Thổ Nhĩ Kỳ chơi lớn khi chặn máy bay Nga, dọa đóng cửa eo biển để chiếm Idlib

Mạng Zaman Al Wasl của Syria ngày 24/2 dẫn nguồn tin từ căn cứ không quân Hmeymim tiết lộ rằng, 4 máy bay quân sự Nga (2 máy bay vận tải Tu-154 và 2 máy bay tấn công ném bom Su-24M) đã bị Thổ Nhĩ Kỳ ngăn chặn không cho bay qua không phận Thổ Nhĩ Kỳ để tiến vào Syria hôm 22/2.

Máy bay Tu-154 của Nga. Nguồn: Eastday.

Theo Zaman Al Wasl, 4 máy bay này mang theo vũ khí, vật tư đến tiếp tế cho lực lượng Nga ở Syria. Hàng hóa được tiếp tế trong đợt này ngoài tên lửa và bom cho các máy bay chiến đấu và máy bay ném bom, thì còn có một lượng lớn xe tăng và tên lửa hiện đại, pháo hạng nặng và tên lửa chống tăng.

Không chỉ ngăn chặn 4 máy bay Nga, Thổ Nhĩ Kỳ còn lớn tiếng đe dọa sẽ đóng cửa eo biển Bosphorus - kênh duy nhất nối Biển Đen và Địa Trung Hải. Hãng thông tấn nhà nước Thổ Nhĩ Kỳ Anadolu cho biết, các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ đã kêu gọi chính quyền Ankara đóng cửa eo biển Bosporus để ngăn chặn các tàu Nga thông qua eo biển này, tiếp tế vũ khí cho Quân đội Syria (SAA) chống lại các hành động quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ ở Idlib.

Eo biển Bosphorus là tuyến hàng hải duy nhất nối Biển Đen và Địa Trung Hải. Nguồn: Eastday.

Hiện, Ankara đang chịu tổn thất lớn ở khu vực này do các cuộc tấn công của liên quân Nga – Syria, nếu không được Nga “truyền máu”, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ có thể rất nhanh “hất cẳng” SAA ra khỏi Idlib. Tuy nhiên, động thái của Thổ Nhĩ Kỳ đã gặp phải sự phản đối mạnh mẽ từ Nga.

Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chính trị và Quân sự Moscow cho rằng, căn cứ theo Công ước Montreux về chế độ của các eo biển Thổ Nhĩ Kỳ, Ankara không có quyền chặn eo biển Bosporus. Nếu Thổ Nhĩ Kỳ bất chấp Công ước đơn phương đóng cửa eo biển này cũng đồng nghĩa với việc tuyên chiến với Nga và một cuộc chiến tranh giành quyền kiểm soát eo biển Bosporus giữa Ankara và Moscow là điều hoàn toàn có khả năng xảy ra.

Các tàu của Nga thường xuyên đi qua eo biển Bosphorus để đến Syria. Nguồn: Eastday.

Theo Công ước Montreux đạt được năm 1936, Thổ Nhĩ Kỳ chỉ có quyền đóng eo biển Bosphorus khi ở trong tình trạng chiến tranh. Các chuyên gia Nga lo ngại rằng, mặc dù Thổ Nhĩ Kỳ tạm thời không phát động cuộc chiến toàn diện, nhưng Ankara hoàn toàn có thể làm ra một số “động tác nhỏ” để ngăn chặn Nga cung cấp sự hỗ trợ quân sự cho Syria thông qua eo biển này.

Khoảng cách hẹp nhất của Bosphorus chỉ là 700 m, Thổ Nhĩ Kỳ hoàn toàn có thể lợi dụng điều này như một cái cớ để từ chối tàu Nga đi qua eo biển. Tình huống tương tự đã xảy ra nhiều lần trước đây, trong đó có việc Thổ Nhĩ Kỳ từ chối tàu sân bay của Nga đi qua eo biển này.

Eo biển Bosphorus là tuyến đường đặc biệt quan trọng với vai trò của Nga ở Syria. Nguồn: Eastday.

Eo biển Bosporus do quốc gia này kiểm soát là con đường hàng hải thông thương duy nhất giữa Biển Đen và Biển Địa Trung Hải. Hạm đội Biển Đen của Nga phải đi qua Eo biển này nếu muốn vào Biển Địa Trung Hải. Thời gian qua một số lượng lớn tàu vũ khí và đạn dược của Nga cũng thường xuyên vượt qua eo biển Bosporus để tới các cảng của Syria cung cấp hỗ trợ quân sự cho Damascus.

Theo báo cáo, hơn 90% hỗ trợ quân sự của Nga cho Syria được tiếp cận bằng đường biển và phần lớn tàu Nga khởi hành từ cảng Biển Đen và sau đó vượt qua eo biển do Thổ Nhĩ Kỳ kiểm soát vào Địa Trung Hải. Có thể nói, eo biển này là tuyến đường đặc biệt quan trọng với vai trò của Nga ở Syria nói riêng và Trung Đông nói chung. Nếu Thổ Nhĩ Kỳ quyết tâm giành lại quyền kiểm soát khu vực Idlib bằng vũ lực, nước này sẽ không loại trừ khả năng sẽ đóng cửa eo biển Bosphorus để ngăn chặn việc Nga đưa vũ khí và binh lính đến Syria.