Bị đái tháo đường ăn uống như nào?
Ảnh minh họa. Nguồn Internet |
Đái tháo đường một căn bệnh đang gia tăng với cấp số nhân. Trong khi đó, bệnh nhân đa số đều bị các biến chứng do đái tháo đường như suy thận, đột quy, mù mắt… Các chuyên gia cho rằng chìa khóa trong điều trị đái tháo đường là chế độ ăn.
Theo thống kê, đái tháo đường là một trong những bệnh không lây nhiễm phổ biến trên toàn cầu. Trên toàn thế giới có 415 triệu người lớn (độ tuổi 20-79) tương đương 1 trong 11 người lớn đang sống với bệnh đái tháo đường trong năm 2015. Dự đoán vào năm 2040, con số này sẽ tăng tới khoảng 642 triệu người, hay nói cách khác 1 người trong 10 người lớn sẽ có bệnh đái tháo đường .
Tại Việt Nam, vào năm 2015 đã có 3,5 triệu người mắc bệnh báo cáo của Hiệp hội đái tháo đường thế giới IDF Diabetes Atlas, và con số này được dự báo sẽ tăng lên 6,1 triệu vào năm 2040. Theo kết quả điều tra năm 2015 của Bộ Y tế, 68,9% người tăng đường huyết chưa được phát hiện. Chỉ có 28,9% người bệnh ĐTĐ được quản lý tại cơ sở y tế . Đây thực sự là khoảng trống lớn về sự chênh lệch giữa nhu cầu và cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe.
Bác sĩ Đinh Thi Kim Liên – nguyên Giám đốc trung tâm dinh dưỡng lâm sàng, Bệnh viện Bạch Mai cho biết chế độ dinh dưỡng là vấn đề quan trọng nhất trong điều trị bệnh đái tháo đường với mục đích đảm bảo cung cấp đủ, cân bằng cả về số lượng và chất lượng các thành phần dinh dưỡng để có thể vừa điều chỉnh được đường huyết, duy trì cân nặng theo mong muốn, vừa đảm bảo cho người bệnh có đủ sức khỏe để hoạt động và công tác phù hợp.
Nguyên tắc dinh dưỡng cho người bệnh đái tháo đường
-Đủ nhu cầu năng lượng.
-Đủ hàm lượng đạm, béo, bột đường, vitamin, muối khoáng với tỷ lệ hợp lý.
-Không làm tăng đường máu sau bữa ăn và hạ đường máu lúc xa bữa ăn.
-Hạn chế được các rối loạn chuyển hóa.
-Duy trì cân nặng ở mức hợp lý và các hoạt động thể lực hàng ngày.
-Phù hợp với tập quán ăn uống của địa phương.
-Đơn giản, tiện lợi và không quá đắt tiền.
Bác sĩ Liên khuyến nghị việc chế biến thực phẩm cho bệnh nhân đái tháo đường đó là nên ăn món luộc, hấp. Hạn chế các món chiên rán. Các loại khoai củ: không nên chế biến dưới dạng nướng vì có chỉ số đường huyết cao. Nên ăn quả chín cả múi, miếng để có chất xơ, hạn chế dùng các sản phẩm ép hoặc xay sinh tố.
Ngoài ra, có chế độ luyện tập. Người bệnh đái tháo đường cần vận động thể lực tăng sức chịu đựng cho tim và giúp kiểm soát đường huyết tốt hơn vì khi cơ vân hoạt động sẽ tiêu thụ bớt lượng đường do ăn vào.
Tăng cường hoạt động thể lực đều đặn, ít nhất 30 phút/ngày, hầu hết các ngày trong tuần như đi bộ, đạp xe, bơi lội…
Lựa chọn các bài tập phù hợp với tình trạng sức khỏe, nếu đã có biến chứng của ĐTĐ như biến chứng mắt, não, thận, tim mạch, cần hạn chế các động tác thể dục cường độ cao như tennis, thể hình…
Cần kiểm tra đường huyết trước và sau khi tập để có thể điều chỉnh thuốc hoặc chế độ ăn khi cần thiết.
Thực đơn mẫu
Năng lượng: 1600Kcal/ngày (Glucid: 55 - 60%), cho người có cân nặng chuẩn 50-55kg.
Tổng thực phẩm trong ngày:
-Ngũ cốc: Gạo tẻ 180g (= 1 miệng + 2 nửa bát con cơm); bánh phở 160g
-Thịt, cá: thịt nạc 100g; trứng gà 1 quả; đậu phụ 1 bìa
-Sữa: 1 cốc 250ml (nên dùng sữa không đường)
-Quả chín (ít ngọt): 150 – 200g
-Rau: 500 – 600g
-Dầu ăn: 20 – 25ml
-Muối: dưới 6g/ ngày