TP.HCM: Quản lý chặt chẽ kê đơn để hạn chế kháng thuốc

Các bác sĩ bệnh viện Chợ Rẫy ký cam kết chung tay phòng chống kháng thuốc

20% bệnh nhân kháng thuốc tại Bệnh viện Chợ Rẫy

Bác sĩ Phạm Thị Ngọc Thảo, Phó Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, việc sử dụng kháng sinh không thích hợp, lạm dụng kháng sinh, điều trị kháng sinh khi không mắc bệnh lý nhiễm khuẩn… đã làm gia tăng tình trạng kháng thuốc của vi khuẩn gây bệnh. 

Vấn đề kháng thuốc kháng sinh đã xuất hiện ngay từ khi kháng sinh ra đời và ngày càng trở nên trầm trọng do nhiều vi sinh vật thích nghi và trở nên kháng với nhiều loại thuốc, nhiều chủng vi khuẩn đã kháng nhiều loại kháng sinh, kể cả kháng sinh thế hệ mới. Trong khi đó, việc phát triển các kháng sinh mới đã chững lại từ hơn 30 năm nay và chỉ có một vài kháng sinh mới ra đời.

Bác sĩ Tôn Thanh Trà, Phòng quản lý chất lượng bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, Bệnh viện Chợ Rẫy là bệnh viện tuyến cuối, thường xuyên tiếp nhận những bệnh nhân nặng và đã điều trị nhiều loại kháng sinh ở các tuyến dưới. Khi đến Bệnh viện Chợ Rẫy nghĩa là bệnh nhân đã không đáp ứng được các loại kháng sinh ban đầu, vì vậy khi cấy bệnh phẩm mọc vi khuẩn cũng đồng nghĩa với việc vi khuẩn đó đề kháng với nhiều loại kháng sinh thông thường.

Tỷ lệ bệnh nhân kháng thuốc điều trị tại Bệnh viện Chợ Rẫy chiếm từ 8-20% tùy theo mức độ bệnh và các khoa lâm sàng, trong đó các bệnh nhân nặng nằm ở khoa Hồi sức có nguy cơ kháng thuốc cao hơn.

Theo bác sĩ Tôn Thanh Trà, ngoài việc bệnh viện kê đơn an toàn, hợp lý, dùng thuốc đúng chỉ định, đúng liều, đúng đường, đúng bệnh nhân thì chính người dân cũng cần phải tham gia phòng chống kháng thuốc, nhất là trong tình trạng mua bán kháng sinh dễ dàng, sử dụng bừa bãi như hiện nay, rất nhiều bệnh nhân đã bị kháng thuốc từ ở nhà trước khi được đưa vào bệnh viện.

Tại buổi phát động, các lãnh đạo, trưởng các khoa phòng, cán bộ, nhân viên bệnh viện đã ký cam kết chung tay phòng chống kháng thuốc và thực hiện các hình thức tuyên truyền khác như treo banner ở cổng bệnh viện, in các poster để tại các khoa, phòng…

Giám sát việc sử dụng kháng sinh

Mặc dù các bệnh viện tuyến cuối còn nhiều khó khăn khi tình trạng quá tải thường xuyên xảy ra, nhất là ở các khoa lâm sàng, phẫu thuật gây mê hồi sức, công tác kiểm soát nhiễm khuẩn gặp nhiều khó khăn nhưng các bệnh viện cũng đang đẩy mạnh giám sát việc sử dụng kháng sinh hợp lý của các bác sĩ trong hoạt động kê đơn và chỉ định điều trị.

Bệnh viện Nhi Đồng 1 đã phổ biến kế hoạch hành động và thực hiện ký cam kết phòng, chống kháng thuốc đối với toàn thể nhân viên bệnh viện; tăng cường việc kê đơn thuốc an toàn, hiệu quả, hợp lý với nội dung 100% bác sĩ tuân thủ phác đồ điều trị nội và ngoại trú của bệnh viện; thực hiện giám sát kê đơn nội và ngoại trú; tổ chức bình đơn thuốc, bình bệnh án nhằm giúp kê đơn hợp lý, an toàn, hiệu quả…

Để phòng chống kháng thuốc, Bệnh viện Chợ Rẫy đã thực hiện gửi bệnh phẩm cấy trước khi dùng kháng sinh; sử dụng kháng sinh theo hướng dẫn; xem xét chỉ định dùng kháng sinh và ghi chép cẩn thân ngày sử dụng; đánh giá đáp ứng sau 48-72 giờ sử dụng kháng sinh; xem xét việc chuyển kháng sinh từ đường tĩnh mạch sang đường uống; giáo dục bệnh nhân sử dụng kháng sinh đúng…

TS.BS. Tăng Chí Thượng, Phó Giám đốc Sở Y tế TPHCM cho biết, để hạn chế tình trạng kháng thuốc hiện nay, Sở Y tế đã quyết tâm xây dựng chương trình “Chỉ định thuốc theo phác đồ điều trị”. Theo đó, tất cả các bệnh viện của thành phố phải tuân thủ theo phác đồ điều trị này, trong đó việc sử dụng thuốc kháng sinh được đặc biệt lưu ý trong điều trị các bệnh nhiễm trùng. Hiện nay, tất cả các bệnh viện từ công lập đến ngoài công lập đã xây dựng được phác đồ điều trị theo đúng tiêu chuẩn của ngành.

Bên cạnh đó, Sở Y tế cũng đã ra khuyến cáo tăng cường hoạt động giám sát việc kê đơn hợp lý và tuân thủ phác đồ điều trị tại các đơn vị khám bệnh, chữa bệnh. Đầu năm nay, Sở cũng đã ban hành bộ khuyến cáo này và sẽ đẩy mạnh thực hiện việc tuân thủ kê đơn theo phác đồ điều trị trong thời gian tới.