Ăn Tết 'như vua', nhiều người phải cõng vào viện vì gút
Anh Trần Văn D, 37 tuổi, ngụ tại Bình Chánh, TP. Hồ Chí Minh, được người nhà cõng vào phòng khám vì sưng đau ngón chân cái và khớp cổ chân
Thói quen thả phanh ngày Tết
Anh D kể, Tết vừa rồi anh ăn Tết như mọi năm và hầu như ngày nào cũng có nhậu và uống nhiều rượu bia. Đến sáng sớm ngày Mùng 5 Tết, tự nhiên anh thấy đau, sưng ngón chân cái bên phải, sau đó hai ngày thì sưng đau thêm ngón chân cái và cổ chân bên trái; khớp đau dữ dội, anh không thể tự đi lại được. Khi khám bệnh, anh D thậm chí không dám để tay bác sĩ chạm vào khớp vị sợ đau. Khai thác bệnh sử thì anh D cho biết, khoảng một năm trước anh D đã có đợt đau sưng khớp tương tự. Anh D điều trị sau một tuần thì hết triệu chứng, nghĩ là đã hết bệnh nên sau đó không điều trị gì.
PGS.TS.BS. Nguyễn Đình Khoa - Trưởng khoa Nội Cơ Xương Khớp, Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết thực tế hàng năm, sau mỗi kỳ nghỉ Tết dài, các bác sĩ thường tiếp nhận khá nhiều bệnh nhân gút đến khám tại phòng khám hoặc phải nhập viện điều trị. Trong đó có những bệnh nhân bị bệnh lần đầu, nhưng không ít bệnh nhân đã có bệnh gút từ trước và bị đợt cấp tái diễn trong hoặc ngay sau kỳ nghỉ Tết.
Theo BS Khoa, gút là một bệnh do rối loạn chuyển hóa chất purine trong cơ thể, dẫn đến lắng đọng các tinh thể muối urate ở khớp và một số cơ quan khác, gây ra những đợt sưng đau khớp tái diễn. Những cơn viêm khớp gút ban đầu hay gặp ở ngón chân cái, cổ chân, hay khớp gối thường rất khủng khiếp, gây đau đớn chẳng khác nào bị dao đâm chọc vào khớp và nhiều khi đến thật bất ngờ, thậm chí ngay trong hoặc sau một bữa tiệc thịnh soạn hay đang trong một giấc ngủ ngon về ban đêm.
Ảnh bệnh nhân bị gút nặng lên sau Tết. |
Nếu không được chữa trị một cách hợp lý, những cơn viêm khớp này có xu hướng tái đi, tái lại và thường sẽ tiến triển đến viêm đa khớp mạn tính, nổi các nốt cục (được gọi là tophi) ở nhiều nơi và có thể gây sỏi thận, suy thận và những biến chứng khác. Mặc dù bệnh hay gặp nhất ở nam giới, tuổi trung niên trở lên; song nam giới trẻ tuổi và phụ nữ (thường ở độ tuổi sau mãn kinh) cũng có thể bị bệnh.
Khi bị gút, người bệnh cần có chế độ điều trị hợp lý, kết hợp giữa việc thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt và sử dụng một số thuốc đặc trị bệnh Gút một cách thường xuyên và lâu dài, ngay cả khi không có triệu chứng gì.
Ngày Tết nhiều người thường quên thuốc và ngưng thuốc đột ngột cộng với lối sống ăn nhiều, uống nhiều vào ngày Tết làm cho bệnh bùng phát.
Có rất nhiều bệnh nhân vì đau quá mà mất cả Tết chỉ vì những ngày xuân về nghĩ rằng cả năm có ngày Tết nên “thả phanh”, “xả láng” một chút với gia đình, bạn bè cho vui vẻ. Những bữa cỗ Tết thịnh soạn, mâm cỗ như vua, chứa quá nhiều chất đạm, cộng với việc uống rượu bia triền miên trong những ngày Tết sẽ làm gia tăng đột ngột nồng độ axit uric trong máu và là điều kiện tốt để “con quỉ” gút xuất hiện, thậm chí ngay cả khi bạn đang dùng các thuốc điều trị bệnh.
Phòng gút tái phát
BS Khoa cho rằng với người bị gút thì ngày Tết vẫn phải giữ thói quen ăn uống như bình thường và cố gắng hạn chế (tránh ăn nhiều) các thực phẩm quá giàu chất đạm như các loại thịt đỏ (thịt bò, cừu, dê, thịt thú rừng, …), các loài hải sản nhuyễn thể (tôm, cua, sò, một số loại cá như cá trích, cá đối, cá mòi …), nấm, đậu, rau mầm; nên tránh tuyệt đối việc ăn các thực phẩm là phủ tạng động vật như lòng heo, tiết canh, hột gà lộn, hột vịt lộn; hạn chế tối đa việc uống rượu bia và các loại đồ uống ngọt như nước siro, nước ngọt có gas.
Người bệnh có thể uống chút rượu vang để chúc mừng năm mới với mọi người nhưng không được bia rượu thả phanh.
Trong bữa ăn, người bị gút cần duy trì tăng cường ăn rau xanh và các loại trái cây tươi, đặc biệt là các loại rau quả giàu vitamin C và có thể uống sữa, ăn sữa chua bình thường; đồng thời tiếp tục duy trì kiểm soát bữa ăn của mình một cách hợp lý để không bị tăng cân sau mấy ngày Tết nếu bạn đang bị thừa cân.
Khi bị cơn đau gút hành hạ, người bệnh nên ngừng việc ăn uống thái quá mà nên có các biện pháp hạn chế cơn đau cấp tính như tiếp tục dùng các thuốc điều trị gút đã được bác sĩ chuyên khoa kê trước đó nếu lâu nay vẫn đang dùng.
Trong trường hợp chưa có thuốc gì mà khớp đau nhiều và chưa thể đi bệnh viện, có thể mua dùng tạm một loại thuốc kháng viêm không chứa steroid loại bán không cần kê toa với liều khuyến cáo ghi trên nhãn thuốc, tất nhiên nếu không có vấn đề gì đặc biệt về dạ dày, bệnh thận, hay bệnh tim mạch. Tốt nhất, việc dùng bất kỳ thuốc gì cũng nên theo hướng dẫn của bác sĩ.
Dùng đá lạnh đã được bọc trong khăn vải chườm nhẹ hoặc đắp lên quanh khớp bị sưng đau khoảng 20-30 phút mỗi lần, vài lần mỗi ngày khi khớp vẫn còn đang sưng đau tấy đỏ nhiều. Người bệnh nên uống nhiều nước, kiêng tuyệt đối rượu bia và tuân thủ chế độ ăn uống.
K.Chi