Điều tàu sân bay và tàu đổ bộ tấn công tới Biển Đông, Mỹ muốn gửi thông điệp gì?

Mỹ muốn khẳng định sức mạnh quân sự trước Trung Quốc khi liên tiếp điều động tàu sân bay và nhóm tác chiến sẵn sàng đổ bộ tới Biển Đông.

Quân đội Mỹ tiếp tục tăng cường sự hiện diện quân sự ở Biển Đông khi điều động thêm một tàu tấn công đổ bộ.

Theo thông tin được Viện Điều tra Tình hình Chiến lược Biển Đông (SCSPI) tại Bắc Kinh công bố hôm 8/4, dữ liệu vệ tinh cho thấy nhóm tác chiến sẵn sàng đổ bộ (ARG) USS Makin Island của Mỹ đã di chuyển qua eo biển Malacca để tiến vào Biển Đông. Nhóm ARG gồm tàu tấn công đổ bộ USS Makin Island và tàu vận tải đổ bộ USS San Diego.

Tàu tấn công đổ bộ USS Makin Island của hải quân Mỹ tiến vào Biển Đông. (Ảnh: Twitter)

Chia sẻ trên Twitter vào ngày 8/4, Bộ Tư lệnh Ấn Độ - Thái Bình Dương của Mỹ cho biết các thủy thủ trên tàu USS Makin Island đang tiến hành “cuộc tập trận bắn đạn thật”. Bộ Tư lệnh Ấn Độ - Thái Bình Dương của Mỹ cũng nhấn mạnh tới lời kêu gọi về “khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương tự do và mở cửa”.

Sự xuất hiện của tàu tấn công đổ bộ USS Makin Island diễn ra trong bối cảnh Mỹ - Trung đều điều động các tàu sân bay tới Biển Đông. Trong đó, tàu sân bay USS Theodore Roosevelt của hải quân Mỹ đã tiến hành tập trận với Malaysia trong 2 ngày 6 – 7/4. Còn tàu sân bay Liêu Ninh của hải quân Trung Quốc đã di chuyển qua eo biển Miyako ở phía tây nam Nhật Bản để tiến hành “đợt tập trận theo kế hoạch” gần đảo Đài Loan.

Giới phân tích nhận định, sự hiện diện của lực lượng hải quân Mỹ ở các vùng biển gần Trung Quốc là tín hiệu mà chính quyền của Tổng thống Joe Biden muốn nhắn gửi tới các nước đồng minh trong khu vực và Bắc Kinh rằng, Washington vẫn duy trì sự hiện diện quân sự ở khu vực để đối phó với Trung Quốc. Trước đây, Trung Quốc từng bày tỏ hy vọng mối quan hệ với Mỹ sẽ được cải thiện sau khi cựu Tổng thống Donald Trump hết nhiệm kỳ. Nhưng thực tế, hoạt động của quân đội Mỹ ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương dưới thời Tổng thống Biden không có sự thay đổi lớn so với người tiền nhiệm.

“Do mối quan hệ Mỹ - Trung hiện vẫn khá căng thẳng, Mỹ sẽ tiếp tục tăng cường năng lực quân sự gần Trung Quốc. Hoạt động điều động lực lượng tới Biển Đông và khu vực Tây Thái Bình Dương thực tế là bình thường”, Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP) dẫn lời ông Song Zhongping, nhà bình luận quân sự Trung Quốc.

Hoạt động tăng cường sự hiện diện quân sự của Mỹ ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương còn phải kể tới việc tàu khu trục USS John McCain mới di chuyển qua eo biển Đài Loan vào ngày 7/4. Phía Trung Quốc đã lên tiếng chỉ trích khi cáo buộc tàu USS John McCain đang gửi đi “tín hiệu sai” cho chính quyền của nhà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn.

Còn theo SCSPI, một tàu khu trục tên lửa dẫn đường khác của hải quân Mỹ là USS Mustin cũng đã hoạt động trên biển Hoa Đông hôm 3/4.

Trong những tuần gần đây, tình hình căng thẳng ở Biển Đông có dấu hiệu leo thang khi mà chính phủ Philippines đã gửi công hàm phản đối về sự hiện diện quy mô lớn của tàu thuyền Trung Quốc ở vùng biển chiến lược.

Ngoài ra, sự xuất hiện tăng cường của lực lượng hải cảnh Trung Quốc gần quần đảo tranh chấp Senkaku/Điếu Ngư trên biển Hoa Đông khiến quân đội Nhật Bản nhiều lần phải báo động. Trong khi đó, Bắc Kinh cũng liên tiếp sử dụng chiến thuật “vùng xám” để bắt nạt Đài Loan.

Để phản đối những tuyên bố chủ quyền phi lý của Trung Quốc ở Biển Đông, quân đội Mỹ và các lực lượng đồng minh còn cho tăng cường tập trận và triển khai tuần tra nhằm “đảm bảo quyền tự do hàng hải” gần các khu vực mà Bắc Kinh đơn phương tuyên bố chủ quyền ở vùng biển chiến lược.

Còn hôm 28/2, chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden xác nhận Senkaku/Điếu Ngư nằm trong Khoản 5 của hiệp ước an ninh Mỹ - Nhật. Theo Khoản 5, Mỹ sẽ bảo vệ các vùng lãnh thổ thuộc quyền kiểm soát của chính phủ Nhật Bản trước những vụ tấn công quân sự.

Về vấn đề Đài Loan, Trung Quốc chỉ xem Đài Loan là một tỉnh ly khai và nhiều lần ám chỉ có thể dùng biện pháp mạnh để sáp nhập Đài Loan vào đại lục. Dù Washington và Đài Bắc không thiết lập quan hệ ngoại giao chính thức, nhưng Mỹ hiện là quốc gia ủng hộ mạnh mẽ nhất đối với Đài Loan trên trường quốc tế và còn là nhà cung cấp vũ khí chính cho Đài Loan.

Mục đích của Mỹ

Ông Collin Koh, nhà nghiên cứu tại Trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam ở Singapore cho rằng, đây không phải là lần đầu tiên nhóm tác chiến sẵn sàng đổ bộ của Mỹ đi qua Biển Đông, nhưng sự xuất hiện vào thời điểm này cho thấy tình hình khu vực hiện căng thẳng.

Cũng theo ông Koh, nhóm USS Makin Island hoạt động cùng với tàu sân bay USS Theodore Roosevelt ở Biển Đông nhằm “thể hiện cam kết an ninh của Mỹ đối với khu vực, chứ không riêng gì mối quan hệ liên minh giữa Mỹ - Philippines”.

Trong khi đó, các vùng biển quanh Bộ Tư lệnh Ấn Độ - Thái Bình Dương của Mỹ có 3 lực lượng chính là Hạm đội 3, Hạm đội 5 và Hạm đội 7. Cả 3 lực lượng này đang tập trung tăng cường hiệu quả chiến đấu.

Do đó, theo ông Song, việc tàu tấn công đổ bộ USS Makin Island rời khỏi khu vực Ấn Độ Dương, vốn nằm dưới sự quản lý của Hạm đội 5, để tiến vào Biển Đông, khu vực hiện do Hạm đội 7 kiểm soát, đã phản ánh mục đích tăng cường năng lực chiến đấu của hải quân Mỹ.

“Ngoài khu vực Bộ Tư lệnh Ấn Độ - Thái Bình Dương của Mỹ đảm nhận, năng lực chiến đấu thực tế của Hạm đội 3 là mạnh nhất. Do đó, họ cần chuyển lực lượng chiến đấu trực tiếp tới Ấn Độ - Thái Bình Dương. Mục đích chính là chuyển lực lượng quân sự của Hạm đội 3 sang khu vực đảm trách của Hạm đội 5 và Hạm đội 7”, ông Song nói.

“Theo tôi, tàu USS Makin Island có thể sẽ di chuyển về quân cảng ở San Diego sau khi đi qua Biển Đông và Thái Bình Dương. Con tàu cũng sẽ tiến hành thêm các cuộc diễn tập trong quá trình trở về quân cảng”, ông Song nói thêm.

Nhà bình luận quân sự Liang Guoliang cho rằng, “tàu USS Makin Island muốn phô trương sức mạnh của hải quân Mỹ. Dàn tàu chiến Mỹ muốn nhắc nhở quân đội Trung Quốc rằng hải quân Mỹ hiện sở hữu sức mạnh tấn công đổ bộ đảo mạnh nhất trên thế giới nên đủ sức đối phó với Trung Quốc”.