Ba Lan sẽ ‘đơn độc’ thời hậu Trump

Với chiến thắng của ông Joe Biden trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, Ba Lan nghiễm nhiên không còn là “đồng minh đặc biệt của Mỹ”, đồng thời tổng thống mới đắc cử của Ba Lan vẫn không buồn chúc mừng người chiến thắng.

Nhận định trên của giáo sư người Ba Lan Adam Jelonek cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Gazeta Wyborcza (Ba Lan). Theo ông Jelonek, Warsaw đã chấp nhận rủi ro lớn, đặt cược vào ông Trump, chứ không phải Mỹ, mặc dù Washington sẽ không quay lưng lại hoàn toàn, nhưng bây giờ sẽ không nồng nhiệt như trước nữa.

“Tôi không phải là người lạc quan. Bốn năm trước, Ba Lan không phụ thuộc nhiều vào liên minh với Mỹ mà dựa vào mối liên hệ giữa đảng cầm quyền của Ba Lan và chính quyền Donald Trump. Chính sách của tổng thống sắp mãn nhiệm hoàn toàn chỉ là giao dịch. Mỹ đã viết ra những hóa đơn rất lớn cho Ba Lan”, ông Jelonek nhận xét.

Giáo sư người Ba Lan giải thích rằng mặc dù Mỹ đã hủy bỏ thị thực cho người Ba Lan, nhưng họ buộc Warsaw phải hy sinh mối quan hệ của mình với Liên minh châu Âu (EU). “Ông Trump đã lợi dụng Ba Lan trong vấn đề EU. Ngoài ra, người Mỹ cũng quyết định bán máy bay chiến đấu F-35 cho chúng tôi, nhưng với giá rất cao”, ông Jelonek cho biết.

Ba Lan sẽ không còn là đồng minh đặc biệt của Mỹ thời hậu Trump. (Ảnh: Reuters)

“Thật không may, chính phủ Ba Lan tự tin rằng việc xây dựng một mối quan hệ mạnh mẽ và rất tốn kém với chính quyền Trump sẽ củng cố sự cai trị của đảng Luật pháp và Công lý ở Ba Lan”, ông Jelonek cho biết thêm.

Theo ông Jelonek, điều này được chú ý sau chuyến thăm của ông Trump đến Warsaw vào tháng 7/2017, khi đó ông ủng hộ chính phủ Ba Lan và nhấn mạnh rằng Ba Lan đóng một vai trò đặc biệt trong khu vực. “Nhưng tất cả điều này phải trả giá”, ông Jelonek nhấn mạnh.

Ông Jelonek cho rằng, “mối quan hệ của Đảng Luật pháp và Công lý với Mỹ được xây dựng trên một nền tảng lung lay. Ngày nay, Mỹ là đồng minh duy nhất của Ba Lan. Khi ông Trump mất quyền lực, chúng tôi sẽ đơn độc”.

Cũng theo ông Jelonek, ông không chắc liệu đảng Pháp luật và Công lý có thể thay đổi tình trạng này hay không. Tuy nhiên, phản ứng của Bộ Ngoại giao Ba Lan và Phủ Tổng thống đối với kết quả bầu cử ở Mỹ là một biểu hiện của chủ nghĩa nghiệp dư chính trị nghiêm trọng. Ba Lan lọt vào nhóm các nước không chính thức chúc mừng ông Biden.

Phía Ba Lan nhấn mạnh: “Chúng tôi vẫn đang chờ đợi kết quả chính thức của cuộc bỏ phiếu”. Tổng thống Nga Vladimir Putin, nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un và Tổng thống Iran Hassan Rouhani cũng làm như vậy. “Rất khó để mong đợi phản ứng nhiệt tình từ các nhà lãnh đạo thế giới này, nhưng Ba Lan, quốc gia coi mình là đồng minh của Mỹ lẽ ra phải nằm trong nhóm các nước chúc mừng đầu tiên”, ông Jelonek lưu ý.

Ngoài ra, Giáo sư người Ba Lan nhận thấy hành động của Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda là vô cùng mâu thuẫn. “Bốn năm trước, khi ông Trump thắng cử, không cần đợi kết quả bỏ phiếu, ông ấy ngay lập tức chúc mừng. Hậu quả là chính chúng tôi đã rời bỏ nhóm các đồng minh tương lai của Mỹ. Đây là một hành vi rất rủi ro”, Giáo sư người Ba Lan cho biết.

“Bây giờ các mối quan hệ với Mỹ sẽ phải được xây dựng thực tế lại từ đầu. Ba Lan nên xem xét các liên minh một cách hợp lý, bao gồm cả các liên minh của châu Âu”, ông Jelonek nói thêm.

Đồng thời, theo ông Jelonek giải thích thêm rằng các nước không chia sẻ các giá trị dân chủ có thể thấy mình nằm ngoài vòng kết nối của các đồng minh thân cận của Mỹ. Đây là một mối đe dọa đối với Ba Lan dưới sự cai trị của Đảng Luật pháp và Công lý.

Khi được hỏi về việc liệu ông Biden có thể quay lưng hoàn toàn với Ba Lan hay không, ông Jelonek cho hay: “Ông ấy sẽ không quay lưng hoàn toàn với chúng tôi, vì điều này đi ngược lại với lợi ích của Mỹ. Nhưng chúng tôi có nguy cơ không còn đóng vai trò như trước đây trong chính trường Mỹ. Điều đó chắc chắn sẽ không tốt cho Ba Lan”.