Đặc biệt, cho đến nay vẫn chưa xuất hiện những kẻ đánh bom liều chết hoặc đánh bom xe tải, một trong những yếu tố khiến các vụ đụng độ trở nên khó khăn hơn nhiều. 

Theo một số chuyên gia quân sự, nhiều khả năng, các tay súng Hamas đang ẩn mình chờ đợi thời cơ giống như lực lượng Taliban ở Afghanistan. Các thành viên Taliban đã chọn công cụ làm nông nghiệp thay vì vũ khí, khi bị áp đảo về số lượng.

Nhiều tay súng Hamas có thể đã lẩn trốn trong mê cung đường hầm trải dài hàng trăm cây số phía dưới Dải Gaza. Hệ thống này giúp họ rút lui khi cần thiết để đối phó với sự tiến công của binh lính Do Thái, những người đã được lệnh không bước vào các đường hầm.

Được tin là nơi đặt nhiều hầm trú ẩn và trung tâm chỉ huy, mê cung đường hầm giống mạng nhện ở Gaza cho phép Hamas cất trữ vũ khí, thực phẩm, nước và nhiên liệu. Quân Israel đang cố gắng phá hủy các đường hầm theo từng phần bằng các thiết bị robot và chất nổ. Song, rất khó có thể xác định được vị trí và triệt tiêu toàn bộ mạng lưới này.

Một khả năng khác là, các tay súng Hamas đã sử dụng mạng lưới đường hầm để di chuyển về phía nam Dải Gaza cùng hàng trăm nghìn dân thường đang sơ tán để tránh các cuộc oanh tạc không ngừng nghỉ của IDF ở phía bắc vùng đất này.

Trên mặt đất, các báo cáo ám chỉ, Israel đã cố gắng lập danh sách những người sơ tán nhằm loại bỏ bất kỳ tay súng Hamas nào có thể đang âm mưu trà trộn vào đoàn người Palestine di tản.

Tuy nhiên, IDF không có khả năng truy lùng và thẩm vấn mọi nam giới ở độ tuổi chiến đấu. Họ có thể tìm thấy các kho vũ khí, trung tâm chỉ huy, hầm trú ẩn, các đường hầm và thiết bị liên lạc, nhưng cũng có thể sẽ đi lướt qua các tay súng Hamas đang đi cùng dân thường tới nơi sơ tán mà không hay biết.

Israel có thể hy vọng chặn bắt được thông tin liên lạc giữa các thủ lĩnh Hamas và các tay súng cấp dưới. Điều này có thể giúp họ bắt giữ hoặc tiêu diệt các chỉ huy và những nhân vật quan trọng khác về mặt chiến lược, đồng thời làm suy giảm khả năng điều phối các hoạt động của nhóm.

Tuy nhiên, chiến lược như vậy sẽ là công việc khó khăn lâu dài và khó có thể mang lại kết quả như quân đội và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cần để trấn an một xã hội đang sợ hãi và giận dữ.

Trong khi đó, trước sự kháng cự hạn chế của đối phương, binh lính Israel tiếp tục tiến sâu vào phía bắc Dải Gaza. Bất chấp cảnh báo về một chiến dịch tấn công kéo dài và đẫm máu, IDF đã giành quyền kiểm soát các sở cảnh sát, tòa nhà lập pháp và một số bệnh viện trong thế gọng kìm siết chặt trung tâm thành phố Gaza.

Tại bệnh viện Al Shifa, một trong những mục tiêu thâu tóm chính của Tel Aviv, IDF tuyên bố đã tìm thấy nhiều vũ khí. Nhưng có rất ít bằng chứng cho thấy khu phức hợp này quy tụ đủ số lượng tay súng Hamas để tạo thành một trụ sở chính.

Trong cuộc xung đột ở Gaza, Hamas có thể chọn ẩn náu, mất lãnh thổ và trang thiết bị dù cần nhiều năm để khôi phục, nhằm đảm bảo điều quan trọng nhất là không mất các tay súng chiến đấu. Nếu vậy, Israel khó có thể duy trì đủ lực lượng hoặc thời gian để chờ các thành viên Hamas lộ diện hoặc săn lùng họ.