Ứng dụng đề tài nghiên cứu sử dụng tế bào gốc điều trị cho bệnh nhân COPD

Năm 2016, BV Bạch Mai thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học cấp Nhà nước “Nghiên cứu sử dụng tế bào gốc tự thân từ mô mỡ và tủy xương trong điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính”.

Bác sỹ Nguyễn Thanh Thủy - Trung tâm Hô hấp, Bệnh viện Bạch Mai kiểm tra phim chụp phổi cho bệnh nhân Trần Đăng Khoa trước khi xuất viện

Mỗi năm mấy lần bị phổi tắc nghẽn cấp

Nhờ sử dụng liệu pháp tế bào gốc để điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, sức khỏe của bác Khoa đã được cải thiện rõ rệt.

Thay vì chỉ đi bộ hơn 100m đã bị khó thở không thể tiếp tục thì nay bác đã đi bộ được quãng đường dài hơn, leo cầu thang với tầng cao hơn mà không xuất hiện khó thở hoặc xuất hiện khó thở với mức độ nhẹ.

Bác sỹ Nguyễn Thanh Thủy - Trung tâm Hô hấp, Bệnh viện Bạch Mai cho biết: Bệnh nhân Trần Đăng Khoa (70 tuổi, Phú Xuyên, Hà Nội) là một trong những bệnh nhân được truyền tế bào gốc (TBG) tự thân từ mô mỡ lần 1 vào tháng 5/2020 và tháng 12/2020 bác vừa được thực hiện truyền tế bào gốc lần 2.

Bệnh nhân được chẩn đoán mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (BPTNMT) từ 5 năm trước và theo dõi điều trị tại BVĐK Hà Đông. Đến năm 2019, bệnh nhân được theo dõi tại Phòng Quản lý BPTNMT của Bệnh viện Bạch Mai.

Bác Khoa được chẩn đoán BPTNMT giai đoạn nặng, ở giai đoạn 3, nhóm D theo phân loại của GOLD.

Theo đó, chỉ cần leo cầu thang hoặc đi bộ từ 100-200m thì bệnh nhân đã xuất hiện cơn khó thở.

Đáng ngại, trong một năm, bệnh nhân xuất hiện nhiều đợt cấp, có lần phải nằm viện để điều trị. Chỉ số FEV1 của bệnh nhân dưới 50%, tức là mức độ thông khí tắc nghẽn ở mức độ nặng và bệnh nhân có chỉ định để điều trị bằng liệu pháp tế bào gốc.

Leo cầu thang, đi bộ dài hơn mà không khó thở

Chuẩn bị xuất viện sau khi truyền TBG lần 2, bệnh nhân cho biết sau truyền TBG lần 1 đến nay đã được 6 tháng, tình trạng sức khỏe của tôi cải thiện rõ rệt, đặc biệt là khả năng gắng sức.

“Tôi đã đi bộ được quãng đường dài hơn, leo được cầu thang với tầng cao hơn mà không xuất hiện khó thở hoặc xuất hiện khó thở với mức độ nhẹ.

Và trong 6 tháng vừa rồi tôi không hề xuất hiện một đợt cấp nào liên quan đến bội nhiễm. Khi xuất hiện các cơn khó thở, tôi đã tự kiểm soát được theo hướng dẫn của bác sĩ mà không phải vào viện để điều trị. Đặc biệt, sau lần truyền TBG lần 2 vừa qua, sức khỏe của tôi ổn định và cải thiện rõ rệt”, bệnh nhân Khoa bày tỏ.

Chia sẻ thêm về phương pháp điều trị mới này, Bác sĩ Nguyễn Thanh Thủy cho biết: Tế bào gốc, trong đó có TBG trung mô (mesenchymal stem cell) là những tế bào gốc đa năng có khả năng biệt hóa thành các tế bào có chức năng riêng biệt. TBG trung mô được thu nhận từ tủy xương, mô mỡ, cuống rốn, máu ngoại vi…

Qua các nghiên cứu cho thấy TBG trung mô còn có khả năng di chuyển đến vùng tổn thương, có tính kháng viêm và điều hòa miễn dịch.

Vì vậy, TBG trung mô có thể tác động đến cơ chế bệnh sinh của BPTNMT và làm chậm tiến triển của bệnh cũng như cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân. Việc dùng TBG trung mô tự thân sẽ giúp loại bỏ nguy cơ liên quan đến thải ghép.

Nghiên cứu điều trị tế bào gốc cho bệnh nhân BPTNMT tại Việt Nam đang là hướng đi mới với nhiều triển vọng.

Từ tháng 10/2016, Bệnh viện Bạch Mai bắt đầu triển khai thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học cấp Nhà nước “Nghiên cứu sử dụng tế bào gốc tự thân từ mô mỡ và tủy xương trong điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính”.

Đến nay đã có 60 bệnh nhân được điều trị bằng phương pháp này và kết quả nghiên cứu bước đầu cho thấy chưa có biến cố bất lợi nào liên quan đến truyền tế bào gốc tự thân từ mô mỡ và tủy xương. Sức khỏe của các bệnh nhân đều có sự cải thiện rõ rệt và có phản hồi tích cực khi được điều trị bằng TBG.

Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) là một bệnh viêm phổi mãn tính được gây ra luồng khí bị tắc nghẽn từ phổi. Các triệu chứng bao gồm khó thở, ho, tiết chất nhầy (đờm) và thở khò khè.

Nguyên nhân gây bệnh là do tiếp xúc lâu dài với các chất khí hoặc hạt vật chất kích thích, thường là từ khói thuốc lá. Những người bị COPD có nguy cơ mắc bệnh tim, ung thư phổi và một loạt các tình trạng khác.

Mặc dù COPD là một tình trạng phổ biến chủ yếu ảnh hưởng đến người trung niên hoặc người cao tuổi hút thuốc. Tuy nhiên, có khá nhiều người không nhận ra mình bị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.

Các vấn đề về hô hấp có xu hướng trở nên tồi tệ dần theo thời gian và có thể hạn chế các hoạt động bình thường, mặc dù điều trị có thể giúp kiểm soát tình trạng này.

Nguyên nhân chính của bệnh là do hút thuốc, mặc dù tình trạng này đôi khi có thể xảy ra ở những người chưa bao giờ hút thuốc, ví dụ như những bệnh nhân mắc bệnh giãn phế quản, hen, di chứng lao phổi...)

N. Huyền